Dómsmálaráðherra (Sólveig Pétursdóttir):
Herra forseti. Ég þakka hv. fyrirspyrjanda fyrir að vekja athygli á þessu máli. Það er okkur öllum skylt að ræða það.
Tímabil gildandi umferðaröryggisáætlunar sem samþykkt var á Alþingi þann 28. febr. 1996 sem þál. rennur út um næstu áramót. Umferðaröryggisnefndin vinnur nú að skýrslu fyrir yfirstandandi ár sem vonast er til að verði afhent í byrjun janúar nk. Á grundvelli hennar mun ég svo leggja skýrslu fyrir Alþingi.
Einnig er hafinn undirbúningur að langtímaáætlun til 12 ára ásamt verkáætlun til fjögurra ára og eru þessi tímabil valin í samræmi við yfirstandandi vegáætlun. Vonast er til að skýrslurnar verði tilbúnar í byrjun næsta árs og verði þá lagðar fyrir Alþingi.
Umferðaröryggisnefndin og Vegagerðin hafa ráðið starfsmann til að vinna að gerð skýrslnanna undir stjórn umferðaröryggisnefndarinnar. Starfsmenn Umferðarráðs munu leggja nefndinni lið eins og undanfarin ár.
Á yfirstandandi ári hefur verið mikið um banaslys samanborið við undanfarin ár. Erfitt er að meta nú hverjar eru helstu ástæður þess. Fjöldi óhappa er sá sami í ár og var á sama tíma í fyrra en fleiri hafa nú látist í hverju umferðar\-óhappi. Á þessu ári hafa 134 slasast alvarlega í umferðinni á fyrstu níu mánuðum ársins og 23 látist eða samtals 157. Er það svipað og á sama tíma sl. tvö ár. Ef sama þróun verður til áramóta verður fjöldi alvarlega slasaðra og látinna á bilinu 200--210 um næstu áramót sem er svipaður fjöldi og á sl. tveimur árum.
Eðli alvarlegra slysa hefur verið með öðrum hætti í ár en undanfarin ár en meiri rannsóknir þarf til að segja til um núna hvað veldur. Umferðaröryggisnefndin hefur ásamt rannsóknarnefnd umferðarslysa og Umferðarráði undirbúið samantekt til að kanna hvort ákveðin fylgni er á milli slysanna eða hvort samverkandi þættir eru áberandi. Rétt er að hafa niðurstöðu nefndarinnar að leiðarljósi áður en ráðist er í einstök ný verkefni.
Fjöldi skráðra brota voru í lok september 27.709 en voru 35.974 allt árið 1999 og 31.381 árið 1998. Ef mæla má umsvif lögreglu í fjölda skráðra umferðarlagabrota eru þau því heldur meiri fyrstu níu mánuðina í ár en árin 1999 og 1998. Umferðarlöggæslan er því að eflast hér á landi. Meiri umræða hefur verið um umferðaröryggismál en mörg undanfarin ár. Fjölmiðlar hafa sýnt umferðarmálum mikinn áhuga og umfjöllun þeirra til varnar slysum verið óvenju mikil. En þrátt fyrir aukna fræðslu og áróður hefur því miður ekki tekist að fækka banaslysum á þessu ári miðað við meðaltal síðasta áratugar.
Nauðsynlegt er að hafa í huga að tölfræðileg frávik umferðarslysa eru mikil vegna þess hve tölur hér á landi eru lágar, sérstaklega á þetta við um banaslys. Á árunum 1990--1999 voru að meðaltali 20 banaslys í umferðinni. Tölfræðileg frávik eru milli fjögur og fimm þannig að fjöldi banaslysa samkvæmt því getur verið á bilinu 15--25. Frávik frá þessu meðaltali eru meiri í ár en tölfræðileg frávik og það sama á einnig við á síðasta ári.
Til að skýra þessi frávik er nauðsynlegt að skoða fjölgun bifreiða og aukinn akstur. Fjöldi bifreiða hefur aukist um 27% frá árinu 1995 og akstur á þjóðvegum hefur aukist um a.m.k. 10% á árunum 1995--98 eða um 2,5% á ári. Vafalaust hefur þetta haft áhrif á slysatíðni og aukið fjölda umferðarslysa. Þau eru auðvitað allt of mörg og á því þarf að taka.
Í síðari lið fyrirspurnarinnar er spurt hvort vænta megi sérstakra aðgerða og aukinna fjárveitinga til umferðaröryggismála. Því er til að svara að í fjárlagafrv. er sérstök fjárveiting til umferðardeildar lögreglustjóra en komið hefur verið á samstarfi löggæslu og Vegagerðar með nýju sniði þar sem hlutverk vegaeftirlitsins er nú útvíkkað og því fengið lögregluvald með því að lögreglumenn séu ásamt Vegagerðinni við eftirlitsstörfin. Þeir geta því tekið á umferðarlagabrotum ökumanna jafnframt því sem fylgt er eftir ákvæðum um önnur atriði er umferð ökutækja varðar. Ég mun einnig funda áfram með lögreglustjórum um frekari aðgerðir í umferðarmálum og mun leggja sérstaka áherslu á það mál.
Þá vil ég geta þess að ég hef skipað sérstakan starfshóp undir formennsku hv. formanns allshn. og er hlutverk hópsins að fara yfir núgildandi umferðarlöggjöf, umferðarlögin og reglugerðir samkvæmt þeim í þeim tilgangi að koma með ábendingar um það sem betur má fara í regluverkinu og stuðlað getur að bættri umferð.