Steingrímur J. Sigfússon:
Herra forseti. Stundum er sagt að verkin sýni merkin og ýmis fleiri góð orðatiltæki eru um það höfð að það eigi að dæma menn af verkum sínum en kannski síður af hinu sem þeir segja því að ekki reynast alltaf miklar innstæður á bak við það hjá sumum sem vantar ekki að taki sér hátíðleg orð í munn en gera svo kannski eitthvað allt annað. Ég held að þetta sé ágætt dæmi sem við höfum hérna í höndunum um að verkin sýni merkin, og þetta frv. hæstv. ríkisstjórnar, eins og það var lagt fram hér fyrst á þingi, eigi eftir að verða lengi í minnum haft. Ég held að það eigi eftir að verða lengi í minnum haft að ein ríkisstjórn í landinu, stjórnarflokkar, meiri hluti, heimilaði framlagningu málsins án fyrirvara. Menn létu sig hafa það að standa að framlagningu stjórnarfrv. sem átti að svipta fjölmenna stétt í landinu samnings- og verkfallsrétti í næstum hálfan áratug, hengja hana utan á samning sem aðrir höfðu gert, fámennur hópur annarra launamanna hafði gert og vitað var fyrir fram að var ákaflega andstæður þeim sem við áttu að búa eða undir áttu að færast með þessum gerðardómsákvæðum. Þetta frv. verður kannski fyrst og fremst verðmætt þegar frá líður sem safngripur, sem sýniseintak yfir það hvað mönnum getur dottið í hug þegar hugarfarið er eins og raun ber vitni hjá hæstv. ríkisstjórn.
Fjögur og hálft ár áttu það að vera sem sjómenn áttu að vera bundnir af niðurstöðu gerðardómsins þó að honum væri gert að vinna samkvæmt forsendum sem forustumenn viðkomandi stéttarfélaga, Sjómannasambandsins og Farmanna- og fiskimannasambandsins, höfðu lýst sig algerlega andvíga.
Það er fróðlegt, herra forseti, að velta því fyrir sér vegna þess sem ég sagði um að verkin sýni merkin og það sé kannski meira mark á því takandi hvernig menn birtist í gegnum gjörðir sínar en endilega fögrum fyrirheitum eins og ,,fólk í fyrirrúmi`` eða ,,stétt með stétt``. Þetta eru kunnugleg slagorð, er það ekki, sem tengjast báðum stjórnarflokkunum?
Fyrir hverja er þessi ríkisstjórn og hverjum hefur hún þjónað? Hverjir geta með réttu talið sig hafa verið í skjóli af henni? Það eru ekki sjómenn, það er a.m.k. alveg á hreinu. Það var ekki á þeim að heyra utan við Alþingishúsið áðan að þeir teldu sig eiga góðu að mæta hjá ríkisstjórninni, einstökum stjórnarþingmönnum eða hæstv. ráðherra.
Hvernig hefur sambúð þessarar ríkisstjórnar verið við til dæmis öryrkja? Hvernig hefur það gengið fyrir sig? Þeir hafa mátt sæta því að ríkisstjórnin hefur af fádæma hörku þvælt málum þeirra fyrir dómstólum, dómstig af dómstigi, gjörtöpuðum málstað. Þegar hún svo loksins er dæmd af Hæstarétti þá fer hún að eins og raun ber vitni, með ósköpum og dregur allar æðstu valdastofnanir landsins niður í svaðið með sér, þar með talið forustuna hér á þingi og Hæstarétt, til þess eins að hafa af öryrkjum að hluta það sem þeim hafði áður verið dæmt í Hæstarétti.
Eigum við að taka aldraða? Hefur þessari ríkisstjórn verið sérstaklega annt um hagsmuni þeirra? Hvernig hefur sambúðin verið þar? Hvernig hafa samskipti forustumanna aldraðra verið við þessa ríkisstjórn? Jú, þau hafa verið með sama sniði. Þar hafa gengið á víxl mjög harðar ásakanir og þeir hafa ítrekað mátt efna til fjöldafunda á undanförnum árum til þess að mótmæla kjörum sínum og krefjast réttar af ríkisstjórninni.
