Iðnaðarráðherra (Valgerður Sverrisdóttir):
Hæstv. forseti. Fyrsta spurningin var þessi, með leyfi forseta:
,,Hverjir eiga rétt á að nýta sér bakábyrgð Byggðastofnunar á afurðalánum á þessu hausti?``
Svarið er svohljóðandi: Bakábyrgð Byggðastofnunar er einföld ábyrgð og takmarkast við kindakjötsframleiðslu haustið 2001. Sláturleyfishafar sækja formlega um ábyrgð Byggðastofnunar vegna lánafyrirgreiðslu í formi afurðaláns að fenginni yfirlýsingu viðskiptabanka um afgreiðslu á lánsumsókn. Með umsókninni skulu fylgja öll gögn sem Byggðastofnun metur nauðsynleg við mat á greiðslugetu lántaka. Krafist er samþykkis Byggðastofnunar á kaupendum þeim sem lántaki hyggst selja afurðir sínar til. Fjárhæð afurðalána nemur aldrei hærri upphæð en sem nemur 75% af viðmiðunarverði birgða lántaka vegna sauðfjárslátrunar haustið 2001 eins og þær eru á hverjum tíma samkvæmt birgðaskýrslu.
Næsta spurning: ,,Hvernig breyttust kjörin á lánunum og hver eru þau nú eftir að ábyrgð Byggðastofnunar var veitt?``
Svar: Vextir afurðalána með ábyrgð Byggðastofnunar eru kjörvextir óverðtryggðra útlána að viðbættu 0,5% álagi. Markmið samninga um ábyrgð Byggðastofnunar var að ná fram 4--6% lækkun á vöxtum afurðalána og má segja að því markmiði hafi verið náð. Áætlanir gera ráð fyrir að heildarsparnaður sláturleyfishafa nemi allt að 50 millj. og nemi um sjö kr. á hvert kíló kindakjöts til sölu innan lands.
Þriðja spurning: ,,Hvernig fylgir Byggðastofnun því eftir að lántakendum sé ekki mismunað í lánskjörum?``
Svar: Byggðastofnun fær alla afurðalánasamninga til staðfestingar. Allir þeir samningar sem gerðir hafa verið um ábyrgð Byggðastofnunar eru með sömu vexti og fram koma í svari við 2. spurningu hér á undan.
Fjórða spurning: ,,Til hve langs tíma er þessi tilhögun um ábyrgð afurðalána ákveðin og hver er þóknun Byggðastofnunar fyrir að veita þessa ábyrgð?``
Svar: Ofangreind tilhögun um ábyrgð Byggðastofnunar tekur eingöngu til kindakjötsframleiðslu haustsins 2001. Þóknun Byggðastofnunar vegna ábyrgðanna er 1% ábyrgðargjald miðað við heilt ár sem reiknast af höfuðstól lánsins. Við útborgun lánsins greiðir viðskiptabanki 0,6% af lánsfjárhæðinni til stofnunarinnar og endanlegt uppgjör fer fram við lok gildistíma samnings.
Svo er það síðasta spurningin sem er svohljóðandi, með leyfi forseta: ,,Sé litið svo á að ábyrgð Byggðastofnunar á lánum til afurðastöðva nú í haust sé ákveðin byggðaaðgerð, má þá vænta þess að gripið verði til hliðstæðra aðgerða gagnvart fjárþörf annarra atvinnugreina í dreifbýli sem búa við ofurvexti á rekstrarlánum sínum?``
Svar: Hlutverk Byggðastofnunar er samkvæmt 2. gr. laga um stofnunina að vinna að eflingu byggðar og atvinnulífs á landsbyggðinni. Til þess að gegna þessu hlutverki og í samræmi við hlutverk sitt veitir hún samkvæmt 11. gr. laganna lán og ábyrgðir. Þar sem ábyrgðin er í reynd í sama flokki og útlán þarf að meta áhættuna af veittri ábyrgð og setja mótframlag í afskriftasjóð og færa áhættuna til sérstakra skuldbindinga á efnahagsreikningi.
Til þess að Byggðastofnun geti veitt þær ábyrgðir sem hér um ræðir þarf því að koma til sérstakt framlag úr ríkissjóði er tekur mið af áhættu ábyrgðarinnar til að mæta afskriftaþörf stofnunarinnar vegna þeirra. Hér er vissulega um byggðaaðgerð að ræða þar sem mjög tvísýnt var með framkvæmd slátrunar sl. haust. Hér er um einstaka ákvörðun um aðkomu Byggðastofnunar að ræða varðandi kindakjötsframleiðslu haustið 2001. Engar ákvarðanir hafa verið teknar um hliðstæðar aðgerðir gagnvart fjárþörf annarra atvinnugreina í dreifbýli.