14.02.1979
Neðri deild: 51. fundur, 100. löggjafarþing.
Sjá dálk 2572 í B-deild Alþingistíðinda. (2014)

149. mál, ríkisábyrgð á launum við gjaldþrot

Félmrh. (Magnús H. Magnússon):

Herra forseti. Frv. það, sem hér er til umr., er eitt af allmörgum sem flutt eru í samræmi við fyrirheit ríkisstj. til launþega um umbætur í félags- og réttindamálum samfara setningu laga um tímabundnar ráðstafanir til viðnáms gegn verðbólgu, nr. 103 frá 30. nóv. 1978.

Með breytingum, sem gerðar eru á tvennum lögum lögum um ríkisábyrgð á launum við gjaldþrot og skiptalögum — er þeirri ábyrgð, sem ríkissjóður tók á sig árið 1974 á launum og fleiri kröfum launþega þegar kaupgreiðandi verður gjaldþrota, verulega breytt. Í raun og veru hafa þessi lög aldrei komið fullkomlega að tilætluðum notum vegna þess að þau náðu einungis til þeirra launa og annarra krafna sem til hafði verið stofnað á síðustu 6 mánuðum fyrir upphaf gjaldþrotaskipta. Oft er það hins vegar svo, að miklu lengri tími en þessir 6 mánuðir líður frá því að fyrirtæki kemst í greiðsluþrot og þar til úrskurður um gjaldþrot gengur. Voru kröfurnar því oft glataðar að hluta eða öllu leyti þegar til ríkisábyrgðarinnar átti að taka. Nú er þessi frestur hins vegar lengdur í 18 mánuði. Ætti með því að vera tryggt að lögin komi launþegum að því gagni sem efni stóðu til. Auk þessa eru svo þær hreytingar gerðar á ríkisábyrgðinni, að hún nær til örorkubóta, sem launþeginn á hjá fyrirtækjum, og einnig þeirra bóta, sem maki og börn eiga tilkall til vegna dauðsfalls fyrirvinnu af völdum vinnuslyss.

Tæpast þarf að ræða svo sjálfsagt mál sem það er að þessar bætur séu ekki látnar fara forgörðum þótt fyrirtækið, sem þær átti að greiða, verði gjaldþrota. Slíkt er auðvitað algjört réttlætismál.

Svo er í þessu frv. nýmæli þess efnis, að hafi launþegi orðið fyrir kostnaði vegna tilrauna til að innheimta kröfur sínar hjá launagreiðanda skuli sá kostnaður einnig rúmast innan ríkisábyrgðarinnar. Loks er með breytingu á reglugerð aukinn réttur launþega til vaxta af þeim greiðslum sem falla undir ríkisábyrgðina.

Ég sé ekki ástæðu til að fara miklu fleiri orðum um þetta frv., en vísa til aths. sem því fylgja.

Herra forseti. Ég leyfi mér að leggja til að þessu frv. verði að lokinni þessari umr. vísað til félmn. þessarar hv. d. og 2. umr.