Rannveig Guðmundsdóttir:
Virðulegi forseti. Góðir tilheyrendur. Gott kvöld. Miklar breytingar hafa orðið í stjórnmálum á Íslandi. Flokkar hafa sameinast og nýr þingflokkur Samfylkingarinnar hefur orðið til. Þessi uppstokkun hefur ekki verið sársaukalaus en hún var nauðsynleg. Hún ber í sér nýja pólitíska hugsun og hún er upphaf nýrra tíma.
Í hálfa öld hafa jafnaðarmenn og félagshyggjumenn átt sér draum um sameinaða jafnaðarmenn og vinstri menn. Allar tilraunir til að leggja grundvöll að nýjum flokkum sem gætu orðið hinn sameinaði vettvangur hafa runnið út í sandinn. Þegar jafnréttisbaráttan leitaði í farveg sérframboðs kvenna hafði hún óumdeild áhrif bæði á flokkakerfið og úti í þjóðfélaginu. Þessi mikilvæga barátta hefur nú skilað sér inn í Samfylkinguna. Þannig átti sú pólitíska aðgerð einnig sinn afmarkaða tíma.
Nú er draumur okkar loksins að rætast. Samfylking þriggja flokka er orðin að veruleika. Þjóðin er að vakna til vitundar um það mikilvæga hlutverk sem Samfylkingin ætlar sér. Hún skynjar að hér er að verða til stór og öflugur flokkur sameinaðra jafnaðarmanna.
Stjórnmálafræðingar benda á að með tilkomu Samfylkingarinnar sé í fyrsta sinn frá árinu 1942 að opnast raunhæfur möguleiki á meiri háttar breytingum í íslenskum stjórnmálum. Við þurfum ekki lengur að búa við að stór íhaldsflokkur sé hið ráðandi pólitíska afl. Skoðanakannanir sýna að möguleiki er á stórum öflugum flokki, sambærilegum jafnaðarmannaflokkunum sem hafa í ríkum mæli mótað þjóðfélögin á Norðurlöndum og í Vestur-Evrópu, flokkum sem hafa aukið félagslegt réttlæti að leiðarljósi.
Eins og ætíð áður hefur stjórnarsamstarf Sjálfstfl. og Framsóknar dregið fram það versta í báðum flokkum. Þetta eru flokkar sérhagsmuna þegar á reynir. Það höfum við séð í öllum helstu málaflokkum á kjörtímabilinu. Þess vegna grípa þeir til hroka og yfirlætis þegar ákveðnir þjóðfélagshópar leita eftir stuðningi eða þegar almenningur leitar aukins réttlætis. Fólk unir þessu ekki lengur. Það finnur að möguleiki er til breytinga. Þess vegna er Samfylkingin að vinna á. Þess vegna eru þeir að tapa fylgi.
En baráttan er ekki unnin. Nú er þörf á að fólkið í landinu taki á með okkur.
Í lok kjörtímabils stöndum við á krossgötum. Nú þekkjum við leiðina að baki og leggjum mat á hvort hún hafi verið sú rétta og hvort vegvísunum um mismunandi leiðir að settu marki megi treysta. Það skiptir miklu að ferðin fram undan er ekki án fyrirheits. Hún er til framtíðarlands þar sem jöfnuður ríkir og hlustað er á fólk. Þar sem ríkir samstaða um að leysa verkefnin í sátt á nýjan hátt til góðs fyrir alla þjóðina. Ekki fyrir fáa útvalda, ekki bara fyrir hluta þjóðarinnar heldur alla þjóðarheildina.
Á þessum krossgötum er gott að endurmeta stöðuna. Við höfum ekki farið með auðlindir okkar og sameign sem þann dýrmæta fjársjóð sem okkur var trúað fyrir. Fullvissan um að búa í hreinu og fögru landi með sjálfsögðum ferskleika andrúmsloftsins allt um kring hefur slævt dómgreindina. Skortur á samábyrgð hefur einkennt samstarf okkar við aðrar þjóðir í umhverfismálum í stað þess þarf að byggja á samstöðu með nýja framtíðarsýn.
Veröldin öll er orðin athafnasvæði Íslendingsins. Öryggismál eru ekki lengur tengd einu stóru áhrifasvæði. Verksmiðjur, úrgangur og mengunarvarnir teljast ekki einkamál hverrar þjóðar. Hafið, grundvöllur lífsafkomu okkar, er ekki óumbreytanlegt og nú vita allir að mengunarslys á suðurhveli getur haft ófyrirsjáanlegar afleiðingar hér á norðurslóð. Skaðvænlegar breytingar á lífríki hafsins vekja ótta með þjóðinni. En það sem yfirgnæfir allt annað er krafan um réttmætan aðgang að auðlindinni og að arðurinn af sameigninni renni til eigenda hennar, okkar sjálfra.
Í dag eru lykilorðin samvinna, samstaða og samábyrgð. Við verðum að taka ábyrgð á því sem er að gerast í dag af því að við munum svara fyrir það á morgun. Við megum ekki vinna á landinu ófyrirgefanleg spjöll og við eigum að standa að alþjóðasamningum og skuldbindingum til að tryggja lífsskilyrði komandi kynslóða. Ábyrgð stjórnmálamanna gagnvart þeim er meiri en nokkru sinni fyrr. Þess vegna þurfum við að taka höndum saman. Þess vegna þurfum við að skapa nýja framtíð. Það hljómar ekki bara vel. Það verður að gerast. Þess vegna þurfum við nýja pólitíska forustu.
Í framtíðarsýn Samfylkingarinnar felst meiri jöfnuður. Að skipta byrðunum réttlátar, að hlúa að fjölskyldunni, að sýna málefnum barna umhyggju. Að tryggja lífsafkomu þeirra sem þurfa á stuðningi samfélagsins að halda. Að skapa traust starfsumhverfi og sanngjörn kjör á vinnumarkaði.
Góðir tilheyrendur. Það þurfti trú og kjark til að stokka upp í íslensku flokkakerfi. Fólkið í flokkunum okkar hafði þessa trú og forustumennirnir kjark. Það fer bylgja uppgjörs um landið nú. Fólk finnur ferskleika í því sem Samfylkingin er að gera og hefur trú á því. Þegar við höfum öðlast traust fólks verðum við að hefjast handa og Samfylkingin er tilbúin til þess.
Samvinna þýðir ekki eingöngu að stjórnmálamenn nái saman þvert á flokksbönd heldur að við og þið tökum höndum saman um að móta nýtt og öflugt samfélag. --- Góðar stundir.