Við gætum tekið námsmenn sem telja sig sömuleiðis ekki hafa verið ofhaldna af samskiptum við þessa ríkisstjórn. Við gætum tekið íbúa landsbyggðarinnar almennt sem hafa sætt ótrúlegu tómlæti af hálfu þessarar ríkisstjórnar þó að byggðarlögin vítt og breitt eigi í miklum erfiðleikum, búi við fólksfækkun, tekjumissi o.s.frv. Sveitarfélögin á landsbyggðinni hafa sömuleiðis verið í miklum erfiðleikum. Varla hrósa þau hástöfum sambúðinni við þessa ríkisstjórn eða ríkisstjórnir Davíðs Oddssonar.
Hins vegar man ég ekki eftir því, herra forseti, að hlutabréfaeigendur hafi boðað til mótmæla á Austurvelli. Ég man ekki eftir því. Ég hef bara satt best að segja ekki heyrt nokkurt einasta múkk úr þeirri átt. Væntanlega er sú þögn til marks um það að þeir uni ágætlega sínum hag eða fjármagnseigendur. Enda mega þeir vel við una. Hlutabréfaeigendum var t.d. gefin ein af stærri gjöfum Íslandssögunnar þegar skattskil af söluhagnaði hlutabréfa voru færð niður úr venjulegum prósentum og niður í 10% eins og um arð af fjármagnstekjum væri að ræða. Fjármagnseigendur una almennt prýðilega við sinn hlut, þeir sem enn eru eftir í landinu. Að vísu hafa margir tekið til fótanna að undanförnu og róið á önnur mið.
Auðvitað er það þannig að þegar upp er staðið þá er það þar sem hjarta ríkisstjórnarinnar slær. Væntumþykjan er öll þá hliðina. Það er mikill misskilningur og algjör ómagaorð þegar einstakir þingmenn stjórnarliðsins koma og ætla, jafnviðeigandi og það nú er, að tjá aðdáun sína, ást og virðingu á sjómannastéttinni, eins og hér gerðist í umræðunum í gær. Um leið og kemur að hinum raunverulegu hagsmunum sem stjórnarflokkarnir eru að verja þá vantar ekki viljann til verka. Þá er gripið til lagasetningarinnar eins og við sjáum m.a. í þessu frv.
Reyndar, herra forseti, væri líka gaman að velta fyrir sér hvaða framtíðarsýn ráðamenn ríkisstjórnarinnar hafa nú um stundir. Hæstv. utanrrh. mátti vera að því að koma við á ársfundi Útflutningsráðs núna fyrir skemmstu. Þar hafði hann þá dapurlegu framtíðarsýn fram að færa að hér yrði allt í eymd og volæði ef ekki kæmi til stóraukin erlend stóriðja. Það yrði að reyna að fá útlendinga hingað með fabrikkur og gefa þeim rafmagnið, eða svo gott sem, því annars yrði hér eymd og volæði. Þetta var einkunnin sem hæstv. utanrrh. gaf undirstöðum þess efnahags- og atvinnulífs sem núna er í landinu, að þar væri bara dauði og djöfull fram undan, svo ég noti mín orð um það, ef ekki kæmi þessi erlenda stóriðja.
Það skyldi nú ekki vera svo að sjómenn væru í þessu máli öðrum þræði fórnarlömb þess að ríkisstjórnin er að fara á taugum. Hún er að fara á taugum út af efnahagsástandinu og er svo sem skiljanlegt því að þrátt fyrir tilraunir til að halda gengi krónunnar uppi með handafli síðustu daga, sem hafa birst í því að fá stóra aðila til þess að flytja fjármagn til landsins, þá gengur ekki betur en raun ber vitni. Þrátt fyrir allt handaflið, sem menn hafa auðvitað í gegnum tröllatök sín á fjármálastofnunum og stórum fyrirtækjum í landinu, þá gengur það ekki betur, í þeim svokallaða tebolla sem menn kalla gjaldeyrismarkað á Íslandi. Fróðlegt væri að fara yfir það hversu margir stunda viðskipti á honum. Millibankamarkaður, þetta hljómar voðalega fínt eins og hér séu tugir banka sem versli á þessum markaði og mörg hundruð manns sem þarna kaupi og selji. En það er nú öðruvísi. Þetta er ekki stærri heimur en svo að fjármagnstilfærslur einstakra stórfyrirtækja eða lífeyrissjóða geta haft veruleg áhrif á gengi krónunnar, a.m.k. í nokkra daga í senn. Það hafa menn reynt að gera hér að undanförnu, að halda þessu meira og minna uppi með handafli.
