[prenta uppsett í dálka] 43. fundur, 126. lþ.
Utanríkisráðherra (Halldór Ásgrímsson):
Herra forseti. Með þáltill. þessari er leitað heimildar Alþingis til að staðfesta fyrir Íslands hönd ákvörðun sameiginlegu EES-nefndarinnar, nr. 66/2000 frá 2. ágúst 2000, um breytingar á XI. viðauka við samninginn um Evrópska efnahagssvæðið og fella inn í samninginn tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins nr. 93/1999, um ramma bandalagsins varðandi rafræna undirskrift. Gerð er grein fyrir efni ákvörðunarinnar í tillögunni og er hún prentuð sem fylgiskjal með henni ásamt þeirri gerð sem hér um ræðir.
Ákvörðun þessi kallar á lagabreytingar hér á landi og var tekin af sameiginlegu EES-nefndinni með stjórnskipulegum fyrirvara af Íslands hálfu.
Ákvarðanir sameiginlegu EES-nefndarinnar um breytingar á viðaukum eða bókunum við EES-samninginn eru þjóðréttarsamningar. Samkvæmt EES-samningnum verða þær skuldbindandi fyrir aðildarríkin um leið og þær hafa verið teknar nema eitthvert þeirra beiti heimild í 103. gr. samningsins til að gera fyrirvara um að ákvörðun geti ekki orðið bindandi strax vegna stjórnskipulegra skilyrða heima fyrir. Hafa ríkin sex mánaða frest frá töku ákvörðunar í sameiginlegu nefndinni til að aflétta fyrirvaranum. Með þessu er vísað til nauðsynlegs atbeina þjóðþinga aðildarríkjanna og af hálfu Íslands hefur fyrirvara þessum því einungis verið beitt þegar ljóst er að ákvörðun kallar á lagabreytingar í samræmi við 21. gr. stjórnarskrárinnar.
Sú málsmeðferð sem hér er viðhöfð, að leggja fram sérstaka þáltill., er sú sama og viðhöfð var í tengslum við alls 19 ákvarðanir sameiginlegu EES-nefndarinnar sem eins var ástatt um, en þáltill. þess efnis var flutt og afgreidd á 125. löggjafarþingi. Í athugasemdum með þeirri tillögu var skýrt frá því að framvegis mundi það fyrirkomulag verða tekið upp að leita sérstaklega eftir samþykki Alþingis til staðfestingar sérhverri ákvörðun sameiginlegu EES-nefndarinnar sem stjórnskipulegur fyrirvari hefur verið gerður við. Slíks samþykkis yrði leitað í formi þáltill., en hlutaðeigandi ráðuneyti undirbúi samhliða nauðsynleg frumvörp til lagabreytinga. Jafnframt yrði þeirri föstu vinnureglu komið á, með vísan til 24. gr. þingskapalaga, að haft yrði samráð við utanrmn. um efni þessara ákvarðana meðan þær væru á undirbúningsstigi.
Þessi meðferð ákvarðana sameiginlegu EES-nefndarinnar samsvarar best stjórnskipulegum venjum okkar við meðferð þjóðréttarsamninga, auk þess verður aðkoma Alþingis að ákvarðanatöku nefndarinnar tryggari og betri yfirsýn fæst um þróun samningsins. Er sú tillaga sem hér um ræðir sú fyrsta sem kemur til meðferðar Alþingis samkvæmt þessu breytta fyrirkomulagi. Þess má vænta að tillögur af þessu tagi verði með reglubundnum hætti til meðferðar á Alþingi hér eftir, auk þess sem framangreind upplýsingamiðlun til utanrmn. hefur þegar hafist.
Hvað varðar efnisatriði þeirrar ákvörðunar sem hér um ræðir nægir að meginstefnu að vísa til grg. er fylgir tillögunni auk gerðarinnar sjálfrar. Þó er rétt að setja málið í samhengi við þá miklu þróun sem nú á sér stað á sviði fjarskipta og á sviði viðskipta á alnetinu. Sú gerð er hér um ræðir er einn liður í þeirri þróun og skiptir því miklu fyrir þá sem ætla að stunda slík viðskipti. Ekki síður skiptir þetta máli í sambandi við öryggi einstaklinga og fyrirtækja í viðskiptum á alnetinu.
Að lokum skal það nefnt að unnið er að gerð lagafrv. um þetta mál á vegum iðn.- og viðskrn.
Ég legg til, herra forseti, að að lokinni þessari umræðu verði tillögu þessari vísað til hv. utanrmn.
