21.05.1981
Sameinað þing: 88. fundur, 103. löggjafarþing.
Sjá dálk 4784 í B-deild Alþingistíðinda. (5032)
Umræður utan dagskrár
Friðrik Sophusson:
Herra forseti. Ég sé mig knúinn til að gera hér nokkrar aths. við þingsköp að gefnu tilefni vegna atkvgr. sem fór fram með nafnakalli á síðasta fundi í hv. Sþ. Eins og öllum þm. er kunnugt er eitt stærsta ágreiningsefni á yfirstandandi þingi afstaða flokka og manna til raforku og iðnaðar og þar á meðal til stóriðju. Það var þess vegna beðið með nokkurri eftirvæntingu eftir úrslitum í atkvgr. um till. Alþfl. og Sjálfstfl. um orkufrekan iðnað. Í þeirri atkvgr. kom það fram hjá hæstv. forsrh., að hann teldi að afstaða ríkisstj. birtist í þeirri stefnu sem kæmi frá ríkisstj. í þáltill. um iðnaðarstefnu sem hefur legið fyrir þessu þingi, en hefur áður verið lögð fram tvisvar sinnum á fyrri þingum. Vegna þess, að þarna er vitnað til ákveðins orðalags um skipulag og undirbúning að orkufrekum iðnaði við atkvgr., þykir mér skylt að láta koma fram hvernig þessari þáltill. hefur reitt af í meðförum hv. atvmn. Sþ.
Ég sagði áðan að þessi till. hefði komið þrívegis til þingsins, nú að síðustu í nokkuð breyttri mynd. Auk þess komu fram, strax eftir að þskj. með þáltill. kom fram á Alþingi, brtt. fluttar af sjálfstæðismönnum þar sem kom fram till. um breytt orðalag á þeim tölulið sem fjallar um orkufrekan iðnað sérstaklega. Í nefndarstörfunum hagaði síðan þannig til að þegar nm. höfðu kynnt sér umsagnir frá fjölmörgum aðilum, þ. á m. hagsmunaaðilum í iðnaði, bæði samtökum launafólks og atvinnurekenda, að sjálfstæðismenn og Alþfl.-maðurinn í nefndinni efndu til samstarfs um hugsanlegar hugmyndir að brtt. sem voru að nokkru leyti byggðar á till. sjálfstæðismanna, en höfðu þó að sjálfsögðu breyst vegna þess að hópurinn varð stærri. Þegar leið að lokum þingsins voru gerðar tilraunir til að samræma sjónarmið nm. og jafnframt að samræma sjónarmið stjórnarandstöðunnar og hæstv. iðnrh. Í því skyni fóru fram viðræður á milli mín og hæstv. iðnrh. sem enduðu með því, að við reyndum báðir að útbúa tillögur sem kæmu hvor á móti annarri. En eftir sem áður var þó ágreiningur um það atriði sem fjallar um stóriðju og uppbyggingu á fjármagnsfrekum nýiðnaði, þ. á m. orkufrekum iðnaði. Ég tel ekki ástæðu til og reyndar óþarfa að lesa upp í einstökum atriðum í hverju ágreiningurinn er fólginn. Það skiptir ekki öllu máli varðandi þá aths. sem ég er hér að gera. Hitt er svo annað mál, að þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir stjórnarandstöðuþm. í hv. atvmn. fékkst málið ekki afgreitt í n. og hefur verið svæft þar. Og ég verð að segja það af því gefna tilefni, sem hefur orðið vegna skýringar á atkv. hæstv. forsrh., að það er alls kostar á ábyrgð stjórnarþm. hvernig því máli reiddi af. Vísa ég þar fyrst og fremst til bókunar sem við Magnús H. Magnússon létum gera á síðasta fundi atvmn. og er svohljóðandi, með leyfi forseta:
„Eftirtaldir þm., Friðrik Sophusson og Magnús H. Magnússon, vilja bóka eftirfarandi:
Við lýsum yfir því, að við erum fyrir okkar leyti tilbúnir að afgreiða 86. mál, um iðnaðarstefnu, með þeim breytingum sem við höfum lagt fram. Tillagan hefur þrisvar verið lögð fram á þingi, en aldrei hlotið afgreiðslu. Við höfum kynnt í nefndinni tillögur okkar, og ráðh. hefur kynnt nýjar tillögur í málinu. Við teljum að nefndin eigi að gefa út nál. þannig að þingið geti tekið afstöðu til málsins.“
Þess skal getið, að hv. þm. Garðar Sigurðsson, sem er skrifari nefndarinnar, lagði áherslu á að málið yrði afgreitt, en það gerðist ekki á þessum fundi.
Þetta tek ég fram, herra forseti, til þess að koma í veg fyrir þann misskilning, sem gæti átt sér stað í þessu máli, að stjórnarandstöðunni væri að kenna, að iðnaðarstefna ríkisstj. kæmist ekki til meðferðar í þinginu. Stjórnarandstaðan lagði á sig mikla vinnu í þessari nefnd til að útbúa brtt., hafði frumkvæði að því að efna til viðræðna við hæstv. iðnrh., sem ég get staðfest að var mjög áfram um að koma málinu áleiðis í gegnum þingið, en allt kom fyrir ekki. Það er þess vegna furðulegt þegar það kemur fram í atkv. hæstv. forsrh., að hann vísi til þeirrar stefnu sem kemur fram í þáltill. sem fulltingismenn hans á Alþingi hafa svæft í nefnd. Má þó vera að þetta sé í stíl við annað.
Herra forseti. Ég sá mig knúinn til að koma þessum upplýsingum hér á framfæri við þingheim og læt máli mínu lokið.