Jón Bjarnason:
Herra forseti. Þetta mál snýr ekki eingöngu að blaðamönnum eða fréttamönnum eins og menn geta kannski hafa fengið á tilfinninguna eftir síðustu ræður. Það snýr einnig að vinnubrögðum og tilgangi með lagasetningu. Þegar frv. var upphaflega lagt fram 1999 og samþykkt hér á Alþingi þrátt fyrir ábendingar um að ekki væri vandlega að þeim lögum staðið eða þau vandlega unnin. Þau voru samt samþykkt. En þá strax eftir áramótin var ljóst að á lögunum voru það alvarlegir vankantar að samgn. tók upp hjá sjálfri sér að endurskoða þar ákveðna grein. Og þá varð nokkuð breið samstaða um að þessi 3. mgr. 44. gr. laga um fjarskipti yrði felld út. Það var, að mig minnir, flutt hér á Alþingi mál um það, en náði ekki lengra en 1. umr. Ég ítreka að ég lýsti yfir að ég styddi það afmarkaða mál sem þá var lagt fram. Rökin voru einmitt þau að upphaflegu lögin, upphaflega lagafrv. byggðist á rangri þýðingu á Evróputilskipunum. Og það var vitað. Menn komust að því við nánari skoðun sem ekki hafði gefist tími til að fara í gegnum þegar frv. var fyrst samþykkt. Einmitt fyrir atbeina hv. formanns samgn. sem beitti sér í málinu til að fá sem réttastar og öruggastar upplýsingar um hvað hér væri á ferðinni þá fengust þær uppýsingar fram að hér væri um ranga þýðingu að ræða á þeim atriðum sem talið var að verið væri að uppfylla með þessum lögum. Hv. formaður samgn. á allan heiður skilinn fyrir framgöngu sína þá í því máli við að fá þetta á hreint sem hann gerði af miklum myndugleik.
Með þeirri vitneskju var eiginlega forsenda þessarar málsgreinar í lagagreininni brostin því að þýðingin átti við um hlerun. Hún átti við það að þriðji aðili, sá sem ekki átti beina aðild að samtalinu, mætti ekki taka það upp. Það var hin rétta þýðing og sem kom fram. En þetta átti ekki við um upptökur á samtölum þeirra aðila sem áttu í viðkomandi samtali. Lagagreinin sneri þannig ekkert að því sem talið var að hún væri að fjalla um, óháð því hvaða skoðun menn hefðu síðan á því hvort banna ætti að aðili að tveggja manna tali gæti tekið upp samtalið án þess að láta hinn vita.
Ég vil bara að menn geri sér það gjörsamlega ljóst að þarna var um mistök að ræða sem samgn. var einmitt komin vel á veg með að beita sér fyrir að leiðrétta á útmánuðum ársins 2000. En síðan er málið tekið aftur upp af samgn. og þá er farið að prjóna við endurskoðun á þessum lögum alls konar óræðum orðum. Samanber þetta:
,,Aðili þarf þó ekki að tilkynna sérstaklega um upptöku samtals þegar ótvírætt má ætla að viðmælanda sé kunnugt um hljóðritunina.``
Ótvírætt má ætla. Hver á að meta það? Hver metur það? Verður ekki hver og einn að meta það? Hver getur metið fyrir næsta mann að hann skuli ótvírætt hafa átt að vita þetta?
Þetta er svo opið og tvírætt orðalag sem þarna er verið að leiða í lög að mér finnst það alveg ótækt. Mér finnst svona orðalag ekki tækt við vinnu að lagafrv., ekki síst þegar þarna er átt við allt annan hlut en upphaflega, þ.e. hlerun þriðja aðila.
Ég vil því leyfa mér að spyrja, því það kom ekki fram í samgn., hvers vegna nefndin vék frá þeirri tillögu sem hún hafði unnið í fyrravetur um leiðréttingu á þessari grein laganna um að hún félli alveg niður, væri felld niður, og eins og hv. formaður samgn. sagði áðan, eðlileg skynsemi og kurteisi og siðfræði væri látin ráða för. Við höfum lög um persónuvernd sem taka til hvernig með vernd á persónulegum þáttum skuli farið og þess vegna er þarna verið að draga inn þætti sem gera það enn þá verra og erfiðara að skilgreina ákvæði persónuverndar varðandi þetta mál.
Ég vil leyfa mér að spyrja hv. formann samgn. hvað gerðist sem varð til þess að þetta fór að taka allt aðra stefnu en málið upphaflega snerist um þegar okkur var ljóst að þýðingin átti við hlerun þriðja aðila en ekki tveggja manna tal.
Í öðru lagi vil ég nefna þessi orð:
,,Aðili þarf þó ekki að tilkynna sérstaklega um upptöku samtals þegar ótvírætt má ætla að viðmælanda sé kunnugt um hljóðritunina.``
Herra forseti. Hvernig á að túlka þetta? Hvernig á að vinna eftir svona orðalagi? Ég vildi gjarnan fá að heyra hjá hv. formanni samgn. hvernig ætlunin er að vinna eftir þessu.
Við ræddum það í nefndinni hver mætti gefa út þessa auglýsingu um að einhver hefði það fyrir almenna reglu að taka upp samtöl. Enginn gat í rauninni svarað því, enda er orðalagið svo tvírætt að það var mjög erfitt að svara því ótvírætt. Við erum því að samþykkja lög sem skilja þetta eftir gjörsamlega opið eða úti í flóa. Mér finnst hörmulegt þegar verið er að vinna slík lög upp að ekki skuli vera hægt að gera það þá þannig að betrumbæta en ekki bara að gera þau enn flatari, enn óvissari og enn óræðari en áður var og er engin þörf á í þessu tilviki.