[prenta uppsett í dálka] 46. fundur, 123. lþ.
Frsm. minni hluta fjárln. (Gísli S. Einarsson):
Herra forseti. Með þínu leyfi vil ég byrja á því að vitna í ljóð Sigurðar Sigurðssonar frá Arnarholti sem heitir Í dag:
Herra forseti. Þetta erindi og mörg önnur úr sama kvæði datt mér í hug þegar verið var að fjalla um tillögur til fjárlaga, breytingu á fjárlögum á milli 2. og 3. umr., ég tala ekki um þegar unnt var að hækka tekjuhlið fjárlaga á þann hátt sem gert var. Fyrir viku var spurt um tekjuhliðina. Þá var því svarað til, herra forseti, að engin ástæða væri til að endurskoða tekjuhliðina, það yrði engin breyting.
Breytingin varð sú að tekjuhliðin var hækkuð um 3 milljarða og 708 millj., bara sisona. Það var ýtt á nokkra takka, þá voru til peningar. Það er eðlilegt að mér dytti í hug samlíkingin við ljóðið Í dag.
Mér dettur í hug önnur samlíking. Það mætti hugsa sér gott trog fullt af peningum sem væri þannig byggt að aðeins einstakir aðilar ættu aðgang að því. Það er raunin á að það eru sumir sem hafa fengið og aðrir ekki. Þess vegna datt mér í hug ljóðið Í dag og ég minni á að það eru fimm erindi í þessu kvæði og eitt byrjar þannig:
Annað er þannig:
Það fjórða er:
Og fimmta hefst:
Ég tel ástæðu til að vitna í þetta dýrt kveðna kvæði Sigurðar Sigurðssonar frá Arnarholti.
Herra forseti. Ég á mér persónulegar óskir um fjárframlög til ýmissa þarfra málefna á Vesturlandi, svo sem 100--200 millj. í vegagerð og ýmis aðkallandi málefni. Athyglisvert er að velta fyrir sér hvernig gengið hefur að fara yfir fjárlagatillögurnar sem lágu fyrir hjá ríkisstjórn eins og þetta hefur unnist í hv. fjárln. Það segi ég með fullri virðingu fyrir öllum þeim sem þar sitja.
Það er ótrúlegt að söguleg hækkun skuli vera, ekki bara fjárlagatillagna á milli umræðna frá því að frv. var lagt fram þangað til í dag heldur einnig á þeim tímum að engar breytingar eru. Það eru engar breytingar sjáanlegar að sögn færustu manna. Upp á hvað hljóðaði spáin? Spáin hljóðaði upp á að það yrði óbreytt ástand. Hvað gerist? Það urðu til peningar með því að ýta á takka, 3 milljarðar 708 millj. (Gripið fram í: Þetta er alltaf svona.)
Herra forseti. Vegna frammíkalls um að þetta væri alltaf svona, þá er það ótrúleg að maður sem er búinn að sitja hér í 12 ár skuli láta sér þetta um munn fara.
Herra forseti. Ég ætla að gera grein fyrir minnihlutaáliti fjárln. vegna fjárlaga 1999 nú við 3. umr.
Endurskoðuð tekjuáætlun ríkissjóðs gerir ráð fyrir að tekjurnar verði 3.708 millj. kr. hærri en í fjárlagafrumvarpinu vegna endurskoðaðra forsendna. Þar af nemur aukning skatttekna um 1.828 millj. kr. og sala eigna er talin skila 1.300 millj. kr. viðbótartekjum miðað við áætlun 1. október sl. Þá er reiknað með að tekjur af virðisaukaskatti muni verða um 400 millj. kr. umfram það sem áætlað var í fjárlagafrumvarpinu. Til viðbótar þessu eru nokkrir smærri tekjuliðir.
