Hjálmar Árnason:
Herra forseti. Í raun eru ekki nema u.þ.b. 40 ár síðan Íslendingar hófu að veiða loðnu svo einhverju næmi. Það gerðist í kjölfarið á því að síldarstofninn hrundi. Íslendingar leituðu sér þá að annarri auðlind til þess að nýta. Er óhætt að segja að loðnuveiðar hafi bjargað efnahag íslensku þjóðarinnar á þessum 40 árum.
En á þessum 40 árum hafa líka orðið miklar framfarir í tækni og afkastageta flotans hefur aukist allverulega. Við hljótum því að velta upp ýmsum grundvallarspurningum sem tengjast loðnuveiðum, svo sem eins og hvaða áhrif hafa jafnmiklar loðnuveiðar og raun ber vitni á aðra stofna og þá ekki síst þorskinn. Nú liggur fyrir að miklar væntingar hafa verið um að byggja upp hér öflugri hrygningarstofn þorsks og hefur það því miður gengið afskaplega hægt. Því er ekkert óeðlilegt að spyrja: Getur ástæðan verið sú að við hófum að veiða og sækja í þessa auðlind sem loðnan er með þeim árangri sem raun ber vitni? Getur það verið ástæðan fyrir því að hrygningarstofn þorsksins hefur ekki náð sér á strik aftur?
Þetta eru spurningar sem við hljótum að verða að svara, þ.e. hvað áhrif loðnuveiðar hafi á aðra fiskstofna. Við vitum lítið um stærð og útbreiðslu loðnunnar og við vitum lítið í raun um tengsl hennar við aðra stofna og um tengsl einstakra stofna í hafinu. Þetta er alltaf spurning um verðmæti, hvernig við getum náð sem mestum verðmætum af sjávarfangi, hvað við megum og getum veitt mikið úr einum stofni þannig að verðmætin verði sem mest.
Ég vil því beina þeirri spurningu til hæstv. sjútvrh. hvort þess megi vænta að við fáum hér umræðu eða stefnumörkun um fjölstofnaúttekt og áhrif einstakra stofna á aðra. Um það vitum við því miður of lítið enn þá.