07.12.1978
Sameinað þing: 32. fundur, 100. löggjafarþing.
Sjá dálk 1367 í B-deild Alþingistíðinda. (936)
Umræður utan dagskrár
Friðrik Sophusson:
Herra forseti. Ég var reyndar næstur á mælendaskrá í öðru máli, sem hér var til umr. fyrr á fundinum. Ég ætla samt ekki að tala um það, en ég ætla að leyfa mér að ræða örlítið um þá fsp. sem hér hefur komið fram, af því tilefni að ég kannast við sögu eftir þennan höfund þar sem hún var á sínum tíma lesin í Ríkisútvarpið. Það var saga eftir Sven Wernström og hét Max bragðarefur eða Max klækjarefur, ef ég man rétt. Ástæðan fyrir því, að ég tek hér til máls, er að benda á að þessi saga var dálítið sérstök. Reyndar kom í ljós þegar hún hafði verið lesin í útvarpið, að fyrrv. útvarpsráð, þ.e.a.s. útvarpsráð Njarðar P. Njarðvík og Ólafs Ragnars Grímssonar, hafði samþykkt þessa sögu til flutnings í útvarp fyrir börnin á morgnana. Sagan fjallaði um það, að Max þessi klækjarefur notfærði sér gáfur sínar til að hjálpa verstu mönnum þjóðfélagsins, ýmsum milliliðum, heildsölum og slíku óféti, til að níðast á öreigum og verkalýð, þótt auðvitað hafi þeir hlotið makleg málagjöld í lokin. En það sem kannske kastaði tólfunum var í lok sögunnar. Sagan var lesin í ágætri þýðingu og góðum lestri Þórhalls Sigurðssonar leikara. Ég er ekki að kenna þeim um, hvorki þýðanda né lesanda. Verk þeirra voru áreiðanlega góð. En það, sem kastar tólfunum, voru sögulok höfundar, en þar segir hann á þessa leið: Þið skuluð nú, krakkar mínir, trúa því öllu sem ég hef hér sagt. Ég veit að vísu að foreldrarnir eru annarrar skoðunar, en geymið þetta samt í hjarta ykkar, því að þið komist að raun um að það eru foreldrar ykkar sem hafa á röngu að standa.
Þetta varð til þess, að þetta mál var tekið fyrir í útvarpsráði og rætt dálitið þar. Þá komu fram ýmsar gagnmerkar upplýsingar um þennan ágæta höfund. Í fyrsta lagi er það, að hann fer ekki í grafgötur með skoðanir sínar. Þessi maður er, eins og vitað er, mikill kommúnisti og hann hefur látið hafa það eftir sér, að hann telji vitatilgangslaust að reyna að innræta fullorðnu fólki slíkar kenningar og þess vegna beri að byrja við tveggja eða þriggja ára aldurinn. Þetta var haft eftir þessum ágæta höfundi sem hér er til umr. Auðvitað voru bókuð mótmæli í útvarpsráði og reyndar samþ. ef ég man rétt. Þess vegna kom mér dálítið á óvart að sjá nú fyrir jólin að þessi bók skyldi koma út. Það hefði svo sem ekkert verið hægt að segja við því ef Mál og menning hefði gefið þessa bók út, því að Mál og menning gefur út ýmsar bækur í því skyni, sem þessi bók er ætluð. Það, sem hins vegar veldur manni dálitlum áhyggjum, er að útgáfan er að nokkru kostuð — að því að ég held — af almannafé. Þar liggur hundurinn grafinn.
Við höfum hér í þingsölum ágæta þm., og það, sem kom hér fram hjá hv. þm. Svövu Jakobsdóttur, sem er bæði gift guðfræðingi og dóttir prests, var ákaflega athyglisvert og eins voru skoðanir hennar. Ég vil þakka henni fyrir þá kristinfræðikennslu sem hún veitti okkur úr ræðustólnum. Það er ágætt að vita hvernig hún álítur að slík fræðsla eigi að fara fram.
Ég vil sem sagt ítreka, að hér er ekki verið að ráðast á það að Mál og menning gefi þetta rit út. Mál og menning má gefa hvaða sorprit sem er út fyrir mér, það skiptir mig ekki nokkru máli. Það, sem verið er að benda á, er að við skattgreiðendur í þessu landi og skattgreiðendur annarra Norðurlanda verðum að borga brúsann, þannig að Mál og menning þarf ekki að selja þessa bók á jafnháu verði og ella. Þetta er kjarni málsins og um þetta snýst það.
Ég vildi láta þessar upplýsingar koma hér fram þannig að mönnum væri ljóst hvers konar höfundur er hér á ferðinni.