Taugaveiklunin hefur farið vaxandi og einhvers staðar hefur einhver sprungið á laugardaginn var. Þá var ýtt á hnappinn, ljósritunarvélarnar settar í gang og frv., sem legið hafði í skúffu sjútvrh., var fjölfaldað í hvínandi hvelli og því dreift hér eins og frægt varð.
Frv. þetta var ekki betri smíði en svo, herra forseti, að nú hafa sjálfir aðstandendur þess, meiri hlutinn á Alþingi, viðurkennt að það var ónýtt. Það var óbrúklegt og ekki nokkur leið að forsvara að afgreiða það eins og það var lagt fram. Hver er það þá sem hefur orðið sér til skammar, herra forseti? Hæstv. forsrh. var það borubrattur í umræðum um störf þingsins að hann taldi að stjórnarandstaðan hefði orðið sér sérstaklega til skammar með því að andæfa þeim vinnubrögðum sem hér hafa verið uppi höfð.
Má ég spyrja, herra forseti, eru þeir á braut gengnir og burtkallaðir, sjútvrh. og forsrh. og aðrir slíkir forsvarsmenn ríkisstjórnarinnar sem eðlilegt væri að væru til staðar við umræðuna?
(Forseti (ÍGP): Út af þessum orðum hv. þm. skal þess getið að sjútvrh. er hér í húsinu.)
En hæstv. forsrh.?
(Forseti (ÍGP): Hann er því miður ekki í húsinu.)
Nei, hæstv. forsrh. hefur þetta gjarnan þannig þegar hann er í stuði. Hann lítur við í þinginu og hreytir úr sér, gusar ónotum í stjórnarandstöðuna, skætingi af því tagi sem við sættum hér í gær, að það væri alveg sérstaklega skammarlegt hvernig stjórnarandstaðan hefði leyft sér að mótmæla vinnubrögðum og kvarta undan því hvernig að málum hefði verið staðið. En hæstv. forsrh. skammast sín sennilega ekki fyrir eigið frv. eða ríkisstjórnar sinnar sem þeir urðu að viðurkenna hér undir kvöldið í gær að væri náttúrlega gjörsamlega óbrúklegt. Ríkisstjórnin sá sér þann kost vænstan, meiri hluti hennar í gærkvöldi og í nótt, að fara með dálkinn á loft og skera sjálfan sig niður úr snörunni og henda út úr 3. gr. því ljótasta sem þar var, sem hefði augljóslega leitt til þess að ríkisstjórnin hefði koltapað í málaferlum um hversu langt var gengið í að hafa af sjómönnum samningsrétt og verkfallsrétt. Ég held að það hefði orðið leitun að þeim lögfræðingi sem hefði treyst sér til að verja skerðingu mannréttinda fjölmennrar stéttar í tæpan hálfan áratug eins og til stóð.
Það er því miður þannig, herra forseti, að meiri hluti sjútvn. skammaðist sín þó ekki nóg og hefur gengið þannig frá brtt. að hún er líka óbrúkleg. Í henni er eitt eitrað orð, herra forseti, sem á að henda út, þ.e. orðið ,,skyldra`` í síðasta málslið seinni málsgreinar brtt. Þar segir með öðrum orðum, herra forseti, um gerðardóminn fræga að ákvarðanir hans skuli vera bindandi o.s.frv. frá gildistöku laganna og hann skuli hafa lokið störfum fyrir 1. júlí 2001. ,,Hann skal ákveða gildistíma ákvarðana sinna og getur í því sambandi haft hliðsjón af gildistíma annarra skyldra kjarasamninga.``
Annarra skyldra kjarasamninga. Til hvers er verið að vísa með þessu orði? Hvað eru skyldir kjarasamningar, þeim sem hér á í hlut, þ.e. einhver rammi um kjör sjómanna? Það er ansi hætt við því að mönnum detti fyrst í hug eini kjarasamningurinn sem í dag liggur fyrir við hluta sjómannastéttarinnar, samningur vélstjóra. Þannig er verið að reyna að smygla þessu inn áfram, dulbúnu með þessu orðalagi. Eða hvað vakir fyrir mönnum og af hverju er verið að setja inn þetta orðskrípi þarna, ,,skyldra``, í þessu samhengi?
