28.05.1980
Efri deild: 104. fundur, 102. löggjafarþing.
Sjá dálk 3158 í B-deild Alþingistíðinda. (3101)
180. mál, lánsfjárlög 1980
Fjmrh. (Ragnar Arnalds):
Herra forseti. Hv. þm. Þorv. Garðar Kristjánsson, 4. þm. Vestf., hefur borið fram fsp. sem varðar Vesturlínu. Hann hefur einnig flutt brtt. við frv. til lánsfjárlaga sem lýtur að því að tryggja að ekki verði um neinn niðurskurð fjármagns að ræða til þessarar framkvæmdar. Hann spyr í fyrsta lagi: Verður lagningu Vesturlínu lokið á þessu ári? Og í öðru lagi: Er það ekki þjóðhagslega óhagkvæmt ef tenging línunnar frestast til næsta árs?
Ég vil svara þessum spurningum á þann veg, að ég vænti þess eindregið að Vesturlína verði tengd á þessu ári. Ég er fullkomlega sammála hv. þm. um að það væri svo þjóðhagslega óhagkvæmt, ef tenging línunnar frestaðist um eitt ár, að það komi ekki til greina að láta það gerast.
Það er rétt hjá hv. þm., að í 29. gr. frv. er gert ráð fyrir að fjmrh. sé heimilt að lækka áformuð lánsfjármögnuð útgjöld fyrirtækja og stofnana í B-hluta fjárlaga um 2 milljarða 612 millj. kr. á árinu 1980. Þessi lækkunarheimild er þannig hugsuð í grófum dráttum að framkvæmdir í B-hluta fjárlaga og fjármögnun til þeirra lækki um 10% að jafnaði. Þannig er það með liðinn Byggðalínur, að gert er ráð fyrir að hann lækki um liðugar 500 millj. — Ég hef því miður ekki lánsfjáráætlunina fyrir framan mig, en vegna þess að hv. þm. ætlar að lána mér hana get ég flett upp í henni.
Í lánsfjáráætlun er gert ráð fyrir að fjármögnun til byggðalína nemi alls 5579 millj. kr. En vegna þessarar 10% lækkunar, sem ég hef nú greint frá og öllum hv. þm. er kunnugt um, er ekki gert ráð fyrir að afgreiða á þessu ári fjármagn til byggingar byggðalína nema sem nemur 5 milljörðum 21 millj. Niðurskurðurinn nemur því 558 millj. kr. Rafmagnsveitur ríkisins hafa þessa framkvæmd með höndum og munu að sjálfsögðu taka endanlega ákvörðun um það í samráði við iðnrn, og fjmrn., hvernig þessum niðurskurði verður háttað. Það má ekki ganga út frá því sem gefnu að allar framkvæmdir verði skornar niður um nákvæmlega 10% í B-hluta fjárlaganna. Það getur þurft að færa þær eitthvað til eftir því sem á stendur með verk.
Ég hef kynnt mér hvernig kostnaðaráætlun fyrir uppbyggingu Byggðalinu stendur nú. Seinasta áætlun er frá 16. maí s. l. Þar er gert ráð fyrir að kostnaður við línuna verði þessi: Við línuna sjálfa 3593 millj. kr., en við aðveitustöðvar í Hrútatungu 30 millj., við Glerárskóga 96 millj. og við Mjólká 258 millj.— eða alls 384 millj. til aðveitustöðva — og til lagningar háspennulína 157 millj. Samtals virðist því útlit fyrir að línan muni kosta 4 milljarða 134 millj. kr. Ég geri ráð fyrir að einhver kostnaður kunni að vera til viðbótar við lagningu þessarar línu sem unnt sé að fresta til næsta árs. A. m. k. er ljóst að kostnaðaráætlunin er allnokkru lægri en gert er ráð fyrir í lánsfjáráætlun. Ég hef nefnt hér töluna 4 milljarðar 134 millj. kr., en framlag samkv. lánsfjáráætlun var 4 milljarðar 387 millj. Ljóst er því að framkvæmdir við Vesturlinu má skera niður um 253 millj kr. án þess að nokkur hætta sé á að línan komist ekki í gagnið á þessu ári. Hvort einhverjum frekari verkum má fresta þannig að línan komist í gagnið engu að síður get ég ekkert um sagt á þessu stigi. Það er verið að athuga það nánar. Kristján Jónsson rafmagnsveitustjóri og aðalhönnuður línunnar, einn af forstöðumönnum Rafteikningar, eru nú í skoðunarferð meðfram þessari línu á allri leiðinni, allt að Mjólká, og þeir munu vafalaust endurskoða þessa áætlun eftir að þeirri ferð lýkur.
Ég ítreka það, sem ég hef sagt hér, að ég tel óhjákvæmilegt að Vesturlína verði tengd á þessu ári. Ég tel ekki annað koma til greina. Ég tel öruggt að ríkisstj. muni tryggja það, því að það væri mjög óhagkvæmt þjóðhagslega ef tenging tækist ekki. En mér virðist ljóst af tölum að unnt sé að skerða framlag til Vesturlínu um a. m. k. 250 millj., kannske heldur hærri upphæð, frá því sem áður hafði verið ráðgert að kæmi til línunnar á þessu ári, án þess að tenging línunnar lendi í hættu.