Framangreindur tekjuauki nægir til að fjárlög sýni tekjuafgang sem nemur um 2,5--2,8 milljörðum kr. Fyrir 2. umræðu fjárlaga var rætt um að þjóðhagsspá fjárlagafrumvarpsins yrði ekki breytt fyrir þá þriðju. Nú hefur spáin hins vegar verið endurskoðuð eins og áður segir og gerir hún m.a. ráð fyrir meiri einkaneyslu og minni samdrætti í fjárfestingu á árinu 1999 en sú fyrri. Þá er aukning í innflutningi nú talin verða tæpt 1% á næsta ári en í fyrri spá var gert ráð fyrir óbreyttum innflutningi milli ára.
Tillögur um hækkun útgjalda eru í sögulegu hámarki og nema um 3,5 milljörðum kr. Við 2. umræðu fjárlaga 1999 lágu fyrir tillögur um hækkun útgjalda að fjárhæð um 1.748 millj. kr. Með tillögum meiri hlutans og ríkisstjórnarinnar milli umræðna hafa bæst við ríflega 1.397,9 millj. kr. Í raun nemur þó hækkunin tæpum 1.700 millj. kr. þar sem meiri hlutinn leyfir sér að draga 300 millj. kr. vaxtagjöld frá. Samtals eru þetta því tillögur til aukningar gjalda upp á um 3,5 milljarða kr. Það mun vera staðreynd að aldrei áður hafi útgjaldahlið fjárlagafrumvarps hækkað svo mikið í meðförum nefndar svo að hér er um sögulegan atburð að ræða.
Minni hlutinn telur að í þjóðhagsáætluninni felist vanmat á innflutningi og fjárfestingu. Í því sambandi má nefna að innflutningur er talinn munu aukast um einungis 0,9% á árinu 1999 samanborið við 23,3% vöxt á yfirstandandi ári samkvæmt síðustu áætlun. Talið er að fjárfesting dragist saman um 5% samanborið við 23% vöxt í ár. Þessir þættir geta haft talsverð áhrif á tekjuhliðina, einkum þó síðari þátturinn í tengslum við tekjur af vörugjöldum. Þá telur minni hlutinn að með tilliti til þróunar síðustu mánaða séu tekjur af virðisaukaskatti ofáætlaðar um allt að 2 milljarða kr. á þessu ári. Fyrir þessari ofáætlun virðist hins vegar vera áætlað í tekjugrunni virðisaukaskattsins samkvæmt fjárlagafrumvarpinu. Þrátt fyrir ábendingar minni hlutans var á hinn bóginn ekki gerð samsvarandi leiðrétting í fjáraukalögum fyrir árið 1998.
Þrátt fyrir að áætlaðar tekjur af sölu eigna séu nú taldar verða um 1.300 millj. kr. hærri en samkvæmt frumvarpinu kann þessi tekjuliður enn að vera verulega rangt áætlaður. Þannig má benda á að ef til kemur að seldur verði um 33% hlutur í Landsbanka og Búnaðarbanka gæti sú sala gefið í kringum 3 milljarða kr. í viðbótartekjur á næsta ári að því gefnu að ríkisstjórnin selji hlutabréf ríkissjóðs á markaðsverði.
Tekjur ríkissjóðs hafa aldrei verið áætlaðar hærri, en þær nema 184,8 milljörðum kr. sem er hækkun um 9% milli ára á sama tíma og gert er ráð fyrir 4,9% hagvexti. Það er mjög athyglisvert. Staðan er hins vegar þannig að útlit er fyrir tap af reglulegri starfsemi ríkissjóðs ef eignasalan er tekin frá. Það er einnig mjög athyglisvert. Minni hlutinn telur að flestar þær breytingar sem tillögur hafa verið gerðar um til hækkunar tekna hafi í rauninni legið fyrir við framlagningu frumvarpsins.
Þá er ég kominn að því, herra forseti, sem ég greindi frá í upphafi. Minni hlutinn bendir á mikilvægi þess að áætlanir um kaupmátt og þróun einkaneyslu séu byggðar á traustum forsendum, en þessir þættir eru ráðandi um tekjur af sköttum einstaklinga, virðisaukaskatti o.fl. Spár um þessa þætti hafa verið ótrúlega fjarri lagi á síðustu árum. Það er merkilegt, hæstv. fjmrh., að þessar spár skuli ekki vera aðlagaðar betur að þeim aðstæðum sem eru.
