Pétur H. Blöndal:
Herra forseti. Við ræðum hérna um frv. sem er mjög gott mál, mjög gott skref í áttina til þess að laga t.d. jafnrétti kynjanna, og þar með jafnrétti fólks, og eins til þess að koma á betri fjölskyldustefnu. Ég hef margoft nefnt það að fæðingarorlof er einn af þáttunum sem valda því að laun karla og kvenna eru mismunandi. Ég ætla ekki að fara frekar út í þá umræðu hér. En gagnvart atvinnurekanda er karlmaður sem ekki fer í fæðingarorlof ódýrari kostur miðað við sömu laun en kona.
Frá sjónarhorni fjölskyldunnar er náttúrlega mjög mikilvægt fyrir fjölskylduna að feðurnir kynnist börnunum sínum og börnin feðrunum og frá sjónarhorni feðranna er mjög mikilvægt að þeir kynnist börnum sínum og myndi við þau tengsl þannig að þetta er mjög jákvætt að mörgu leyti. Gallinn við þetta, eins og hingað til, er að fæðingarorlof er óháð tekjum, bæturnar eru tekjuóháðar. Auðvitað eiga menn að stefna að því að gera þetta tekjuháð þannig að meiri hvati sé fyrir fólk til þess að taka fæðingarorlof sem er náttúrlega ekkert orlof í sjálfu sér en þannig að börnin fái betur að kynnast báðum foreldrum sínum.
Fjölskyldustefna okkar er þannig í dag að báðir foreldrar vinna yfirleitt. Það er orðin reglan. Afi og amma vinna líka og hið gamla fyrirkomulag er liðið undir lok. En við höfum ekki brugðist við sem skyldi. Það sem vantar inn í er tíminn frá fæðingu barnsins til 2--3 ára aldurs þar til það að mínu mati er orðið hæft til þess að fara í leikskólann eða í gæslu. Að mínu mati er eins árs gamalt barn ekki nægilega gamalt til að fara í gæslu, engan veginn. Það er ekki undir það búið og þarna vantar lausnir í þjóðfélagið sem eru horfnar. Þær voru í lagi meðan annað foreldrið var heima hérna áður fyrr og sérstaklega þegar afi og amma voru heima líka. Nú er þetta gjörbreytt, en við höfum ekki brugðist við. Við erum að senda þessi grey í leikskóla og í vinnu í rauninni þegar þau eru alls ekki undir það búin. Ég hef upplifað stöður á leikskólum þar sem tveggja eða eins árs gamalt barn grætur heilu dagana vegna þess að það er ekki undir það búið að fara að heiman.
Hér þurfa menn að leita að nýjum lausnum og nýjar lausnir gætu fólgist í því að endurskipuleggja atvinnulífið upp á nýtt þannig að foreldrar vinni á vöktum, þannig að annað þeirra byrji kl. átta og vinni til eitt og þá taki hitt við og vinni til sex. Þetta yrðu tvískiptar vaktir. En þetta þýðir algjöra endurskipulagningu á þjóðfélaginu og atvinnulífinu og mundi vera mjög fjölskylduvænt. Það má jafnvel búast við því að með því að festa styttri vinnutíma sem væri fimm tímar á dag fyrir hvort foreldri, þá mundu þau jafnvel afkasta jafnmiklu og á átta tímum. Það yrði miklu minni þörf á leikskólum og þeir kosta lifandis býsn. Það kostar sennilega um 40 þúsund kr. að hafa barnið á mánuði á leikskóla og sá kostnaður félli niður og mætti greiða hann til foreldranna til að brúa þann tekjumissi sem þau verða fyrir við það að vinna svona á vöktum. En það sem þarf aðallega til er að atvinnulífið geti brugðist við þessu.
Ég ætla ekki að lengja þessa umræðu. Frv. er bæði til þess fallið að bæta jafnréttið og bæta stöðu fjölskyldunnar. En ég vildi geta þess, herra forseti, að Alþingi mætti nú vera fjölskylduvænna um þessar mundir en það er.