10.05.1979
Sameinað þing: 91. fundur, 100. löggjafarþing.
Sjá dálk 4569 í B-deild Alþingistíðinda. (3701)
12. mál, efling þjónustu- og úrvinnsluiðnaðar í sveitum
Friðrik Sophusson:
Herra forseti. Ég vil gera grein fyrir brtt. sem lögð hefur verið fram á þskj. 664 við 12. mál, sem lagt var fram í Sþ. í haust. En áður en ég geri það kemst ég ekki hjá því að gera úr þessum ræðustól almennar aths. við starfshætti þeirrar n. sem fjallar um þetta mál, atvmn. Sþ. Í þessari n. hafa nú verið haldnir þrír fundir. Sá fyrsti tók um það bil 10 mínútur, þar sem kjörnir voru trúnaðarmenn n., formaður Björn Jónsson, hv. alþm., varaformaður hv. alþm. Þórarinn Sigurjónsson og skrifari Kjartan Ólafsson, hv. þm. Fundur var ekki boðaður í þessari n. síðan fyrr en eftir áramótin, annaðhvort í febr., líklega ekki fyrr en í mars þó, og á þann fund komu 3 nm., en sá 4. boðaði sig á fundinn þannig að hann gæti talist lögmætur, en sat fundinn ekki, enda var samþykkt á þeim fundi óformlega og óbókað að aðeins skyldi senda út til umsagnar ýmis mál sem lágu þá fyrir n. Þetta var gert og ég skrifaði fundargerð þess fundar í forföllum skrifara. Síðan leið og beið og enginn fundur var haldinn. En þegar ég fékk fundarboð nú ekki fyrir löngu um að halda ætti 3. fund n., þá tjáði ég þeim, sem boðaði þann fund, að ég gæti ekki komið og sama væri um hinn sjálfstæðismanninn í n., hv. þm. Jón G. Sólnes, sem ekki sat á þingi þá stundina og hafði leyfi. Fundurinn var boðaður á föstudagsmorgni kl. 9. Engu að síður var haldinn fundur í n. og þar voru afgreidd ýmis mál, sem sjálfsagt er ekkert við að segja, en þó voru þar valin úr mál, tekin sum og önnur skilin eftir, jafnvel þótt þau væru þriggja þinga gömul og engin sjáanleg ástæða til að láta þau ekki koma úr n. Ég reikna ekki með að það verði haldnir fleiri fundir í þessari n., því að það eru ekki haldnir fundir í henni nema á tveggja til þriggja mánaða fresti, þannig að ég á ekki von á að það gerist a. m. k. á þessu þingi. Þó vil ég nú biðja u'm það, að afreksmenn þeir, sem sitja í n., hjálpi mér til þess að gera undantekningu á starfsháttunum þannig að hægt verði að boða jafnvel til fundar fyrir þinglok og afgreiða nokkur mál, sem eru hjá n. og full ástæða er til að komist inn í þingið aftur.
Varðandi það mál, sem hér er til umr. í Sþ., skal það tekið fram, að ég talaði í því máli við fyrri hluta umr., þegar það kom hér inn í þingið í haust, og gerði þá ákveðnar aths. um málið. Ég benti á að það væri alveg út í hött, þegar rætt var um sérstakar stuðningsaðgerðir ríkisvaldsins, að binda það við ákveðin rekstrarform, eins og upphaflega var gert ráð fyrir í þeirri till. Á þetta hefur n. fallist og hefur breytt þáltill. þannig, eins og kemur fram á þskj. 634, að það er fellt út úr till. að þessu sérstaka rekstrarformi, þ. e. a. s. framleiðslusamvinnufélögunum, sé veittur sérstakur stuðningur.
Ég ræddi það í ræðu minni í haust í þessu máli, að það væru fleiri þættir en eingöngu fjármagnið sem menn þyrftu að fjalla um, þegar væri verið að ræða um opinberan stuðning við atvinnutækifæri úti á landi, það væru atriði eins og rekstrarleg og stjórnunarleg þekking og ýmsir aðrir þættir. Ég tel þó ekki rétt, eins og sakir standa, að flytja brtt. um það efni, því að þessi till. er fyrst og fremst ábending um þann þátt sem Framkvæmdastofnunin getur lagt af mörkum, en þeir þættir, sem ég ræddi sérstaklega, hefðu átt að koma inn með öðrum hætti og vera framkvæmdir af öðrum félögum eða stofnunum sem sjá um slíka fyrirgreiðslu. Í því sambandi nefndi ég sérstaklega stjórnunarfélögin úti á landi og aðra aðila sem veita rekstrarlega og stjórnunarlega aðstoð.
Ég hef leyft mér að flytja brtt. við 3. mgr. þessarar þáltill. sem hér liggur fyrir, og hún er, eins og ég sagði áður, á þskj. 664. Í henni er gert ráð fyrir að niður falli í fyrsta lagi öll mismunun á rekstrarformum og í öðru lagi að ekki sé talað um ákveðna prósentutölu þegar rætt er um stuðning við smáiðnað í sveitum. Fyrri þátturinn ætti að vera öllum auðskilinn, en sá seinni byggist á því, að ég tel óeðlilegt að binda fjárstuðninginn við ákveðna prósentutölu þar sem auðvitað gæti komið til greina að aðstoðin væri annaðhvort meiri eða minni, eftir því sem við á.
Það eru ekki fleiri atriði, herra forseti, sem ég held að ástæða sé til að minnast á. En ég taldi það skyldu mína að gera grein fyrir störfum n., og þar sem ég þykist vita að frsm. málsins ætli að taka hér aftur til máls, þá vil ég beina mínum frómu óskum til hans, að hann standi með mér í því að reyna að fá kallaðan saman fund í n. þótt það sé að sjálfsögðu algert brot á því starfsfyrirkomulagi sem n. hefur starfað eftir í vetur, en það er að boða helst ekki fund nema á þriggja eða jafnvel fjögurra mánaða fresti.