Ég vík nú að þróuninni 1998. Ljóst er að þjóðhagsforsendur fjárlagaársins 1998 hafa reynst fjarri lagi. Ef að líkum lætur mun einkaneysla aukast um 7 prósentustig umfram þjóðhagsforsendurnar, fjárfesting um tæp 22 prósentustig og innflutningur um rúm 17 prósentustig. Þá er nú spáð að ráðstöfunartekjur heimilanna aukist um tæp 4 prósentustig umfram það sem gert var ráð fyrir í þjóðhagsáætlun.
Samkvæmt fjárlögum fyrir árið 1998 voru tekjur ríkissjóðs áætlaðar um 165,8 milljarðar kr. á rekstrargrunni. Samkvæmt fjáraukalagafrumvarpi fyrir árið 1998 er gert ráð fyrir að tekjurnar aukist um 9,1 milljarð kr. frá áætlun fjárlaga eða sem nemur 5,5%.
Þrátt fyrir að nú stefni í að tekjur ríkissjóðs á þessu ári verði verulega umfram það sem fjárlög áætluðu hefur ríkisstjórninni ekki tekist að skila ríkissjóði með afgangi. Þannig telur minni hlutinn að miðað við þær forsendur sem nú liggja fyrir verði rekstrarhalli á ríkissjóði á árinu 1998 að fjárhæð 9--10 milljarðar kr.
Við vitum hvert rekja má þennan vanda. Þennan halla má að stærstum hluta rekja til rekstrarvanda stóru sjúkrahúsanna sem ekki var að fullu leystur í fjáraukalögum, aukinna launaútgjalda, vanmats á lífeyrisskuldbindingum og ofmats á virðisaukaskatti eins og áður hefur verið getið.
Þrátt fyrir góðærið í þjóðarbúskapnum og stórauknar tekjur samfara því hefur ríkisstjórnin ekki náð tökum á hallarekstri ríkissjóðs. Fyrirliggjandi fjárlagatillögur fyrir næsta ár í aðdraganda kosninga gefa alls ekki vonir um að grundvallarbreytingar verði þar á.
Minni hlutinn telur að við núverandi aðstæður í efnahagslífinu sé brýnt að styrkja tekjugrundvöll ríkissjóðs og ná þannig fram tveimur markmiðum samtímis, þ.e. að draga úr hallarekstri ríkissjóðs og minnka viðskiptahallann við útlönd. Ef fram heldur sem horfir gæti reynst óhjákvæmilegt að grípa til gengisfellingar krónunnar til að létta á þeim þrýstingi sem þrálátur viðskiptahalli setur á gengið. Þjóðin þekkir af eigin reynslu afleiðingar slíkrar handaflsaðgerðar á verðbólgu, kaupmátt og samkeppnishæfi innlendra iðngreina.
Tekjugrundvöll ríkissjóðs má styrkja með virkara skatteftirliti og sérstökum aðgerðum gegn skattsvikum. Þá bendir minni hlutinn á að í góðæri er eðlilegt að sækja aukið fé til sameiginlegra þarfa til atvinnurekstrar með auknum sköttum og ekki síst með breyttum lagaákvæðum um frádrátt einstakra útgjalda frá tekjum. Þegar verr áraði fyrir nokkrum árum var sköttum létt af fyrirtækjum og skattbyrðin flutt yfir á almenning. Nú sýnist rétti tíminn til að snúa þeirri þróun við aftur. Í framhaldsnefndaráliti minni hlutans um fjárlagafrumvarp fyrir árið 1998 var í þessu sambandi sérstaklega bent á mögulega hækkun tryggingagjalds og tekjuskatts á fyrirtæki. Þá liggur fyrir að ónotuð yfirfæranleg rekstrartöp fyrirtækja skipta milljarðatugum og verður ríkissjóður af verulegum skatttekjum vegna þessa við þær aðstæður sem nú ríkja í þjóðarbúskapnum. Möguleg leið í því sambandi gæti falist í því að setja þrengri tímamörk en nú gilda um nýtingu yfirfæranlegs rekstrartaps. Ég vil sérstaklega benda hæstv. fjmrh. á þessar athugasemdir í minnihlutaáliti fjárln., því að þarna liggja möguleikarnir til að greiða virkilega niður skuldir. Staða atvinnurekstrar sem var slæm á árabilinu frá 1990 til 1995 er allt önnur nú en þá enda miklum álögum af honum létt. Nú er staða fyrirtækjanna með ágætum svo sem þarf að vera og því eðlilegt að þau leggi fram fjármuni til sameiginlegra þarfa í formi skatta og með breyttum lagaákvæðum um frádrátt frá tekjum.
