Ögmundur Jónasson:
Herra forseti. Ég ætla ekki að lengja þessa umræðu nema um tvær til þrjár mínútur. Mig langaði að taka undir margt sem fram kom í máli háttvirtra þingmanna Frjálsl. um mikilvægi þess að taka lífeyrislöggjöfina almennt upp, þ.e. varðandi starfsumhverfi lífeyrissjóðanna, og skoða hana í ljósi breyttra aðstæðna.
Ég vil þó byrja á að leiðrétta hv. þm. Pétur H. Blöndal sem gefur í skyn að ríkisbankarnir hafi, vegna skorts á þekkingu á staðbundnum aðstæðum, skrúfað fyrir lán til landsbyggðarinnar. Það sem gerðist var að innan veggja þeirra stofnana hefur orðið ákveðin viðhorfsbreyting á undanförnum árum, eftir að þeir voru gerðir að hlutafélögum. Þeim var gert að hámarka arð sinn í öllum ákvörðunum sem teknar voru. Þá voru öll hin félagslegu viðhorf látin víkja.
Varðandi hina amerísku auðmenn sem komið hafa láglaunafólki til hjálpar að mati hv. þm. Péturs H. Blöndals þá hefur það verið á ýmsa vegu. Þannig voru það íslenskir bankar sem keyptu út bandaríska áhættufjárfesta fyrir 6 þús. millj. kr., held ég, þegar deCODE fyrirtækið kom til starfa fyrir nokkrum árum. Þannig er allur gangur á þessum hlutum.
Ég hef líka heyrt þessu hreyft, eftir að braskarar náðu völdum í íslenska bankakerfinu, að það væri ráð að almenningur í landinu tæki til sinna ráða og beitti m.a. lífeyrissjóðum sínum til að endurreisa banka og fjármálastofnanir sem raunverulega mundu þjóna fólkinu en væru ekki gerðir að féþúfu fyrir fjárgróðamenn. Fólki er farið að blöskra það sem hér er að gerast í samfélaginu almennt.
Ég held líka, eins og hv. þm. Guðjón Arnar Kristjánsson benti á áðan, að þessi krafa eða lögþvingun í lífeyrislöggjöfinni, sú krafa að lífeyrissjóðirnir ráðist aðeins í fjárfestingar sem gefa hámarksávöxtun hverju sinni, sé afskaplega varhugaverð. Þetta er ástæðan fyrir því að hlutafélagaformið er ekki talið henta í margs konar mikilvægri stoðþjónustu í þjóðfélaginu, símafyrirtækjum, veitufyrirtækjum o.s.frv. Það hefur sýnt sig á erlendri grundu að þegar gefur á bátinn hjá slíkum stofnunum þá flýja fjárfestarnir. Þeir eru alltaf að hámarka arðinn eins og hann gefst best á hverjum tíma. Þeir fara þá frá þessum fyrirtækjum og iðulega hefur orðið hrun hjá fyrirtækjum af þessu tagi. Ég bendi á Vivendi í Frakklandi og gæti tekið fjölmörg önnur dæmi um slíkt.
Sama gildir náttúrlega um lífeyrissjóðina, sem margir sjá fyrir sér sem fjárfesta og eigendur í ýmsum stofnunum og starfsemi sem áður var á vegum opinberra aðila. Vegna þessa lagaákvæðis um hámarksarð, að þeim beri að sækjast eftir hámarksarði hverju sinni, eru þeir mjög ótraustir eigendur.
Ég tel að þessi mál verði að skoða til mjög langs tíma. Þannig vegnar okkur aðeins vel í þessu landi að hagkerfið plumi sig. Ef það gerir það ekki þá munu lífeyrissjóðirnir ekki gera það heldur og þá munu lífeyrisþegar framtíðarinnar ekki fá lífeyri sinn. Til þess að hagkerfið plumi sig þá þarf að gæta að því að kröfur fjármálakerfisins séu ekki reistar of hátt, að vaxtastigið sé ekki keyrt úr hófi fram. Þetta gildir bæði gagnvart heimilum en einnig gagnvart fyrirtækjunum. Lífeyrissjóðirnir, sem eru orðnir þetta veigamikill þáttur í efnahags- og fjármálakerfi okkar, verða að hugsa á ábyrgan hátt til langs tíma litið. Þess vegna eru ákvæði af þessu tagi afskaplega varasöm.
Varðandi sjóðfélagalánin vil ég upplýsa hv. þm. Pétur H. Blöndal um að þetta hefur reynst öruggasta fjárfesting lífeyrissjóðanna, að veita sjóðfélögum lán. Þetta hefur reynst besta fjárfestingin fyrir ávöxtun lífeyrissjóðanna.