23.04.1982
Efri deild: 69. fundur, 104. löggjafarþing.
Sjá dálk 4083 í B-deild Alþingistíðinda. (3667)
107. mál, almannatryggingar
Félmrh. (Svavar Gestsson):
Herra forseti. Það frv., sem hér er um að ræða, fjallar um breytingu á lögum um almannatryggingar og gerir ráð fyrir að heimilt verði, samkvæmt ákvörðun Alþingis hverju sinni, að ákveða að rekstrarkostnaður sjúkrahúsa verði greiddur með svokölluðum beinum fjárframlögum úr ríkissjóði, eins og ríkisspítalarnir eru nú kostaðir, en ekki með svokölluðu daggjaldakerfi.
Þetta mál hefur hlotið meðferð í hv. Nd. Þar var ágreiningur um málið. Fulltrúar Sjálfstfl. í stjórnarandstöðu í heilbr.- og trn. Nd. lögðu til að frv. yrði vísað til ríkisstj. þar sem þeir töldu að ekki væri heppilegt að taka stefnumarkandi ákvörðun af því tagi, sem hér er gerð till. um, nú þegar.
Í umr. um málið benti ég á að hér væri í raun og veru bara verið að heimila Alþingi að taka ákvörðun við afgreiðslu fjárlaga um að daggjaldakerfið verði fellt niður á einstökum sjúkrahúsum, en í staðinn verði rekstur þeirra kostaður með beinum fjárframlögum úr ríkissjóði.
Við umr. í Nd. kom fram sú hugmynd, að það yrði bundið í lögum með ákvæði til bráðabirgða með þessu frv., að rekstur Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri yrði kostaður þegar á næsta ári með hreinum fjárframlögum úr ríkissjóði. Ég lagðist gegn þessari till. með þeim rökum fyrst og fremst, að eðlilegt væri að reyna samningaviðræður við forráðamenn Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri áður en tekin væri ákvörðun um hvort sjúkrahúsið yrði flutt á bein fjárlög. Ég taldi eðlilegra að undirbúa málið í sumar og leggja það síðan fyrir Alþingi í haust til ákvörðunar samhliða fjárlögunum.
Það er augljóst mál, að þann tíma, sem liðinn er frá því að ríkisspítalarnir voru teknir á bein fjárlög, hefur verið betra aðhald í fjármálum þeirra en áður var. Við teljum að með því að taka fleiri sjúkrahús inn á bein fjárframlög úr ríkissjóði sé unnt að koma við betra aðhaldi en verið hefur hjá daggjaldaspítölunum svonefndu. Við teljum að ein meginforsenda þess sé raunar einnig sú, að heilbr.- og trmrn. verði gert kleift að standa betur að rekstrarlegri og faglegri stýringu sjúkrahúsanna en verið hefur. Á þeim forsendum hefur heilbr.- og trmrn. rætt þessi mál við starfsmenn fjmrn.
Við höfum þegar á vegum fjmrn. og heilbr.- og trmrn. undirbúið það, að unnt væri að taka sjúkrahús á bein fjárframlög með rekstrarúttekt sem gerð hefur verið á fimm sjúkrahúsum utan Reykjavíkur. Þessi sjúkrahús eru Fjórðungssjúkrahúsið á Akureyri, Húsavíkursjúkrahús, sjúkrahúsið í Neskaupstað, sjúkrahúsið í Keflavík og Landakotsspítali. Enn fremur er í undirbúningi sérstök rekstrarleg úttekt á Borgarspítalanum í Reykjavík. Það er mjög nauðsynlegt að láta fara fram rekstrarlega úttekt á þessum stofnunum. Henni er lokið á fimm spítölum, en hún er að hefjast eða mun hefjast fljótlega á Borgarspítalanum í Reykjavík.
Ég tel, herra forseti, þó að þetta mál láti ekki mikið yfir sér og þetta sé ekki stórt þskj. og ekki sé flutt hér ítarleg framsöguræða, að þetta sé í rauninni eitt af stærri málum þessa þings að fjalla um. Hér er verið að ræða um það, hvernig á að verja fjármunum til heilbrigðisþjónustunnar í landinu sem er orðin kostnaðarsöm. Við erum komin þar að tilteknum mörkum, þurfum að staldra við og átta okkur á hvort við komumst þar miklu lengra. Þetta frv. er hugsað af hálfu ríkisstj. sem tilraun til þess að taka málin nokkuð öðrum tökum en gert hefur verið.
Ég vil geta þess að lokum, herra forseti, að í frv. er að sjálfsögðu gert ráð fyrir því, að þó að viðkomandi einstaklingar, sem þurfa á sjúkrahúsvist að halda, lendi á sjúkrahúsum sem kostuð eru með beinum fjárframlögum úr ríkissjóði, þá verði sjúkrahúsvist þeirra að sjálfsögðu tryggð eins og annarra. Þess vegna er hér um að ræða frv. til laga um breytingu á lögum um almannatryggingar.
Ég legg svo til, herra forseti, að frv. verði að lokinni þessari umr. vísað til 2. umr. og hv. heilbr.- og trn.