Minni hlutinn leggur því til að tryggingagjald verði hækkað um 0,5 prósentustig og þannig verði aflað um 1,5 milljarða kr. viðbótartekna. Enn fremur er ekki ósanngjarnt að leggja til að skatthlutfall fyrirtækja hækki í áföngum í 39%. Á næsta ári gætu komið til framkvæmda 2,5% af framangreindri hækkun. Það mundi hafa í för með sér um 500 millj. kr. viðbótartekjur í ríkissjóð. Á heildina litið mundu framangreindar tillögur því skila um 2 milljörðum kr.
Ég vek athygli á því, herra forseti, að um leið og minni hlutinn leggur til 2 milljarða kr. tekjuauka í ríkissjóð þá leggur hann fram tillögur til útgjalda um langtum lægri upphæð.
Ástæða er til að ítreka fyrri ábendingar um að heimildir til notkunar rekstrartapa eru afar rúmar og þurfa endurskoðunar við. Benda má á að eftir gífurlegan gróða bankanna síðastliðin ár hafa þeir getað nýtt sér þessar rúmu heimildir sínar til frádráttar vegna uppsafnaðra tapa.
Minni hlutinn telur ástæðu til að skattar verði lagðir á vegna sérstaks söluhagnaðs aflaheimilda þegar verið er að færa fjármagn út úr atvinnugreininni. Minni hlutinn telur einnig ríka ástæðu til að kanna hversu mikið fjármagn hefur verið flutt úr landi til varðveislu í bönkum í öðrum löndum. Mikil umræða er í þjóðfélaginu um slíka flutninga á fjármunum.
Herra forseti. Ég vek sérstaka athygli hæstv. fjmrh. á þessari setningu í minnihlutaálitinu: ,,Minni hlutinn telur einnig ríka ástæðu til að kanna hversu mikið fjármagn hefur verið flutt úr landi til varðveislu í bönkum í öðrum löndum, en það er mikil umræða í þjóðfélaginu um slíka flutninga á fjármunum.``
Því hefur einnig verið fleygt af þekktum fjármálamönnum í Sviss að það sé ótrúlegt hve mikið fjármagn streymi frá þessu litla landi, Íslandi, inn í banka í Sviss. Það væri ástæða til þess að skoða af hverju þetta gerist og hverjir standa á bak við það. Þetta var innskot, herra forseti.
Minni hlutinn bendir á að þegar vel árar er brýnt að nota tækifærið til að byggja upp til að geta mætt þeim tíma þegar halla tekur undan fæti. Ætla má að samdráttarskeið geti verið fram undan þrátt fyrir tímabundið hátt fiskverð. Fiskbirgðir eru að safnast upp í Evrópu og Asíu og útflutningur á Bandaríkjamarkað hefur staðið í stað. Því eru blikur fram undan sem taka verður tillit til. Útgjöld ríkisins hafa vaxið í réttu hlutfalli eða því sem næst við tekjuaukningu undanfarinna ára. Það mun reynast örðugt að draga úr útgjöldum þegar þrengra verður í búi. Eina skynsamlega leiðin er sú að auka tekjur til þess að greiða niður skuldir, ekki síst á þeim tímum þegar hagvöxtur er með þeim hætti sem hér hefur ríkt og verður að líkindum --- eða a.m.k. vonandi --- næsta ár.
