Ögmundur Jónasson:
Hæstv. forseti. Ég ætla ekki að fara mörgum orðum um þetta frv. til laga um eftirlitsstarfsemi á vegum hins opinbera í þessari umræðu en mun gera það við síðari umræðu. Frv. hefur áður komið fram á Alþingi og hefur að því er best verður séð tekið nokkrum breytingum til batnaðar frá því að það kom fyrst fram. En þó vil ég fara örfáum orðum um þá hugmyndafræði sem frv. er reist á og ég hef ýmsar athugasemdir við.
Eins og fram kom í máli hæstv. forsrh. er gengið út frá því að draga úr reglugerðaillgresinu, eins og hann komst að orði, hafa skýrar reglur og kostnað í lágmarki. Ég er að sjálfsögðu á þeirri skoðun að eðlilegt sé að hafa reglurnar skýrar og halda kostnaði eins litlum og gerlegt er, en þó lít ég svo á að það sé og eigi að vera á verkefnasviði opinberra aðila, sveitarfélaga og ríkis, að hafa eftirlit með höndum. Við höfum farið út á þá braut á síðari árum að draga úr slíku eftirliti. Frægar að endemum eru breytingarnar sem gerðar voru á Rafmagnseftirlitinu, sem var einkavætt og hefur verið gert í áföngum á síðustu árum. Þar er hugsunin sú að settar séu almennar skýrar reglur, verktökum gerð grein fyrir samkvæmt hvaða stöðlum þeir eigi að vinna og síðan séu refsiákvæði eða refsingar öllu heldur yfirvofandi ef þeir fullnægi ekki settum skilyrðum.
Þetta hljómar allt ágætlega eða getur gert það í eyrum margra veit ég, en niðurstaðan er síðan allt önnur. Úrtaksskoðanir á vegum Rafmagnseftirlitsins hafa valdið því að rafmagnseftirliti hefur stórhrakað í landinu þannig að margir hafa þungar áhyggjur af því hvert stefnir í þeim efnum og telja að heppilegra hefði verið að halda sig við það eftirlitsform sem áður var við lýði þar sem hver einasta veita --- en það er hugtak sem notað er um íbúðir eða atvinnuhúsnæði --- er skoðuð eins og áður var. Menn hafa áhyggjur af því t.d. í sveitum landsins að þar sé rafmagnseftirliti mjög ábótavant.
En andinn í frv. er sá andi sem einkenndi einkavæðingarbreytingarnar hjá Rafmagnseftirlitinu, að draga úr eftirliti á vegum opinberra aðila og keyra kostnaðinn niður. Ég tel þvert á móti að til að tryggja kröftugt og vel rekið þjóðfélag eigi að styrkja þetta eftirlit, styrkja eftirlit á vegum opinberra aðila. Ég tel að í stað þess að stíga þau skref sem gert er ráð fyrir með frv. eða þessum lagabreytingum hefði og ætti að ganga í gagnstæða átt. Vinnueftirlitið ber t.d. að styrkja, rafmagnseftirlit hefði átt að styrkja og þannig mætti áfram nefna önnur dæmi sem nauðsynlegt er að stíga í gagnstæða átt við það sem hér er lagt til.
Eins og ég sagði í upphafi sýnist mér við fyrstu sýn að einhverjar breytingar hafi verið gerðar á frv. frá því það kom fyrst fram og að þær séu til bóta. En ég tel mjög mikilvægt að þingið taki frv. til rækilegrar skoðunar og þar mun ég ekki láta mitt eftir liggja.