Guðmundur Hallvarðsson:
Herra forseti. Ég ætla að fjalla aðeins um þetta frv. sem hv. flm. Guðjón A. Kristjánsson hefur fylgt úr hlaði. Hins vegar ætla ég ekki að blanda mér í efnislega umfjöllun um stefnuskrá Frjálslynda flokksins sem hann las hér líka upp.
Hvað þetta frv. áhrærir get ég tekið undir með honum að það er full ástæða til að skoða þessar girðingar sem hann telur að reisa eigi á milli tegunda veiðiskipa. Það er með ólíkindum að þrátt fyrir að mikið hafi verið talað um að smábátaútgerðin, trillurnar gæfu hinum smærri plássum líf, þá eru ekki mörg ár síðan samþykkt var á Alþingi fall næstsíðasta vígis í þessu kvótakerfi eða kvótabraski, eins og menn hafa kallað, þegar 62 þingmenn ýmist sátu hjá eða samþykktu að færa braskið yfir á trillurnar. Þeir sömu og sögðu að trillurnar væru það sem gæfi lífinu lit og héldi smærri byggðum í byggð töldu að rétt væri að flytja fleiri aflaheimildir á trillurnar.
Síðan fara frystitogararnir að kaupa þessar trillur upp og aflaheimildirnar með. Þannig má segja að ekki hafi nú allir verið sjálfum sér samkvæmir í þessu máli frá upphafi og til þessa dags, frá árinu 1984 þegar þetta dundi yfir. Þetta hefur nánast verið sjálftökukvóti síðan. Hann hefur aðallega vaxið þannig að ekki hefur verið um varanlegar úthlutanir á kvóta að ræða í þeim skilningi hjá sjútvrn. heldur hefur þetta gerst af sjálfu sér frá 1984.
Ég tel einnig mikið áhyggjuefni þegar útgerð með frystitogara, þeim hefur gengið best og eru í bestri stöðu til að kaupa kvóta, skuli ganga svo langt sem raun ber vitni, að víða horfir til stórra vandræða í hinum smærri fiskiplássum.
Það er hins vegar eitt sem mig langar til að spyrja síðasta ræðumann, hv. þm. Guðjón A. Kristjánsson: Hvað telur hann liggja til grundvallar þeim stóra vanda sem blasir við á Vestfjörðum öðrum byggðarlögum fremur? Hvað veldur þessum vanda þar en virðist ekki jafnafgerandi í öðrum landshlutum? Er það eitthvað sem menn geta rakið til fortíðar, að einhverjir hafi talað öðruvísi en staðreyndir lágu fyrir um? Eða voru menn bara villir síns vegar og trúðu því að einhvern tíma yrði yrði kvótakerfið aflagt? Unnu þeir ekki heimavinnuna sína? Þetta er mikið umhugsunarefni. Menn heyra það hér í þéttbýlinu að þaðan kemur kallið en ekki jafnáberandi t.d. frá Austfjörðum, svo nefndur sé einhver landsfjórðungur.
Annað kom þingmaðurinn inn á, brottkastið sem lítið hefur verið rætt. Náttúrlega er full ástæða til að það mál sé skoðað alvarlega. Hvað er þar raunverulega að gerast? Menn koma og segja að málið sé svona. Aðrir mótmæla. Flestir hafa þó það í undirmeðvitundinni að nokkuð sé til í því að talsverðum afla sé hent fyrir borð. Enginn hefur þó komið fram með hreinar sannanir fyrir því. Það vantar í þessa umræðu að menn geti talað um það tæpitungulaust og fullyrt hvernig þessum málum sé háttað. Ég vildi rétt aðeins hreyfa þessum málum og þegar hv. þm. Guðjón A. Kristjánsson flutti ræðu sína þá vaknaði þessi hugsun hjá mér um ástandið hjá Vestfirðingum, þ.e. hverjar væru meginskýringarnar þar á bak við.
Ég verð nú að segja það líka að þegar þetta gerðist, þ.e. þegar framsalsheimildin var færð yfir á trillurnar þá held ég að mönnum hafi mjög brugðið, mörgum hverjum sem áður höfðu talað um að þetta væri lyftistöng hinna smærri byggða. Ég get alveg heils hugar tekið undir það. Hins vegar er hálf óhugnanlegt að horfa á þá þróun sem er að verða aftur til fortíðar. Það kann vel að vera að þessar trillur séu miklu meiri sjóskip en áður var en á þeim sækja menn sjó allan ársins hring eins og raun ber vitni á Vestfjörðum. Þar er nánast enginn eiginlegur vertíðarbátur til heldur er sjórinn sóttur af kappi og vonandi forsjá á 6--8 tonna trillum allan ársins hring. Þetta er náttúrlega mjög alvarleg þróun sem vissulega þarf að hugleiða.
Að lokum, herra forseti, vil ég segja að mér finnst frv. sem hv. þm. Guðjón A. Kristjánsson hefur lagt hér fram allrar athygli vert. Ég tek fram að þetta er ekki langt frá mínum hugmyndum eins og málin hafa þróast, þ.e. að settar séu upp girðingar á milli skipastærða, skipaflokka og bátategunda og komið í veg fyrir að menn geti flutt aflaheimildirnar á milli. Þó verð ég líka að taka það fram, sérstaklega vegna síðasta máls sem hér er á dagskrá um afnám framsals aflaheimilda að ég vík hvergi frá skoðun minni, sem komið hefur fram á nokkrum undanförnum þingum. En það er mál sem verður tekið fyrir síðar á fundinum.