08.11.1982
Neðri deild: 8. fundur, 105. löggjafarþing.
Sjá dálk 442 í B-deild Alþingistíðinda. (243)
Umræður utan dagskrár
Árni Gunnarsson:
Herra forseti. Það er heldur erfitt að þakka hæstv. ráðh. svör hans, einfaldlega vegna þess að hér hefur nánast engri spurningu verið svarað.
Ég gat þess í upphafi máls míns, að Námsgagnastofnun hefði nú stöðvað alla útgáfu á námsgögnum vegna þess að stofnunin skuldar 1 millj. kr. í prentsmiðjum og ýmsum fyrirtækju:n hér í borg. Opinber stofnun skuldar 1 mill j. kr. Hún getur ekki prentað eða gefið út námsgögn, sem henni ber lögum samkv. að gera. Þetta er mjög alvarlegt mál og ég vil fá að vita það í svari hæstv. ráðh., hvort ráðstafanir hafi verið gerðar til að borga þessar skuldir svo að stofnunin geti haldið áfram rekstri sínum.
Ég gat þess einnig, að það væri fyrirsjáanlegt að stofnunin gæti ekki sinnt skyldum sínum gagnvart útgáfu sérkennslugagna. Það er að mínu mati kannske alvarlegasti þátturinn í þessu máli. Sérkennslugögn ber að gefa út fyrir börn sem hafa ýmsar sérþarfir. Það er mjög alvarlegt ef Námsgagnastofnun getur ekki sinnt þessu verkefni.
Ég gat þess einnig, herra forseti, að tillögur Námsgagnastofnunar til fjmrn., fjárlaga- og hagsýslustofnunar, tillögur sem voru gerðar í maímánuði s.l., hljóðuðu upp á 40.2 millj. kr. Þessar tillögur voru skornar niður í 15.5 millj. kr. Ef við svo bætum við verkefnum, sem frestað hefur verið á þessu ári að vinna, að fjárhæð 8.7 millj. kr., þá vantar hér upp á, eins og ég sagði, litlar 33.4 millj. kr. Nú játa ég auðvitað að þetta eru ýtrustu kröfur stofnunarinnar og það dettur engum í hug að stofnunin fengi eða muni fá alla þessa fjárhæð, en svona harkalegan niðurskurð hef ég ekki séð hjá öðrum opinberum stofnunum.
Ég endurtek, herra forseti, að það hlýtur að vera áhyggjuefni fyrir þingheim, að svo er komið, að stofnun, sem var komið á fót árið 1979 til að gefa út og prenta námsgögn fyrir grunnskólana í landinu, fyrir 40 þús. nemendur, fyrir 215 skóla og 20–30 sérstofnanir, getur ekki sinnt beiðnum skólanna um námsgögn. Þetta er staðreynd. