Verkaskipting hins opinbera og einkaaðila

Miðvikudaginn 17. apríl 2002, kl. 11:32:00 (7583)

2002-04-17 11:32:00# 127. lþ. 119.5 fundur 610. mál: #A verkaskipting hins opinbera og einkaaðila# fsp. (til munnl.) frá forsrh., Fyrirspyrjandi ÖJ (flutningsræða)
[prenta uppsett í dálka] 119. fundur, 127. lþ.

[11:32]

Fyrirspyrjandi (Ögmundur Jónasson):

Herra forseti. Ég beini fyrirspurn til hæstv. forsrh. um skipan nefndar um verkaskiptingu hins opinbera og einkaaðila. Árið 1999 flutti ég ásamt öðrum þingmönnum Vinstri hreyfingarinnar -- græns framboðs till. til þál. sem var svohljóðandi, með leyfi forseta:

,,Alþingi ályktar að skipuð verði nefnd með fulltrúum allra þingflokka sem athugi hlutverk og verkaskiptingu ríkis, sveitarfélaga og einkaaðila. Þar til nefndin hefur skilað álitsgerð verði öllum frekari áformum ríkisstjórnarinnar um einkavæðingu og einkaframkvæmd slegið á frest.``

Í greinargerð með þáltill. er vikið að ákvörðunum ríkisstjórnarinnar um að breyta nokkrum opinberum stofnunum í hlutafélög og markaðsvæða þær og einnig er vísað í einkaframkvæmd á ýmsum sviðum almannaþjónustunnar, svo sem í skólum og á sviði öldrunar- og heilbrigðisþjónustu. Í greinargerðinni segir enn fremur orðrétt, með leyfi forseta:

,,Mjög brýnt er að um allar grundvallarbreytingar sem gerðar eru á samfélagsþjónustunni fari fram vönduð og lýðræðisleg umræða til að tryggja tvennt: Í fyrsta lagi séu breytingar gaumgæfðar frá öllum sjónarhornum áður en í þær er ráðist. Vönduð vinnubrögð eru forsenda þess að vel takist til. Í öðru lagi er eðlilegt að freista þess að breytingar séu þannig úr garði gerðar að um þær sé tryggð víðtæk þjóðfélagssátt.

Einkavæðing opinberra stofnana og sala fyrirtækja í ríkiseign hefur verið uppi á teningnum víða um lönd á undanförnum árum og hefur þegar fengist allvíðtæk reynsla af þeirri stefnu. Mikilvægt er að fram fari ítarleg gagnasöfnun og skipulögð athugun á því hvernig til hefur tekist hjá öðrum þjóðum. Þegar liggja fyrir gögn um þessi efni og má í því sambandi vísa til könnunar sem breska verkalýðshreyfingin hefur gert á því hvernig einkaframkvæmd almannaþjónustunnar í Bretlandi hefur reynst. Þar í landi hefur þessi stefna verið höfð að leiðarljósi bæði af hálfu Íhaldsflokksins og Verkamannaflokksins enda þótt hún sé mjög umdeild. Fram hafa komið rökstuddar staðhæfingar um að einkaframkvæmdin sé, þegar upp er staðið, dýr kostur fyrir skattborgarana og ávísun á félagslegt misrétti þegar til lengri tíma er litið.

Afar brýnt er að breytingar sem gerðar eru á grundvallarþáttum samfélagsins séu vel ígrundaðar, byggist á traustum rökum og haldgóðum upplýsingum en ekki framkvæmdar af handahófi. Þá er nauðsynlegt að breytingar séu gerðar með framtíðarsýn á hlutverk hins opinbera í huga þar sem skýrt komi fram hvaða verkefni eigi að vera á vegum ríkis og hvar skuli koma til kasta fyrirtækja á markaði.``

Þetta fékkst ekki samþykkt á þinginu 1999 og var endurflutt árið 2000. Þá fékkst tillagan samþykkt en með þessari breytingu, og nú les ég hana orðrétt, með leyfi forseta:

,,Alþingi ályktar að fela ríkisstjórninni að skipa nefnd, sem í verði m.a. fulltrúar allra þingflokka, sem geri samanburð á þróun og reynslu af breytingum í tengslum við einkavæðingu og einkaframkvæmd og fjalli um framtíðarkosti í þeim efnum.``

Þetta var samþykkt 9. maí árið 2000. Hvað líður skipan þeirrar nefndar?