Flm. (Ögmundur Jónasson):
Herra forseti. Ég ætla að þakka fyrir þessa umræðu. Hún hefur reyndar ekki verið í samræmi við þann áhuga sem þessu frv. hefur verið sýndur í þjóðfélaginu, sérstaklega valda viðbrögð hæstv. bankamálaráðherra vonbrigðum. Margt athyglisvert kom fram í máli hennar, ekki síst varðandi einkavæðingu ríkisbankanna. Það var staðið alveg sérlega faglega að sölunni á þeim, afhendingunni eða hvað við eigum að kalla það. Ég hef reyndar talað um það sem gjöf, að ríkisstjórnin hafi verið að gefa vildarvinum sínum, sérstaklega þeim sem tengjast Framsfl., ítök í þessum eignum þjóðarinnar. Ég hef sagt það og stend við þau orð.
Þegar einstaklingar kaupa sér íbúðir þá fá þeir lán í Íbúðarlánasjóði og það tekur 25--40 ár að greiða þessi lán upp. Það er talið eðlilegt. En þegar menn kaupa sér eitt stykki ríkisbanka þá borga þeir það út á nokkrum árum, ef þeir yfir höfuð þurfa að leggja nokkuð fram. Það er verið að tala um tugi milljarða. Jú, 20 milljarðar rúmir sem bankarnir voru metnir á hvor um sig. Kjölfestufjárfestar svokallaðir voru látnir greiða helminginn af þessu. Hvað eru bankarnir að hagnast núna? Um hve mikið segist Búnaðarbankinn hafa hagnast á fyrstu 6 mánuðum þessa árs eftir skatta? Um 3.065 millj. kr., Landsbankinn um 1.400 millj. kr.
Þetta er hreinn hagnaður þessara aðila eftir skatt. Sannast sagna er þetta eitt mesta hneyksli í langan tíma, þ.e. á hvern hátt ríkisstjórnin hefur gefið frá þjóðinni þessar dýrmætu eignir. Og nú erum við að verða vitni að því hvernig þær eru notaðar og misnotaðar fyrir einstaklinga sem eru að brjótast til valda og áhrifa í efnahagskerfinu. Út á það gengur frv. okkar. Allt faglegt og uppi á borði. Ekki fannst Steingrími Ara Arasyni það þegar hann sagði sig úr einkavæðingarnefndinni. Ekki fannst honum allt vera faglegt og uppi á borði. Það var aldrei fyllilega upplýst um þessar deilur sem höfðu átt sér stað innan einkavæðingarnefndar og hvað var þess valdandi að hann gekk úr nefndinni og sagði þar af sér. Ekki vegna þess að allt var þar uppi á borði og svo ýkja faglegt. Ég held að það hafi verið hið gagnstæða sem var ástæðan fyrir því að sá mæti maður sagði sig úr þeirri nefnd.
Ég ætla ekki að hafa fleiri orð um þetta að sinni en vík kannski aðeins í örfáum setningum að kínamúrunum. Hæstv. bankamálaráðherra furðar sig á ummælum okkar um kínamúra. Hefur einhver efasemdir um að kínamúrar haldi einhverju? Ég er ansi hræddur um að við séum mörg sem höfum um það efasemdir. Og í fjármálalífinu eru uppi miklar efasemdir um að þeir haldi. Og ekki bara hér á landi, þetta hefur verið mál málanna á Wall Street og helstu fjármálamörkuðum landsins. Þar vita menn að kínamúrar eru yfirleitt gagnsæir og þeir leiða hljóð. Eigum við að taka dæmi úr íslensku fjármálalífi? Fjármálafyrirtæki er falið það verkefni að selja bréf í fyrirtæki. Eigum við að segja að það heiti Járnblendifélagið? Eigum við að segja að fyrirtækið heiti Kaupþing? Og það taki upp á því að gerast fjárfestir sjálft, þetta fyrirtæki um stundarsakir. Hverjir eru hagsmunir þess? Það er að kaupa bréfin á eins lágu verði og um getur vegna þess að það er sjálft að fjárfesta.
Segjum svo að handan við kínamúrinn svokallaða sé lífeyrissjóður og hann sé að fjárfesta. Hverjir eru hagsmunir fjármálafyrirtækisins? Að selja þessi sömu bréf á uppsprengdu verði. Og gæti þar verið a.m.k. að hluta til komin skýringin á því að þetta sama fyrirtæki gumaði af 700 millj. kr. í hagnað á sama tíma og lífeyrissjóðir sem verið var að fjárfesta fyrir voru skildir eftir með tap? Gæti skýringin verið sú að kínamúrar haldi ekki? Að þetta sé nú þegar allt kemur til alls bara menn sem þekkjast og sitja saman á kaffistofum og ræða viðfangsefni sín? Þetta held ég sé nú bara staðreyndin.
Þess vegna leggjum við til að í fjármálaheiminum sé reynt að koma upp skipulagi sem komi í veg fyrir hagsmunaárekstra af þessu tagi. Og þá þýðir ekkert að nota það sem röksemd að fyrirkomulagið sé á þennan eða hinn háttinn með öðrum þjóðum. Við eigum að ræða það á okkar forsendum. Það á að gera grein fyrir því hvers vegna ekki megi reisa þær skorður sem við erum að leggja til í frv. Reyna að sannfæra okkur um það málefnalega að þetta sé rangt og skaðlegt í stað þess að vísa aðeins til reynslu annarra eða fyrirkomulags sem er fyrir hendi hjá öðrum þjóðum og telja sig kvitt eftir slíkt.
Þetta eru staðreyndir sem ég vildi vekja máls á undir lok þessarar umræðu.