Dómsmálaráðherra (Sólveig Pétursdóttir):
Herra forseti. Ég vil byrja á að þakka hv. 11. þm. Reykv., Guðrúnu Ögmundsdóttur, fyrir að vekja máls á þessu efni. Heiti umræðunnar, Verslun með manneskjur, er sláandi. Þótt ýmsum kunni að þykja slíkt orðalag tilheyra fyrri öldum þá er þetta því miður við lýði víða um heim og ekki einvörðungu í fjarlægum heimsálfum heldur hafa slík mál einnig komið upp í nágrannalöndum okkar eins og nýleg dæmi sanna.
Það var líka sláandi að heyra ákall forseta Lettlands vegna skelfilegs ástands meðal kvenna í Eystrasaltslöndunum og um skipulegan útflutning á þeim til Vesturlanda, ekki síður til Norðurlandanna. Auðvitað hlýtur þetta að kalla á viðbrögð okkar.
Engar sönnur hafa verið færðar á að skipulagt vændi eða skyld starfsemi sé rekin hér á landi en með því er þó ekki hægt að útiloka að slík starfsemi þrífist hér í einhverju formi. Ég deili áhyggjum hv. þm. af þeim málum sem tiltekin eru í spurningum hennar til dómsmrn.
Sá orðrómur hefur gengið fjöllunum hærra um nokkurt skeið að skemmtistaðir hér í borg þar sem boðið er upp á nektardanssýningar séu tengdir við vændi. Ekki hefur þó tekist að staðfesta þetta og er lögreglunni erfitt um vik að ljóstra upp um slík brot, en refsivert er bæði að stunda vændi sjálfum sér til framfærslu og hafa viðurværi af vændi annarra. Reynslan sýnir að rannsókn þessara mála er mjög erfið og oft reynist útilokað að sanna sekt grunaðra. Það þýðir þó ekki að stjórnvöld hafi lagt árar í bát í baráttunni gegn vændi, verslun með barnaklám o.fl. Öðru nær, sú barátta heldur áfram enda er ljóst að hvergi má slá af í þessum efnum. Markaðurinn er fyrir hendi hér eins og annars staðar.
Eins og ég mun víkja nánar að í svörum mínum við spurningum hv. þm. eru yfirvöld á verði gagnvart þessari vá og munu framvegis sem hingað bregðast eins skjótt við og unnt er í hverju tilviki sem upp kemur.
Spurt er hvað líði vinnu þeirrar nefndar sem átti að skoða svokallaða starfsemi á klámbúllum í Reykjavík. Í þessari nefnd eiga sæti fulltrúar dómsmrh., samgrh., félmrh. og fulltrúi frá Reykjavíkurborg. Nefndin hefur komið saman til fundar og von er á tillögum hennar innan tíðar. Ég get upplýst að þar hefur verið rætt um hvort gera skuli breytingar á lögum um atvinnuréttindi útlendinga, svo og lögum um veitinga- og gististaði. Það er persónuleg skoðun mín að endurskoðun síðarnefndu laganna sé löngu tímabær í ljósi gjörbreytts umhverfis frá því sem var í þessum geira er lögin voru samin. Ef við ætlum að stemma stigu við því að hingað til lands komi fólk erlendis frá í því skyni að stunda vændi, verðum við að taka upp ný vinnubrögð við eftirlit áður en fólk kemur til landsins. Nú kemur fólk hingað til lands undir því yfirskyni að það hyggist stunda listdans og þar með er ekki þörf á tilskyldum atvinnuleyfum til að starfa við dans á þessum stöðum. Hugmyndir um að skerpa reglur um atvinnuleyfi fyrir dansara eru meðal þess sem nefndin hefur skoðað sérstaklega. Með því er unnt að hafa betra eftirlit með þeim sem starfa á þessum stöðum, enda kallar umókn um atvinnuleyfi á ákveðna meðferð innan stjórnsýslunnar.
Spurt er hvort fyrirhuguð sé nokkur úttekt eða rannsókn á vændi hér á landi. Ég vil í þessu sambandi vísa til svars dómsmrh. við fyrirspurn Kristínar Ástgeirsdóttur alþingismanns um vændi sem fram kom á síðasta löggjafarþingi. Í framhaldi af henni innti dómsmrn. alla lögreglustjóra eftir upplýsingum er tengdust fyrirspurn þingmannsins, m.a. um fjölda þeirra kæra sem þeim hefur borist sl. fimm ár vegna brota á 207. og 208. gr. almennra hegningarlaga og hvort sérstakt eftirlit væri haft með þessum brotaflokki. Í sem stystu máli var niðurstaða þessara athugana sú að afar fá mál af þessu tagi koma upp hérlendis á ári hverju og hafa þau mál öll komið upp í umdæmi lögreglustjórans í Reykjavík. Ekkert hefur þó komið fram sem staðfestir orðróm um að skipulögð vændisstarfsemi sé rekin á Íslandi. Ég er alveg tilbúin til að kanna möguleika á því að standa fyrir rannsókn á vændi hér á landi í samvinnu við aðra sem málið varðar.
Þessu næst er spurt hvort fyrirhugað sé samstarf meðal Norðurlandanna á þessum vettvangi. Það er mjög rótgróið samstarf á milli Norðurlandanna um þróun refsilöggjafar og á vegum dómsmrn. er starfandi refsiréttarnefnd sem m.a. hefur það hlutverk að endurskoða almenn hegningarlög. Lagabreytingar til að sporna gegn vændi eru meðal þeirra mála sem nefndin hefur til athugunar.
Spurt er hvort dómsmrh. beiti sér fyrir rannsókn vegna þeirra barnaníðinga sem hafa komið fram á sjónarsviðið í fréttum í tengslum við vefsíður þessara manna. Mál af þessu tagi hafa á undanförnum árum verið rannsökuð í samvinnu við aðrar þjóðir og slík samvinna hefur leitt til aðgerða af hálfu lögreglunnar. Nýlega hefur ríkisstjórn Íslands ákveðið að óska eftir formlegu samstarfi við Europol, en slíkt samstarf getur skilað verulegum árangri í því að uppræta skipulagða glæpastarfsemi. Af hálfu ríkislögreglustjórans stendur nú yfir athugun á því hvort tilefni er til lögreglurannsóknar vegna fréttar Stöðvar 2 hinn 4. þess mánaðar um íslenska kynlífssíðu á internetinu sem mun vera staðsett í Bandaríkjunum. Ég vil benda á að árið 1996 voru gerðar mikilvægar breytingar á íslenskri refsilöggjöf með viðbót við 210. gr. almennra hegningarlaga sem miða að því að uppræta barnaklám.
Síðasta spurningin snýr að samstarfi dómsmrn. við aðila eins og Stígamót. Ráðuneytið hefur á liðnum árum átt ítrekað fundi með slíkum aðilum og ég met mikils að eiga góða samvinnu við samtök eins og Stígamót.