Nei, það er greinilegt að það á að reyna að halda þarna inni eins miklum neglingum og menn þora, þrátt fyrir að meiri hlutinn hafi viðurkennt að þetta gangi engan veginn eins og þetta var.
Það hefur síðan borið til, herra forseti, að Sjómannasamband Íslands, sem eru heildarsamtök sjómanna og með yfirgnæfandi meiri hluta fiskimanna í sjómannastétt á Íslandi innanborðs, hefur aflýst verkfallinu. Þar með er ljóst að stærsti einstaki hópurinn er kominn úr myndinni og þetta frv. verður að taka breytingum í samræmi við það. Auðvitað er þá langeðlilegast að henda frv. og þó fyrr hefði verið. Það átti náttúrlega aldrei að koma fram í þeirri mynd sem það var. Í öllu falli er ljóst að út úr frv. hljóta að fara öll ákvæði sem lúta að félagsmönnum Sjómannasambands Íslands.
Það er auðvitað óeðlilegt annað, í ljósi þess að sjómenn munu væntanlega taka kjör samkvæmt síðastgildandi samningi sem að vísu er runninn út fyrir meira en ári --- sjómenn höfðu verið samningslausir í meira en ár þegar þeir fóru í verkfall --- en reynt sé að raska sem allra minnst því kjaralega umhverfi sem sjómenn bjuggu við þegar þessi kjör þeirra voru ákveðin á sínum tíma. Þar með talið eiga þá auðvitað líka að fara út ákvæði um breytingu á Kvótaþingi og öðrum slíku sem voru hluti af kjaraumgjörðinni þegar frá henni var gengið, þó það bæri að vísu að með þeim hætti sem allir þekkja.
Hv. sjútvn. hefur því ærin tilefni til þess að setjast yfir þetta mál á nýjan leik. Það liggur fyrir að hún mun gera það. En ég fer eindregið fram á það, herra forseti, að menn athugi á nýjan leik orðalag þeirrar mislukkuðu brtt. sem var lögð fram í nótt. Hún þarf hvort sem er að kallast aftur. Ég geri ráð fyrir því að gáfulegast væri að afgreiða í einum pakka breytingarnar á frv. við 3. umr. Þá ætti að mínu mati að láta líta vandlega á það hvort orðalagið samkvæmt brtt. sé ekki jafnóskynsamlegt og í upphaflegu ákvæði frv. vegna þess að þarna er reynt að ganga í sömu átt, þó að það sé ekki sagt jafnberum orðum og áður var gert að taka eigi mið af samningi Vélstjórafélagsins.
Ég vek athygli á því, herra forseti, að þetta er eingöngu svona orðað í því tilviki sem gerðardómurinn á að ákveða gildistíma úrskurða sinna. Þegar um er að ræða hin efnislegu viðmið gerðardómsins þá er eingöngu talað um að hafa til hliðsjónar kjarasamninga sem gerðir hafi verið á undanförnum mánuðum. Þar er ekki talað sérstaklega um eitthvað sem heita ,,skyldir kjarasamningar``. Það væri nú fróðlegt að hv. formaður sjútvn., Einar K. Guðfinnsson, þingmaður Vestfirðinga, færi aðeins yfir þessa ættfræði kjarasamninganna fyrir okkur. Hvers konar frændsemi er þarna verið að tala um, þessi skyldleiki tiltekinna kjarasamninga? Ég vil gjarnan fá skýringar á þessu. Mér er alvara. Það skiptir máli þegar menn eru að lögfesta texta af þessu tagi að þar sé ekki þoka og reykur. Hvað er verið að segja þarna nákvæmlega?