Ég vík þá að lántökum, ríkisábyrgðum og endurlánum.
Samkvæmt 5. gr. frumvarps til fjárlaga ársins 1999 var gert ráð fyrir lántökum að upphæð 11,6 milljarðar kr., en sú upphæð er lækkuð í 2 milljarða kr. við 3. umr. Það er vel.
Ástæða þessarar breyttu stöðu er að frestað hefur verið greiðslum erlendra skulda og þess vegna mun nú vera fyrir hendi um 6 milljarða kr. inneign ríkissjóðs í Seðlabankanum. Einnig má vísa til endurgreiðslu skulda Landsvirkjunar til ríkissjóðs að upphæð 3,5 milljarðar kr. Þá er gert ráð fyrir 2.825 milljarða kr. viðbótarframlagi úr ríkissjóði sem er áætlað að endurlána þannig að alls er um að ræða 4.825 milljarða kr. lánafyrirgreiðslu til einstakra stofnana á vegum ríkisins.
Stofnunum og sjóðum á vegum ríkisins eru auk þess heimilaðar lántökur að upphæð 47,6 milljarðar kr. þannig að samtals eru heimilaðar lántökur sem nema 59,2 milljörðum kr. Ástæða hefði verið til að beita öflugu aðhaldi varðandi þessar lántökur og tengja þær heimildir sölu eigna ríkisins. Áætlun um sölu eigna á árinu 1998 var 7 milljarðar kr. Sú áætlun gekk ekki eftir, heldur nam sala eigna 5 milljörðum kr. á þessu ári. Þar vantar 2 milljarða inn í áætlanir. Ítrekuð er sú skoðun að sala eigna eigi að ganga beint til greiðslu skulda. Hins vegar er ljóst að ef hagnaður af sölu eigna er nýttur þannig en ekki varið til gjalda í A-hluta verður sýnilegur halli á ríkissjóði á næsta ári.
Herra forseti. Ég vík nú að tillögu um byggðamál.
Þrátt fyrir gagnrýni minni hlutans á ýmsa þætti ríkisfjármálanna er almennur stuðningur við þau áform sem felast í tillögum um aðgerðir í byggðamálum sem nú eru til umfjöllunar á Alþingi. Nauðsynlegt er að spyrna við fótum gegn þeirri þróun sem verið hefur í fólksflutningum af landsbyggðinni til þéttbýlissvæða. Margvíslegar ástæður hafa leitt til ríkjandi ástands. Þar má fyrst nefna ótrúlegt andvaraleysi ríkisstjórnar gagnvart afleiðingum af stjórnarkerfi fiskveiða sem leitt hafa til stórfelldrar tilfærslu veiðiheimilda frá einum landshluta til annars. Þessi þróun hefur haft það í för með sér að byggðir hafa bókstaflega hrunið í efnahagslegu tilliti og í kjölfar þess hefur orðið félagslegt hrun ásamt tilheyrandi lakara þjónustustigi. Þá er skortur á kennurum, læknum og hjúkrunarfólki orðinn mikið vandamál víða á landsbyggðinni. Þessu til viðbótar, og líklega veigamesti þátturinn, er mikill kostnaður við orkukaup heimilanna, en samkvæmt rannsóknum er hann ein helsta ástæða byggðaröskunar. Minni hlutinn styður tillögu um 300 millj. kr. til þátttöku í stofnun eignarhaldsfélaga á landsbyggðinni sem fyrir liggur.
Minni hlutinn hefur lagt fram nákvæm gögn um mismunun gagnvart þeim sem búa við lök kjör aldraðra, öryrkja og fatlaðra, bæði einstaklingum og hjónum. Eftir ítrekaðar sanngirniskröfur um leiðréttingar hafa þeir loks öðlast nokkurn skilning sem fram kemur í lítils háttar hækkun bóta og frítekjumarks á næsta ári. Þó vantar verulega á að mætt sé þeirri sanngirniskröfu að þeir sem búa við þessi kjör fái þær hækkanir sem þeim ber með tilliti til vísitölu meðaltalslauna, hvað þá ef miðað er við umsamin lægstu laun.
