Halldór Blöndal:
Herra forseti. Ég hygg að óhjákvæmilegt sé að rifja upp hvernig á því stóð að gengið var í það að breyta Landssímanum í hlutafélag á sínum tíma. Ég var raunar þeirrar skoðunar að rétt væri að gera það þegar á árinu 1992 en sú stefna mín náðist ekki fram. Eins og hv. þingmönnum er kunnugt var Alþýðuflokkurinn á þeim tíma andvígur því að breyta Landssímanum í hlutafélag, á þeim tíma sem hann var í stjórnarsamstarfi með Sjálfstfl. Þarf ekki að fjölyrða um þau mál. Ástæðan var auðvitað sú að við Íslendingar vorum orðnir hluti af hinu Evrópska efnahagssvæði. Það lagði á okkur þær skyldur að við yrðum að vera við því búin að opna fyrir frjálsa samkeppni á fjarskiptamarkaði eigi síðar en 1. jan. 1998. Ég var þá þeirrar skoðunar að við hefðum betur verið fyrr á ferðinni með því að breyta Landssímanum í hlutafélag til þess að hann hefði verið betur undir þá samkeppni búinn.
Ég var raunar líka þeirrar skoðunar að nauðsynlegt væri að breyta Landssímanum í hlutafélag vegna þess að opinberar stofnanir eru seinar í svifum og er ég fullkomlega sammála 1. þm. Vestf. Einari K. Guðfinnssyni í þeim efnum.
Þannig fer það fram hjá opinberum stofnunum að öll fjárfesting verður að vera ákveðin í fjárlögum. Það háttaði svo til um B-hluta fyrirtæki að þau áttu að vera búin að skila inn fjárlagatillögum sínum rétt fyrir mitt ár áður en fjárlög gengju í gildi. Þetta voru allt of hæg og sein viðbrögð miðað við þann mikla hraða sem kominn var í fjarskiptaheiminum þegar komið var fram á síðasta áratug, ég tala ekki um þegar komið var fram yfir miðjan síðasta áratug, þannig að af þeim sökum var þetta orðið óhjákvæmilegt.
Í annan stað hygg ég --- ég fullyrði að ýmsir starfsmenn Landssímans voru raunar þeirrar skoðunar, ekkert síður en ég --- að óhjákvæmilegt væri að fara í hlutafjárvæðingu símans.
Í öðru lagi kom það fram þegar verið var að ræða við erlend símafyrirtæki að þau voru hikandi við að eiga jafnnáin samskipti og áður við íslenska símann, eftir að þau höfðu verið einkavædd, en Síminn var enn þá stofnun. Þetta sjónarmið kom mjög skýrlega fram á þeim fundum sem póst- og símamálstjóri átti með hinum erlendu kollegum sínum, að viðhorfið breyttist að þessu leyti með þróuninni. Þannig að líka af þeim ástæðum var óhjákvæmilegt fyrir okkur að breyta símanum í hlutafélag.
Í þriðja lagi vil ég minna á að Samkeppnisstofnun var mjög, ég vil segja óskammfeilin í mörgum kröfum sínum til Símans á þeim tíma, eins og úrskurðir hennar bera vitni um og engu líkara en hún leggði Símann í einelti. Allt varð þetta til þess að óhjákvæmilegt var að minni hyggju að flýta fyrir hlutafjárvæðingu Símans og einkavæðingu hans.
Þetta kom líka fram í sambandi við ljósleiðarann. Settar voru mjög strangar hömlur fyrir því hvernig Síminn mætti reyna að koma umferð inn á ljósleiðarann sem varð augsýnilega til þess að tefja fyrir ljósleiðaravæðingunni, líka vegna þess að þær sjónvarpsstöðvar sem hér réðu markaðnum, höfðu takmarkaðan áhuga á því að gera ljósleiðarann virkan af því það hefði auðvitað valdið því að önnur fyrirtæki sem höfðu áhuga á því að fara inn á sjónvarpsmarkaðinn höfðu þá opnari leið en ella.
Ég skal ekki vera langorður um þessi mál, herra forseti, en ég tel óhjákvæmilegt að það komi fram af því ég deili skoðunum með hv. 1. þm. Vestf. og skildi fullkomlega hvað fyrir honum vakti áðan að ekki lágu illar hvatir til starfsfólks Símans á bak við það að við vildum breyta Símanum í hlutafélag. Þvert á móti var óhjákvæmilegt að gera það vegna þess að við vorum hluti af hinu Evrópska efnahagssvæði og enginn vafi á því að ýmsir þingmenn, þó ekki séu í Sjálfstfl., deila þeim skoðunum með mér, hvort sem það hefur komið fram í umræðunum eða ekki.