Hvers konar skyldleiki er þetta? Til hvers er verið að vísa? Eru t.d. kjarasamningar lækna algjörlega óskyldir en kjarasamningar iðnverkamanna eitthvað skyldir, er það frændsemi? Er vélstjórasamningurinn kannski bræðra- eða systrasamningur? Það verður að vera einhver merking í þessu, herra forseti, ef það á að hafa eitthvað upp á sig að setja svona á blað, nema menn séu gagngert að reyna að véla um málin, læða þessu inn svo að síðar meir sé hægt að nota það sem tátyllu fyrir einhvers konar pólitískan úrskurð. Hvað er hér á ferðinni?
Ég óska eftir því að hv. formaður sjútvn. skýri þessa hluti og að þetta verði gert skýrt. Ekki er það gert í nál. eða með lögskýringargögnum þannig að það er auðvitað algjörlega óþolandi að vera að búa sér til atriði af þessu tagi sem síðan er hægt að rífast um og hártoga. Fyrst og fremst á þetta orð auðvitað að fara út og í raun ættu allar þessar viðmiðanir að fara út. Þær eru allar saman hneyksli. Ef menn ætla að setja gerðardóm, hlutlaust skipaðan gerðardóm í það að kveða niður kjaradeilu þá á engar forsendur að leggja honum til af þessu tagi. Hann á að fá að vinna sitt verk algjörlega óbundinn af nokkrum þvingunarskilyrðum sem yfir hann eru settar með þessum hætti. Það á að vera hans og hans sjálfs að meta í hvaða samhengi hann setur sinn úrskurð, við hvað hann miðar, hvort heldur er um efnisinnihald, tímalengd eða annað því um líkt. Það er bara áframhald á sömu valdhyggjunni, nauðhyggjunni, að ríkisstjórnin ætli sér samt að ráða í aðalatriðum hvernig þetta verður neglt niður.
Herra forseti. Öll þessi vinnubrögð hæstv. ríkisstjórnar eru náttúrlega stórkostlega ámælisverð. Ég held að langt sé síðan að menn hafa farið með vald sitt á þann hátt sem ríkisstjórnin hefur gert nú í vetur í samskiptum við sjómenn. Það er sjaldgæft, herra forseti, að stétt sem á í kjaradeilum sæti því á einum og sama vetrinum, svo gott sem í sama mánuðinum að fá tvisvar sinnum lög yfir sig eins og nú er í bígerð. Tvisvar sinnum ætlar ríkisstjórnin að grípa inn í þessa deilu með lagaíhlutun, fyrst í mars og svo aftur núna í maí. Það segir allt sem segja þarf um það virðingarleysi sem menn sýna því að frjálsir aðilar með samningsrétt og verkfallsrétt eigi að hafa frið til þess að leysa sín mál, ábyrgðin verði að vera á þeirra herðum þótt mikil sé og menn hlíti þeim leikreglum sem þeir þannig setja sér. Þessi ríkisstjórn hefur greinilega engan áhuga á að gera það.
Það er mjög líklegt, herra forseti, eða manni finnst ekki ólíklegt að einhverjir verði til þess að láta reyna á lögmæti þessa gjörnings, ef af verður, og að í þeim efnum verði þá farin svipuð leið og Öryrkjabandalag Íslands fór fyrir hönd félagsmanna sinna, eða þá einhver einstaklingur eða hópur einstaklinga sem hér á í hlut, að menn láti reyna á lögmæti þeirrar aðgerðar að svipta menn þessum réttindum í svo ríkum mæli sem raun ber vitni og svo lengi, eins og kann að verða niðurstaðan. Þá er afar líklegt að málssókn byggist á sömu forsendum og gerði í öryrkjamálinu svonefnda, þ.e. nýsettum mannréttindaákvæðum stjórnarskrárinnar um félagafrelsi og önnur mannréttindi, með vísan til alþjóðlegra skuldbindinga sem Ísland hefur undirgengist. Það er alls ekki ólíklegt að lögskýringarnar eða túlkunin verði þá með svipuðum hætti, að þessi afdráttarlausu mannréttindaákvæði eru komin í nýtt samhengi. Túlkunin var sú að lesa bæri stjórnarskrárákvæðin í samhengi við hina alþjóðlegu réttarþróun og þá þær alþjóðlegu þjóðréttarlegu skuldbindingar sem við höfum undirgengist og það gæti leitt mann inn á það spor að mannréttindaákvæði stjórnarskrárinnar yrðu túlkuð með hliðsjón af þeim ákvæðum samþykkta Alþjóðavinnumálastofnunarinnar sem Ísland hefur undirgengist. Og þá fer nú að harðna á dalnum, óttast ég, fyrir hæstv. ríkisstjórn og maður fer að velta því fyrir sér eins og maður hefur stundum áður gert hvort þeir hafi beinlínis gaman af því, hæstv. forsrh. Davíð Oddsson og félagar, að vera dæmdir á nokkurra mánaða fresti fyrir mannréttindabrot. Ég er algjörlega viss um það, það er ekki efi í mínum huga að ef frv. hefði gengið fram óbreytt þá hefði ríkisstjórn Íslands skíttapað máli á öllum dómstigum í ljósi þess hvernig menn eru farnir að túlka réttinn að þessu leyti. Ef fyrir hefði legið gerðardómur sem hefði vísað í lögin til rökstuðnings því að láta gerðina standa í fjögur og hálft ár þá er ekki minnsti vafi í mínum huga um að það heila móverk hefði allt saman verið dæmt ólöglegt.
