Guðjón A. Kristjánsson:
Virðulegi forseti. Það mál sem við ræðum hér og snýr að alfriðun eða því að ekki verði stundaðar rjúpnaveiðar í þrjú ár horfir þannig við þeim sem hér stendur að hann er alfarið á móti allsherjarbanni á veiðum á rjúpu. Það eru margar ástæður fyrir því, virðulegur forseti. Og þó að ég sé jafnframt hlynntur því að farið verði varlega í nýtingu á rjúpnastofninum og veiðar úr honum þá finnst mér aðferðin sem valin er, að taka upp allsherjarbann til þriggja ára, í raun og veru alveg arfavitlaus svo ég orði það bara eins og mér finnst það liggja fyrir. Hvers vegna held ég því fram að það sé vitlaust að fara í málið með þeim hætti að taka upp allsherjarbann? Jú, ég hugsa að ég geti bara best skýrt það með því að taka dæmi af fiskveiðistjórninni. Hafrannsóknastofnun hefur einstaka sinnum tekið sér það fyrir hendur að setja allsherjarveiðibann á svæði á fiskislóðum við Ísland, m.a. er búið að vera tæplega 20 ára bann við veiðum á Strandagrunni. Hvað vita menn um Strandagrunn í dag? Hvað hefur breyst á þeirri veiðislóð? Hvaða fiskmagn er þar? Hvaða tegundir eru þar? Hvernig hefur lífríkið breyst? Hvernig hefur umhverfið breyst? Ekki neitt? Menn vita nánast ekki neitt. Það fóru engar skipulegar rannsóknir fram á svæðunum áður en allsherjarbann var sett á. Þar af leiðandi vissu menn ekki hvernig svæðið leit nákvæmlega út. Síðan hafa ekki farið fram markvissar rannsóknir á því svæði þannig að menn viti hvað hefur gerst eða hvernig svæðið hefur breyst og sama á að mínu viti við varðandi þá allsherjartakmörkun að taka upp þriggja ára veiðibann á rjúpu. Og hvað svo? Hvað ætlum við að gera eftir þrjú ár? Á hvaða þekkingu ætlum við að byggja eftir þrjú ár? Ætlar hæstv. umhvrh. að sjá til þess að kannski verði ráðnir einhverjir 50--60 menn sem gangi um landið dag eftir dag eftir dag til þess að telja rjúpur og byggja þekkinguna fyrir framtíðina eftir þrjú ár á þeirri talningu? Eða hvernig ætlum við að öðlast samfellda þekkingu á hvaða breyting er að verða í stofninum?
Ég held því fram, virðulegi forseti, að við eigum að viðhalda þeirri þekkingu sem við þurfum á dýrastofnum með því að nýta þá skynsamlega. Ég tek alveg undir það sem hv. síðasti ræðumaður vék að, hv. þm. Steingrímur J. Sigfússon, að þegar dýrastofnar eru í lægð og við erum smeyk um að verið sé að ganga of nærri þeim, þá eigum við auðvitað að láta þá njóta vafans að ákveðnu marki. En það er allt annað að velja sér aðferðir til að láta dýrastofna njóta vafans en að taka upp allsherjarbann. Það er alveg tvennt ólíkt. Og ég segi það enn og aftur, virðulegur forseti, á hvaða þekkingu ætlum við að byggja þegar við hefjum veiðar eftir þrjú ár eins og málið stendur núna? Ég held að veiðireynslan sé ákaflega mikils virði til þess að leggja mat á það hvernig dýrastofnar í lífríkinu á Íslandi eru að þróast og það eigi jafnt við um fugla sem fiska og það sé mikils virði að hún sé til staðar. Þess vegna styð ég það, virðulegi forseti, að allsherjarbanni verði aflétt en í staðinn verði tekin upp virkileg takmörkun við veiðar á rjúpu. Það má gera m.a. með aðferðum eins og bent er á í greinargerð með þessari tillögu og þó að hæstv. umhvrh. hafi sagt hér áðan að aðeins væri leitað tveggja úrræða, kvóta og sölubanns, þá er það náttúrlega ekki rétt. Bent er á margar fleiri aðferðir sem hægt er að nota til þess að stýra veiðum á rjúpnastofninum. (Umhvrh.: Ég sagði það ekki.) Ég skrifaði þetta eftir þér, hæstv. ráðherra. (Gripið fram í.) Og ég verð að segja alveg eins og er, virðulegi forseti, að t.d. er alfriðun á refnum á Hornströndum einhver vitlausasta aðferð sem ég hef upplifað á því að reyna að nýta lífríkið. Það er alveg furðulegt að menn skuli fara þannig í málin að taka upp alfriðun á dýri eins og tófunni sem hefur það auðvitað sér til ágætis að vera sérhæft veiðitæki því að tófan lifir á því að vera algerlega sérhæft veiðitæki í íslenskri náttúru. Hún ber sig auðvitað eftir þeirri björg sem hún finnur og rjúpan er vissulega valkostur þar og egg hennar og ungar. Það fer ekkert á milli mála þó að minkurinn sé e.t.v. enn meiri skaðvaldur en nokkurn tíma tófan sem hefur lifað með okkur í landinu um ár og áratugi.
Ég vil því segja það, virðulegi forseti, að ég tel að það væri mikið gæfuspor ef menn tækju þetta mál til málefnalegrar umræðu og settu niður tillögur um það, t.d. að veiðitíminn væri ekki nema mánuður og jafnvel að innan þess mánaðar ákvæðu menn að það mætti bara veiða fjóra daga í viku. Veiðiréttareigendur, þ.e. landeigendur sem á annað borð leyfa veiðar á rjúpu á sínu landi hafa vissulega tök á því að setja reglur um aðgang að landi sínu og hversu mikið þeir vilja láta veiða og hvaða reglur þeir vilja að veiðimenn undirgangist. Þetta eru sömu aðilarnir og eru að selja mönnum aðgang að jörðum sínum til rjúpnaveiða. Og auðvitað geta samtök veiðimanna einnig komið sér saman um reglur um það hvernig þeir vilji haga veiðunum. Allt þetta er hægt án þess að beinlínis séu sett um það lög, boð og bönn.
Ég vil segja það, virðulegi forseti, að allsherjarbann finnst mér ekki koma til greina. Mér finnst það alveg út úr kortinu miðað við það að við þurfum vitneskju um þróun stofnsins og við fáum m.a. þá vitneskju með veiðum. Þess vegna er það alveg hárrétt sem hv. þm. Steingrímur J. Sigfússon vék hér að áðan að það hefði vissulega verið betra ef menn hefðu tekið undir þær tillögur sem hann hefur verið að flytja og viðvörunarorð á undanförnum árum. Sá sem hér stendur er ekki rjúpnaveiðimaður, hefur einu sinni sest niður til að skjóta rjúpu og hitti ekki og hefur síðan ekki borið það við en skýtur svartfugl og aðra sjófugla með mikilli ánægju. Það er því ekki að neinu leyti um það að ræða að ég sé áhugamaður um það að taka upp öðruvísi stýringu á veiðum á rjúpnastofninum vegna þess að ég hafi áhuga á að stunda þær sjálfur. Mér finnst bara aðferðin, allsherjarbann, ja, ég orða það bara eins og venjulega, það alvitlausasta sem hægt er að gera til þess að átta sig á því hvernig rjúpnastofninn er að þróast.