Ögmundur Jónasson:
Hæstv. forseti. Mjög góð og málefnaleg umræða hefur farið fram um frv. og er ljóst að það sætir mjög mikilli gagnrýni af hálfu stjórnarandstöðunnar en eins og fyrri daginn hrín ekkert á stjórnarmeirihlutanum. Það kom fram m.a. við atkvæðagreiðslu eftir 2. umr. í gærkvöldi. Þó er ljóst að mörgum stjórnarsinnanum, mörgum stuðningsmanni ríkisstjórnarinnar í þingsalnum líður illa yfir afgreiðslu málsins. Það kom t.d. fram í hjásetu tveggja stjórnarþingmanna og ég hef grun um að margir hefðu viljað fara að dæmi þeirra, jafnvel ganga enn lengra og greiða atkvæði gegn frv.
Hv. þm. Kolbrún Halldórsdóttir gerði rækilega grein fyrir afstöðu þingflokks Vinstri hreyfingarinnar -- græns framboðs í máli sínu og ætla ég ekki að endurtaka efnisatriði sem fram komu í máli hennar en lýsa stuðningi við málflutninginn.
Ég vil staðnæmast við eitt þær örfáu mínútur sem ég ætla að verja til að skýra afstöðu mína til málsins, þ.e. hve víðtæk andstaða er gegn frv. í þjóðfélaginu. Andstaðan er ekki bundin við stjórnarandstöðu á Alþingi. Hún kemur úr öllum áttum í samfélaginu. Ungliðahreyfingar allra stjórnmálaflokkanna sameinast um að gagnrýna frv. Stofnanir á borð við Persónuvernd gagnrýna frv. og telja að ýmis ákvæði þess kunni að vega að friðhelgi einkalífs. Laganefnd Lögmannafélags Íslands telur að fjöldi ákvæða frv. standist ekki stjórnarskrá og mannréttindaákvæði. Er ekki ástæða til að staldra við þegar athugasemdir af þessu tagi koma frá Persónuvernd og síðan laganefnd Lögmannafélags Íslands? Ég vil taka þessar stofnanir og þessa aðila alvarlega.
Kirkjan varar við frv., bæði kirkjuráð og Biskupsstofa, og telur að ganga þurfi tryggilega úr skugga um að frv. skerði ekki mannréttindi einstaklinga. Það hefur ekki verið gert. Það hefur ekki verið gengið úr skugga um það að mati Persónuverndar og laganefndar Lögmannafélagsins, svo að dæmi séu tekin.
Ég bendi einnig á andstöðuna frá hagsmunagæslumönnum þeirra aðila sem lögin eiga að taka til. Reyndar erum við öll hagsmunagæslumenn þeirra aðila en það eru til samtök innflutts fólks sem mæla mjög eindregið gegn samþykkt þessa frv. Fjölmenningarráð leggst gegn frv., Samtök kvenna af erlendum uppruna á Íslandi leggjast gegn frv., Kvenréttindafélag Íslands varar við því. Mannréttindaskrifstofa Íslands, Rætur, Félag áhugafólks um menningarlega fjölbreytni, Menningar- og friðarsamtök íslenskra kvenna, Mannréttindasamtök innflytjenda á Íslandi og fjölskyldna þeirra, Félag Víetnama, Félag Nígeríumanna á Íslandi, Félag foreldra tvítyngdra barna, Félag víetnamskra kvenna og prestur innflytjenda, allir þessir aðilar gera alvarlegar athugasemdir við frv. og hafa hvatt stjórnvöld til að endurskoða það vandlega með hliðsjón af athugasemdum sem borist hafa og breyta því með tilliti til jafnræðisreglu stjórnarskrárinnar, alþjóðlegra sáttmála og reglna um mannréttindi og einstaklingsfrelsi.
Er ekki ástæða til að staldra við þegar þessir aðilar leggjast allir á eitt með að vara við samþykkt frv.? Nánast öll mannréttindasamtök á Íslandi vara okkur við því að samþykkja frv. Á virkilega ekki að hlusta á þá aðila?
Það er sammerkt með stjórnarandstöðunni og þeim félagasamtökum og stofnunum sem ég taldi upp að allir vilja að lög og reglur gildi um fólksflutninga til landsins. Að sjálfsögðu vilja allir að farið sé að þeim lögum og þeim reglum sem settar eru. Deilan stendur hins vegar um hitt, hve langt eigi að ganga, í fyrsta lagi í að reisa skorður við því að fólk flytjist til landsins og í öðru lagi um hvernig eftirliti skuli háttað. Það skiptir nefnilega miklu máli.
Þetta frv. sem liggur fyrir þinginu núna er eitt af eftirlitsfrumvörpum ríkisstjórnarinnar. Það byggir fyrst og fremst á tortryggni. Í því er gengið út frá þeirri almennu hugsun að allir sem vilji flytja til Íslands hafi eitthvað óhreint í pokahorninu og verkefnið sé að finna hvað það er. Frv. byggir þannig á neikvæðum grunni. Í stað þess að bjóða fólk velkomið er því tekið með þessum hætti. Menn búast við því að allir sem vilji koma til Íslands hafi eitthvað óhreint að fela. Þetta er andinn í frv. Þannig upplifir það fólk sem flust hefur til landsins og stofnað með sér samtök þetta lagafrv. Hvers vegna ekki að hlusta á það? Þetta eru mjög ábyrgir Íslendingar sem hafa sest hér að, aðlagast íslensku samfélagi vel og vilja veg þess sem mestan og bestan. Þeir vilja að samskipti þeirra sem fyrir eru og hinna sem flytjast til landsins, eru fluttir eða eiga eftir að flytjast, verði sem allra best. Er ekki ástæða til að hlusta á hvað þetta fólk er að segja, taka varnaðarorð þess alvarlega þegar lög eru sett um þessi efni?
Sem betur fer er ekki bannað með lögum að breyta lögum. Þótt þetta sé vilji núverandi meiri hluta Alþingis þá bendir margt til þess að dagar hans verði senn taldir. Ljóst er að það er kominn mikill skjálfti í stjórnarsamstarfið á Alþingi. Kannski er rangt að líta svo á að gjáin sé að myndast á milli stjórnarflokkanna. Hún er kannski miklu fremur að myndast á milli ráðherrabekkjarins annars vegar og annarra þingmanna hins vegar. Ég held að margir í röðum almennra þingmanna séu búnir að fá yfir sig nóg af yfirgangi og valdstjórn oddvita stjórnarflokkanna og þeirra sem náðarsamlegast fá að verma ráðherrabekki.
Þegar að því kemur að hér hefur verið myndaður nýr stjórnarmeirihluti á Alþingi þá er ég ekki í nokkrum vafa um að þessi lög verða tekin til endurskoðunar. Þá verður fyrst og fremst hlustað á mannréttindasamtök, á Persónuvernd og hlustað á alla þá sem vilja standa vörð um mannréttindi á Íslandi.