Ég tel verulegar líkur á að svo verði gert jafnt þótt menn geri þessar breytingar sem sumpart horfa til nokkurra lagfæringa en eru þó tortryggilegar og gerðar mjög tortryggilegar, m.a. með því orðalagi sem ég vék að í síðasta málslið 2. mgr. brtt.
Herra forseti. Að síðustu er mér svo nokkuð ofarlega í huga hvernig hæstv. ríkisstjórn hefur tekist, má segja upp að vissu marki, og/eða þeim öflum sem hún er hér í bandalagi við að sundra að hluta til samstöðu sjómanna. Því miður verður að horfast í augu við að sjómannasamtökunum, þessum þrennu heildarsamtökum sem lögðu af stað í samfloti í þessa löngu og erfiðu deilu og héldu hópinn lengi vel, hefur ekki auðnast, þau hafa ekki borið gæfu til þess að standa saman allt til enda. Það er mjög miður og ég ætla að leyfa mér að segja það hér að ég harma það. Ég tel það mikla ógæfu fyrir sjómenn. Ég ætla auðvitað ekki að öðru leyti að blanda mér í það sem þar gerðist. Þeirra er að bera ábyrgð og svara fyrir sem þar eru í forsvari og þannig hlýtur það að vera. En við hljótum þó, og ég a.m.k. ætla mér að leyfa mér það, að hafa á því skoðun að þetta hafi ekki verið heppilegt. Það geri ég sem verkalýðssinni og sem stuðningsmaður þess að sjómenn eins og aðrar stéttir í landinu geti beitt samtakamætti sínum til þess að knýja fram eðlilega niðurstöðu um kaup og kjör. Það hefur ekki tekist sem skyldi, því miður, og enginn vafi er á því að það er hluti af því í hversu ógæfulegum farvegi málin eru nú komin.
Herra forseti. Það ónotalega í því sambandi er sú tilfinning að stjórnvöld og/eða bandamenn þeirra hafi sameiginlega gert út á það að reyna að veikja samstöðu sjómanna og eigi sinn hlut að máli gagnvart því að ekki tókst að halda hópinn. Það er því miður það sem maður hefur mjög ónotalega á tilfinningunni, og heyrir frá mörgum sem þekkja til bak við tjöldin og innan búðar í þessum herbúðum, að hrært hafi verið í sjómannasamtökunum og einstökum forustumönnum þar, svo vægt sé nú til orða tekið, og allt gert sem hægt var af hálfu samtaka útvegsmanna og ríkisstjórnarinnar til að reyna að hafa þar áhrif á menn og koma því til leiðar að barátta sjómanna veiktist í gegnum það að þeir næðu ekki að halda hópinn allt til enda í þessari orrustu. Það er auðvitað mjög dapurlegt.