Hækkun grunnlífeyris um 0,35% til þeirra sem hér um ræðir er til skammar og er langt frá því að nægja til að jafna þann mismun sem er á grunnlífeyri þessara hópa miðað við meðaltalslaunavísitölu. Þegar ríkisstjórn vísar til heimilisuppbóta og sérstakra heimilisuppbóta gleymist hversu örðugt aðgengi er að upplýsingum til viðkomandi aðila þar að lútandi. Margir vita ekki um rétt sinn til þessara greiðslna og þær fást ekki nema með ærinni fyrirhöfn. Hafa margir einfaldlega guggnað á því að ná rétti sínum til slíkra greiðslna. Minni hlutinn telur að til að rétta hlut þessa fólks verði að taka upp tryggingakerfið frá grunni. Öll frávik þarf að rannsaka nákvæmlega ef um sérstakar aðstæður er að ræða, þ.e. kostnað umfram eðlilega viðmiðun.
Herra forseti. Ég mun gera grein fyrir tillögum minni hlutans. Því miður vantar inn í álitið greinargerð um tillögur varðandi Ríkisspítala og Sjúkrahús Reykjavíkur en minni hlutinn gerir tillögur um að 300 millj. kr. verði veittar til Ríkisspítala og Sjúkrahúss Reykjavíkur, alls 600 millj. kr., til þess að rétta af slæma stöðu þeirra.
Áður var ég búinn að gera grein fyrir tillögum minni hlutans við þessa umræðu um hækkun tryggingagjalds og skatta á lögaðila. Þá leggur minni hlutinn fram tillögur um sérstakar greiðslur til hækkunar grunnlífeyris aldraðra, öryrkja og fatlaðra um 476 millj. kr. vegna mismunar á meðaltalsvísitölu launa og þess sem hefur verið greitt til þeirra. Með tillögum meiri hlutans er ljóst að aðeins er mætt hluta þessara krafna eða sem nemur 75 millj. kr. --- Það er aðeins mætt með 75 millj. kr. framlagi á móti þeirri skekkju sem er 478 millj. --- Því gerir minni hlutinn tillögu um að 401 millj. kr. verði varið til hækkunar grunnlífeyris til þessara aðila. Það er algjör óhæfa að ríkisstjórnin skuli ekki fara eftir þeim viðmiðunarmörkum sem hún hefur sjálf sett. --- Herra forseti. Ég vek sérstaka athygli á þessari setningu: ,,Það er alger óhæfa að ríkisstjórnin skuli ekki fara eftir þeim viðmiðunarmörkum sem hún hefur sjálf sett.``
Minni hlutinn bendir á að vegna atvinnuaukningar virðast ætla að sparast 230 millj. kr. í atvinnuleysisbótum og minni hlutinn hefur þar að auki lagt til og bent á tekjuauka sem verja má hluta af til að rétta af þá ósanngirni sem hér á sér stað. Að auki gerir minni hluti fjárlaganefndar tillögu um að 14 millj. kr. verði varið til að útrýma biðlistum heyrnarskertra sem nú sitja heima í einangrun og einmanaleika vegna miskunnarleysis, vil ég segja, ríkisstjórnar Davíðs Oddssonar sem gumar af ,,sólskinsfjárlögum`` í ,,góðæri aldarinnar``.
Herra forseti. Undir þetta álit ritar minni hluti fjárln. Gísli S. Einarsson og hv. þm. Kristín Halldórsdóttir og Sigríður Jóhannesdóttir.
