Ásta R. Jóhannesdóttir:
Herra forseti. Ég vil þakka fyrir þessa umræðu og þeim sem hafa tekið þátt í henni. Við höfum verið að ræða íslenska velferðarkerfið og höfum notað í þeirri umræðu tilvitnanir í bók Stefáns Ólafssonar. En umræðan var íslenska velferðarkerfið. Vissulega hvetur bók Stefáns Ólafssonar til umræðu. En það er búið að tala nóg, hæstv. ráðherra. Við þurfum aðgerðir. Við erum ekki að ræða hér hvað hafi verið gert á síðustu árum. Málið snýst um hvað þurfi að gera, hvað menn muni aðhafast í kjölfarið, því þó að íslenska velferðarkerfið hafi ákveðna kosti, þá stenst það ekki samanburð við kerfi nágrannaríkjanna. Það stendur hér alveg svart á hvítu í þessari bók. Hér eru bætur lægri, fátækt meiri, afkoma launafólks lakari og tekjur almennt ójafnari.
Vegna umræðunnar um sjúkradagpeningana þá vil ég segja að fjöldi fólks á ekki rétt í sjúkrasjóðunum. Það veit hv. þm. Pétur Blöndal vel. Á aðalfundi Tryggingastofnunar ríkisins kom fram að á þremur mánuðum, frá ágúst og fram í október, þurftu á fimmta hundrað manns að lifa á þessum smánargreiðslum, þ.e. sjúkradagpeningum almannatrygginganna. Á fimmta hundrað manns þurftu, á þremur mánuðum, að lifa á 10 þús. kr. á mánuði eða 20 þús. og barnið á 182 kr. á dag. Það er nú bara staðreyndin. Hvað ætlar hæstv. ráðherra að gera í sambandi við sjúkradagpeningana þannig að þeir standi undir nafni? Og vegna þess að menn efuðust um að ég væri að vitna rétt í umtalaða bók Stefáns Ólafssonar um íslensku leiðina þegar ég ræddi hér um tekjutengingu við tekjur maka, þá var allt það sem ég sagði tekið af bls. 273 úr skýrslunni þar sem segir nákvæmlega hvernig þessi úrelta skerðingarregla er ættuð frá fátækraaðstoð 19. aldar og það segir hér að vestrænar þjóðir hafi horfið frá slíkri framkvæmd. Það er því ekki rétt sem hæstv. ráðherra hélt hér fram að það væri verið að tekjutengja á þennan hátt, enda er bara hlegið að okkur erlendis þegar sagt er frá því að við þurfum að vera að kæra út af þessari skerðingarreglu núna í lok aldarinnar.
Það getur ekki verið að gallarnir og ástandið í velferðarkerfinu hafi farið fram hjá hæstv. heilbrrh. sem er búin að vera yfir þessum málaflokki í hálfan áratug. Henni hlýtur að vera það ljóst, herra forseti. Og hvað hyggst hæstv. ráðherra gera? Hvernig ætlar hún að rétta hlut þeirra sem bera skarðan hlut frá borði? Nú þarf að láta verkin tala. Við erum búin að fá nóg af nefndum. Aðgerða er þörf. Ég treysti því, herra forseti, að hæstv. ráðherra muni í seinni ræðutíma sínum svara spurningum mínum til hennar og segja okkur hvað hún hyggst aðhafast þannig að velferðarkerfið standist samanburð við nágrannaþjóðir, við þær þjóðir sem við berum okkur saman við.