137. löggjafarþing — 5. fundur,  25. maí 2009.

vörumerki.

16. mál
[17:53]
Horfa

viðskiptaráðherra (Gylfi Magnússon):

Virðulegi forseti. Ég mæli fyrir frumvarpi til laga um breytingu á lögum nr. 45/1997, um vörumerki, með síðari breytingum, máli nr. 16 á þskj. 16.

Með frumvarpi þessu, sem lagt er fram af viðskiptaráðherra og er nú endurflutt efnislega óbreytt, er lögð til sú breyting á lögum nr. 45/1997, um vörumerki, að svokölluð tæming réttinda eða réttindaþurrð skv. 2. mgr. 6. gr. laganna verði bundin við Evrópska efnahagssvæðið í stað alþjóðlegrar tæmingar.

Í núgildandi ákvæði er ekki tekið fram með skýrum hætti að um alþjóðlega tæmingu sé að ræða. Í athugasemdum sem fylgdu frumvarpi til laganna er hins vegar áréttað að tæming réttinda í íslenskum vörumerkjarétti hafi verið talin ná til heimsins alls. Ákvæði vörumerkjalaga um tæmingu réttinda hefur því verið túlkað á þann veg að hér á landi gildi alþjóðleg tæming. Samkvæmt dómi EFTA-dómstólsins 8. júlí 2008, í málum nr. E-9/07 og E-10/07, L’Oréal Norge AS og L’Oréal SA gegn Per Aarskog AS, Nille AS og Smart Club AS, samræmist sú túlkun hins vegar ekki ákvæði vörumerkjatilskipunar 89/104/EBE eins og dómstóllinn túlkar það en tilskipunin er hluti EES-samningsins. Er því þörf breytinga á lagaákvæðinu.

Tæming vörumerkjaréttar byggir á þeim rétti sem vörumerkjarétthafi fær með skráningu vörumerkis samkvæmt 4. gr. laganna, þ.e. að banna öðrum notkun á vörumerki sínu í atvinnustarfsemi. Afnám alþjóðlegrar tæmingar hefur einkum einkaréttarleg áhrif. Hlutverk vörumerkja er að vera tæki í markaðssetningu og með innleiðingu svæðisbundinnar tæmingar fá rétthafar vörumerkja auknar heimildir til að stjórna markaðssetningu og koma í veg fyrir notkun sem fer í bága við vörumerkjarétt þeirra, t.d. samhliða innflutning. Alþjóðleg tæming réttinda hefur á hinn bóginn verið talin stuðla meira að frjálsri samkeppni og viðskiptafrelsi. Getur því svæðisbundin tæming haft í för með sér neikvæð áhrif fyrir neytendur, t.d. mismunandi verð og aðgengi að vöru á mörkuðum.

Hvað snertir tæmingu vörumerkjaréttar má að öðru leyti vísa til athugasemda með frumvarpi þessu. Í athugasemdunum er jafnframt vísað til ákvæða í 1. mgr. 2. gr. bókunar nr. 28 með EES-samningnum þess efnis að samningsaðilar skuli sjá til þess að tæming hugverkaréttar sé í samræmi við lög Evrópusambandsins að svo miklu leyti sem ráðstafanir þess eða réttarkerfi taki til tæmingar. Um túlkun ákvæðisins fari samkvæmt viðurkenndum skilningi í viðkomandi úrskurðum Evrópudómstólsins sem kveðnir hafa verið upp fyrir undirritun samningsins 1992, þó með fyrirvara um þróun dómsúrlausna í framtíðinni. Jafnframt er þar vikið að dómaframkvæmd hjá Evrópudómstólnum og EFTA-dómstólnum. Vegna dómaframkvæmdarinnar er nauðsynlegt að setja lög sem snerta innleiðingu á 1. mgr. 7. gr. framangreindrar tilskipunar ráðsins 89/104/EB frá 21. desember 1988, um samræmingu á lögum aðildarríkja um vöru.

Fjárlagaskrifstofa fjármálaráðuneytisins telur að frumvarpið muni ekki hafa í för með sér aukin útgjöld fyrir ríkissjóð verði það óbreytt að lögum.

Virðulegi forseti. Ég vænti þess að frumvarpinu verði að lokinni þessari umræðu vísað til viðskiptanefndar og verði afgreitt hið fyrsta.