Félagsmálaráðherra (Árni Magnússon) (frh.):
Hæstv. forseti. Ég tek upp þráðinn þar sem frá var horfið í morgun í umfjöllun um frv. til laga um tímabundnar ráðningar starfsmanna.
Í því skyni að koma í veg fyrir að tímabundnar ráðningar verði misnotaðar þannig að hver tímabundinn ráðningarsamningur taki við af öðrum er mælt fyrir um þrenns konar leiðir sem stjórnvöld geta valið um í samráði við aðila vinnumarkaðarins. Samtök aðila vinnumarkaðarins gátu ekki komið sér saman um útfærslu á þessu ákvæði og er því lagt til að tekin verði upp regla gildandi starfsmannalaga um takmarkanir á tímabundnum ráðningarsamningum. Er því gert ráð fyrir að tímabundinn ráðningarsamningur vari ekki samfellt lengur en tvö ár að því undanskildu að annað sé tekið fram í lögum.
Til viðbótar er þó lagt til að heimilt verði að endurnýja tímabundna ráðningarsamninga embættismanna og stjórnenda sem gerðir eru til fjögurra ára eða lengri tíma í þeim tilvikum þegar þeir eru endurnýjaðir til jafnlangs tíma. Þar er sérstaklega vísað til starfsmannalaga, en þar er kveðið á um tímabundnar ráðningar embættismanna til fimm ára í senn. Eins og vel er þekkt þá er algengt að slíkir ráðningarsamningar séu endurnýjaðir til jafnlangs tíma. Sama fyrirkomulag viðgengst enn fremur hjá einstökum sveitarfélögum að því er varðar stjórnendur þeirra.
Lögð er rík áhersla á að samtök aðila vinnumarkaðarins hafi heimild til að semja um aðra skipan en þá sem mælt er fyrir um í frv. þessu. Ákvæði slíkra kjarasamninga verða þó að rúmast innan rammasamnings þess sem hér um ræðir.
Virðulegi forseti. Rammasamningurinn leggur þær skyldur á vinnuveitendur að upplýsa þá starfsmenn sína sem ráðnir eru tímabundið um lausar stöður innan fyrirtækisins.
Erfitt er að meta áhrif frumvarps þessa á íslenskan vinnumarkað. Það liggur fyrir að fáar reglur hafa gilt um tímabundna ráðningarsamninga hér á landi og þá aðallega á hinum opinbera vinnumarkaði. Þá virðist sem ágreiningur um ætlaða misnotkun á tímabundnum ráðningarsamningum hafi ekki oft komið til kasta íslenskra dómstóla. Að teknu tilliti til þess og þess að fyrir liggur að samtökum aðila vinnumarkaðarins tókst ekki að semja um útfærslu á efni rammasamningsins þótti rétt að fara varlega í að kveða á um frekari takmarkanir á tímabundnar ráðningar en þær sem gilt hafa á hinum opinbera vinnumarkaði. Þar takast m.a. á sjónarmið um verndun þess sveigjanleika sem talinn er einkenna íslenskan vinnumarkað og sjónarmið um aukna vernd launafólks. Þá koma einnig til skjalanna vangaveltur um hversu stórt svigrúm aðilar vinnumarkaðarins skulu hafa til að semja um réttindi og skyldur á vinnumarkaði við gerð kjarasamninga, með öðrum orðum, hvar eigi að draga mörkin milli þess sem ákveða skuli með lögum og þess sem ákveða skuli með kjarasamningum á innlendum vinnumarkaði. Þykir eðlilegra að kannað verði í samráði við samtök aðila vinnumarkaðarins hvernig tímabundnum ráðningarsamningum er raunverulega háttað á íslenskum vinnumarkaði áður en frekari reglur eru settar.
Virðulegi forseti. Ég mun beita mér fyrir skipun samstarfshóps þar sem farið verður yfir málin á næstu þremur árum í samvinnu við Vinnumálastofnun. Gert er ráð fyrir að sá samstarfshópur leggi fram skýrslu þar sem afstaða verði tekin til hvort nauðsyn þyki að hafa strangari takmarkanir í lögum en þær sem hér eru lagðar til.
Hæstv. forseti. Að lokinni 1. umr. legg ég til að frv. verði vísað til hv. félmn. og 2. umr.