Rannveig Guðmundsdóttir:
Virðulegi forseti. Sú brtt. sem hér er til umræðu og hv. þm. Össur Skarphéðinsson, formaður Samf., hefur gert svo ágætlega grein fyrir er afskaplega þýðingarmikil í því umhverfi sem við erum að upplifa um þessar mundir. Í fyrradag vorum við að ræða samninga Íslands og Færeyja og þá notaði ég tækifærið og innti hæstv. utanrrh. eftir því þar sem hann var hér staddur og mælti fyrir málinu hvort ríkisstjórnin og löndin í kringum okkur væru yfirleitt eitthvað farin að búa sig undir þær breytingar sem gert var ráð fyrir að yrðu, ekki bara á loftslagi heldur líka á hitastigi sjávar og þar með hugsanlega á breytingum á gengi fiskstofnanna sem við erum núna að togast á um, Íslendingar, Færeyingar og Norðmenn. Hann upplýsti að vissulega væru menn aðeins farnir að ræða saman en það yrði eitthvað lengra í að farið yrði að ræða um hvernig yfirráðum ætti að verða háttað á slóðum sem núna eru ekki fiskislóðir. Af þessu tilefni leyfði ég mér að koma með þá yfirlýsingu að ég harmaði það að ekki væri oftar verið að ræða í sölum Alþingis þær breytingar sem sýnilega eru fram undan í loftslagi, sérstaklega á norðurslóð, og sem komnar væru áþreifanlegar ábendingar um. Það bar nefnilega við um síðustu helgi, og það er tilefni þessara athugasemda minna undir viðkomandi dagskrármáli, að hæstv. utanrrh. Halldór Ásgrímsson flutti ræðu í sambandi við rannsóknir á norðurslóð. Hér var líka staddur Robert Corell, Bandaríkjamaður sem er í forustu mikilla rannsókna og leiðir það vísindastarf sem vísbendingar hafa komið um, nefnilega að miklar breytingar séu að verða á norðurslóðum. Það kom líka fram í máli hv. þm. Össurar Skarphéðinssonar og í máli hv. þm. Sigríðar Önnu Þórðardóttur í utanríkisumræðu fyrr á árinu að tvöföld hröðun er á hlýnun hér, breytingar á loftslagi á norðurslóð eru tvöfalt hraðari en annars staðar í heiminum. Þetta er auðvitað mjög alvarlegt fyrir okkur, íbúa norðurslóða, en þetta er líka mjög athyglisvert og til rannsóknar fallið fyrir fólk sem býr annars staðar. Þetta segir að það sem gerist hér og mun gerast hratt eigi allt eftir að ganga yfir annars staðar.
Þess vegna eru rannsóknirnar svo mikilvægar. Það verður fróðlegt að sjá skýrsluna sem áætlað er að verði lögð fram í nóvember á sérstakri vísindaráðstefnu sem hér verður haldin og verður tekin til meðferðar í framhaldinu á ráðherrafundi ráðherraráðs norðurslóðar.
Virðulegi forseti. Þetta eru engin smámál. Við þekkjum umræðuna um Kyoto-samninginn, við þekkjum viljann annars vegar hjá ákveðnum þjóðum heims til að bregðast við og undirgangast Kyoto-samninginn og við þekkjum t.d. hvað Bandaríkjamenn --- þeirra var getið í ræðu hv. formanns Samf. --- hafa verið tregir til að taka þátt í að bregðast við ógnvænlegum breytingum af völdum mannsins sjálfs. Við verðum að taka á þeim og bregðast við. Það er í ljósi þessa umhverfis, þessara breytinga og þeirra staðreynda sem við stöndum frammi fyrir sem brtt. af þeim toga sem hér um ræðir er afskaplega mikilvæg. Við getum ekki leyft okkur, íbúar norðurslóðar og sú þjóð í næsta nágrenni okkar sem kannski mestu eyðir og mesta orku nýtir af þeim toga sem veldur breytingum, þessi ríka þjóð, annað en að stíga stærri og meiri skref í þá átt sem hv. þm. Össur Skarphéðinsson lýsti svo ágætlega. Því kem ég hér upp að ekki aðeins er þessi brtt. til orðin af þeim sökum heldur var líka flutt þingmál fyrr á árinu. Fyrsti flm. þess er Össur Skarphéðinsson sem ásamt allnokkrum þingmönnum Samf. hefur flutt þingmál um að vinna heildstæða áætlun um aðgerðir til að auka notkun farartækja sem nýta endurnýjanlega innlenda orkugjafa. Ætlunin er að miða við árið 2020, að þá verði fjórðungur nýrra bifreiða knúinn slíkum orkugjöfum. Áætlunin skal fela í sér tillögur um lagabreytingar sem veiti hæstv. fjmrh. heimild til að fella niður, svo lengi sem þurfa þykir, öll opinber gjöld, svo sem virðisaukaskatt, vörugjöld og þungaskatt af samgöngutækjum sem nýta endurnýjanlega orkugjafa og af búnaði sem nýttur er til að framleiða nýja, endurnýjanlega orkugjafa á Íslandi og af endurnýjanlegum orkugjöfum sem framleiddir eru hér á landi í því skyni að knýja samgöngutæki.
Þessi stefnumörkun sem hér er til umræðu er þýðingarmikil sem og þingmálið sem Samf. hefur mælt fyrir og svo brtt. sem hér er flutt af því tilefni að verið er að vinna með þessi mál í efh.- og viðskn. og afgreiða þingmál sem gefur tilefni til að slík brtt. nái inn. Við verðum að fara að horfast í augu við það hvernig við eigum að bregðast við, og við eigum að taka á í þessum málum. Ég vildi óska að hægt væri að taka þessa umræðu um umhverfi á Alþingi þegar fleiri af fulltrúum stjórnarflokkanna, ég tala ekki um ráðherra, eru viðstaddir. Ég leyfði mér að segja við hæstv. utanrrh. að tími væri kominn til að þessi mál rötuðu inn í umræðu á Alþingi. Vissulega munu þau gera það, þau verða tekin upp þegar skýrslan kemur. Hingað til hafa komið áfangaskýrslur, það hafa komið vísbendingar, það eru staðreyndir sem hefur verið brugðist við af samtökum frumbyggja, af þeim sem hv. þm. Össur Skarphéðinsson nefndi til sögu. Þetta eru mjög alvarlegir hlutir sem þarf og á að bregðast við. Þess vegna, frú forseti, vildi ég endilega koma hér og lýsa yfir, ekki bara stuðningi við brtt. heldur taka þátt í að hvetja til þess að tillagan nái fram að ganga og að við horfumst í augu við hvað það er sem blasir við a.m.k. börnunum okkar að óbreyttu.