Undirritaður gerir að auki sjálfur tillögu um tvenn framlög, annars vegar til Fríkirkjunnar í Hafnarfirði um 3 millj. kr. og til Fríkirkjunnar í Reykjavík, aðrar 3 millj. kr. Hér er um að ræða gamlar, virðulegar stofnanir sem lagt hefur verið og er verið að leggja í mjög miklar breytingar á og kostnaðarsamar. Í fyrra var 3 millj. kr. veitt til endurbóta á Dómkirkjunni og sagt að það yrði aðeins gert í það eina skipti. Í ljósi þess að þar var veitt 3 millj. til viðbótar eru þessar tillögur fluttar og þetta er sanngirnismál.
Eins og ég rakti í upphafi hef ég ekki gert það að vana mínum að flytja útgjaldatillögur í nafni mínu heldur hefur það verið gert sameiginlega af minni hlutanum en í þessu sérstaka tilviki geri ég undantekningu af því að ég tel ríka ástæðu til.
Minni hlutinn mun styðja velflestar brtt. sem meiri hlutinn hefur lagt fram en mun að öðru leyti á hefðbundinn hátt sitja hjá við afgreiðslu fjárlaga. Þó eru ýmsar tillögur sem minntu mig á það ljóð eða kvæði sem ég fór með í upphafi sem var Í dag er ég ríkur, vegna þess að ég held að ýmsar kröfur eða beiðnir sem settar voru fram og orðið var við hefðu ekki fengið afgreiðslu við aðrar aðstæður. Minni ég þar á stafkirkju sem byggja á í Vestmannaeyjum og er gjöf Norðmanna til Íslendinga sem kostar Íslendinga 35 millj. Það kostar 35 millj. að taka við þessari gjöf Norðmanna. Einnig gjöf Norðmanna til Íslendinga til Auðunarstofu á Hólum í Hjaltadal, þar er allveruleg upphæð sem ég efast um að hefði verið látin í þetta við aðrar aðstæður. Það er kannski hægt að gleðjast yfir því að það skuli vera þannig að hægt er að ná í þann sjóð sem ég nefndi áðan og sækja sér hnefa.
Herra forseti. Að sjálfsögðu er ýmsu við að bæta ef því væri að skipta en ég læt lokið ræðu minni og greinargerð fyrir minnihlutaáliti um fjárlög fyrir árið 1999 með því að ég þakka samstarf við starfsmenn fjmrn., starfsmenn Ríkisendurskoðunar og starfsmenn fjárln., þau Sigurð Rúnar Sigurjónsson, ritara nefndarinnar, Ragnheiði Sumarliðadóttur og Bentínu Haraldsdóttur. Þá þakka ég fyrir góð samskipti við fulltrúa meiri hluta fjárln. og get sérstaklega um góð samskipti við hv. þm. og formann nefndarinnar, Jón Kristjánsson, og varaformann, hv. þm. Sturlu Böðvarsson. Sérstakar þakkir fyrir samvinnuna fá félagar úr minni hluta, en við höfum haft þann hátt á, herra forseti, að skipta með okkur flutningi nál. allt kjörtímabilið og þau hafa verið samin og unnin í fullri samvinnu. Fyrir það vil ég þakka og ég virði mjög góðan samstarfsvilja og samskipti við það fólk sem ég hef mest unnið með í þessu starfi.
Herra forseti. Það er aðeins eitt. Ég get ekki látið hjá líða að nefna að það eru 1.400 öryrkjar í mjög sárri neyð sem fá aðeins 0,35% lagfæringu á grunnlaunum sínum og það er alveg út úr kortinu að mínu mati. Það eru 700 manns í algerri neyð. Þeir fá heldur ekki nema 0,35%. Þetta hefur ekki verið skoðað, herra forseti, og ég segi bara, það verður einhvern veginn að koma á móti þessum hópum og ég er búinn að flytja frv. um lögbindingu lágmarkslauna ár eftir ár, er nú kominn með svar frá hæstv. forsrh. um að ég hafi margt til míns máls varðandi frv. um lágmarkslaun. Ég vona því að það mál verði skoðað alvarlega því það lýtur beint að kjörum þessa fólks sem ég er að ræða um.
Herra forseti. Ég hef lokið ræðu minni.
