Siv Friðleifsdóttir:
Herra forseti. Það frv. sem við ræðum hefur það að meginmarkmiði að laga íslensk veðlög að nútímaatvinnu- og viðskiptaháttum. Gildandi íslensk lög um veð eru að stofni til frá árinu 1887 og því löngu tímabært að endurskoða þau og aðlaga að nútímaháttum. Það hefur reynst nokkuð torvelt að ná sátt um frv. um samningsveð eins og við flest þekkjum. Það er einkum vegna deilna um hvort eðlilegt væri að heimila veðsetningu á kvóta, þ.e. aflahlutdeild fiskiskips eða ekki.
Við framlagningu þessa frv. nú hefur náðst góð lausn á því máli að mínu mati. Í ræðu minni mun ég eingöngu fjalla um þessi atriði tengd því að óheimilt sé að veðsetja kvóta og skoða það mál sérstaklega því ég er sjálf andstæðingur þess að heimila veðsetningu aflakvóta með lögum. Samkvæmt frv. er ekki heimilt að veðsetja aflahlutdeild fiskiskips. Það verður sem sagt bannað með lögum að veðsetja kvóta. Það er rangt sem sumir í umræðunni hafa haldið fram að til standi að lögfesta veðsetningu kvóta eða skips og kvóta. Textinn segir það alls ekki. Hann er mjög skýr. Þar segir að kvóti sé ekki andlag veðsetningar þó honum sé úthlutað á fiskiskip. Kvótinn sjálfur er ekki andlag veðsetningar og veðsetningin tekur því ekki til þeirra fjárverðmæta sem eru kvóta.
Einnig eru sett inn í frv. ákvæði til að hindra að lántakendur geti gengið á bak við lánveitanda. Ef skip er veðsett má eigandi skipsins ekki flytja aflahlutdeild frá skipinu nema með leyfi þess veðhafa sem á veð í skipinu. Með þessum hætti er sjávarútvegurinn ekki útilokaður frá eðlilegum lánamöguleikum og viðskiptum. Hins vegar má ekki færa aflahlutdeild skips af skipi og þannig rýra möguleika eiganda þess til að standa í skilum við lánardrottna.
Nú hafa sumir spurt sig þeirrar spurningar: Fyrst ekki má veðsetja kvótann, af hverju þá að hindra eiganda skips í því að flytja kvótann af skipinu nema með leyfi veðhafa? Því er til að svara að aflahlutdeild fiskiskips hefur mikið um það að segja hve mikla getu það hefur til að borga upp lán. Allir eru sammála um það. Þá er einnig hægt að spyrja: Er þá ekki verið að heimila óbeina veðsetningu á kvóta, þ.e. skips og aflahlutdeildar? Svo er ekki. Það má ekki veðsetja kvótann. Ef hins vegar hefði verið sagt að ekki hefði mátt veðsetja kvótann einan sér og sjálfstætt, þá hefði ég sjálf alla vega túlkað textann sem svo og gagnályktað að halda mætti því fram að með lögum væri verið að veðsetja skipið og aflahlutdeildina en textinn segir það bara alls ekki. Hann er mjög skýr. Það má ekki veðsetja kvótann. Eins og allir sjá sem það vilja er hér um afar jákvæða niðurstöðu að ræða fyrir þá sem eru andsnúnir því að veðsetja kvótann.
Ég skil hins vegar ósköp vel að stjórnarandstaðan reyni að gera þetta mál tortryggilegt. Það má segja að það sé ekki nema eðlilegt. Það hefur verið mikil umræða um sjávarútvegsmál í þjóðfélaginu á undanförnum árum og hefur farið vaxandi að mínu mati. Ég skil því mjög vel að stjórnarandstaðan reyni að þyrla upp moldviðri um þetta mál. Það er ósköp eðlilegt. En staðreyndin er sú að þetta frv. felur í sér að bannað er að veðsetja kvóta.