Þetta minnir mann á Thatcher-tímann þegar það var auðvitað markviss og þaulskipulögð úthugsuð stefna ríkisstjórnar frú Margrétar Thatcher --- og hún er sögð eiga aðdáendur í ríkisstjórn Davíðs Oddssonar og það ekki valdalausa einstaklinga þar á bæ --- að mola verkalýðshreyfinguna m.a. með því að reyna að sundra henni og taka einstakar stéttir fyrir og halda á því sýnikennslu hvernig þeim væri refsað og þeim látið blæða út þess vegna í endalausum og vonlausum verkföllum af því að gefin var sú dagskipun að það kæmi ekki til greina að semja við þá. Frægasta dæmið er að sjálfsögðu verkfall kolanámumanna sem stóð talsvert á annað ár og allir vita að á bak við var frú Thatcher með sitt lið og lagði hlutina þannig fyrir að þetta skyldi verða mönnum víti til varnaðar, að nú yrði mönnum sýnt í tvo heimana og það skyldi aldrei koma til greina að gera neina samninga við þessa menn heldur skyldu þeir brotnir á bak aftur öðrum til viðvörunar. Maður spyr sig auðvitað að því hvort að einhverju leyti sé sami þankagangurinn hér á ferðinni, þ.e. að beinlínis sé verið að gera í því að sundra samstöðu sjómanna og veikja baráttu þeirra með ýmsum aðferðum. Herra forseti. Ég læt það eftir mér að tjá hér hugrenningar mínar í þá átt ósköp einfaldlega vegna þess sem maður hefur á tilfinningunni og hefur heyrt og er altalað reyndar meðal þeirra sem til þekkja.
Herra forseti. Að síðustu ætla ég að nefna það að hv. þm. Einar K. Guðfinnsson, formaður sjútvn., hélt hér uppi, sem út af fyrir sig er skiljanlegt og maður á kannski að virða honum til vorkunnar að reyna að gera, vörnum fyrir vinnubrögð sjútvn. í þessu máli. Ég ætla bara að nefna það þingsins vegna og upp á framhaldið, ekkert endilega það sem á eftir að gerast í umræðum um þetta mál eða vinnu að því heldur svona til þess að menn fari ekki að festa sjálfa sig í rökfræðilegum ógöngum, hroðalegum rökfræðilegum ógöngum, að stjórnmálafræðimenntaður maður eins og hv. þm. Einar K. Guðfinnsson, sem er nokkuð þingreyndur maður reynir að halda því fram að það séu vönduð og ítarleg vinnubrögð að taka fyrir frv. af þessu tagi, bandorm sem breytir einum fimm lögum, fellir úr gildi lög um Kvótaþing, grípur inn á samningsrétt, er í samhengi við stjórnarskrárákvæði, alþjóðlega þjóðréttarsamninga og þar fram eftir götunum, rétt fyrir miðnætti og fjalla um það í tvo, þrjá klukkutíma eða hvað það nú var á næturfundi og þar með búið, að þetta séu fullnægjandi og vönduð vinnubrögð. Ég ætla að vona að hv. þm. reyni ekki oftar að halda þá ræðu. Það er miklu gáfulegra að segja sem svo að því miður hafi aðstæðurnar verið þannig og bla, bla, bla að menn urðu að hraða vinnu við málið. Það var ekki hægt að senda það út til umsagnar. Það var ekki hægt að kalla til nálægt því alla sem óskað var eftir. Það var ekki hægt að senda félmn. vinnuréttarþættina til umsagnar o.s.frv.
Er hv. þm. nokkuð að reyna að halda því fram að það séu almennt talað fullnægjandi vinnubrögð hér að stórir og viðamiklir frumvarpsbálkar séu teknir fyrir í tvo, þrjá klukkutíma og síðan hent hér inn í þingið aftur til afgreiðslu? Ég vona ekki. Við skulum því bara hlífa okkur við því að ræða málin á þeim nótum. Það er miklu skárri málsvörn, ef ég má leyfa mér að stinga upp á því við hv. þm., að vísa til þeirra aðstæðna sem hafi þvingað fram þessi vinnubrögð af hálfu meiri hluta sjútvn. en ekki það að þeir telji þau vönduð eða fullnægjandi o.s.frv. Það held ég að við ættum ekki að segja svona fordæmisins vegna gagnvart öðrum málum og vinnu hér almennt.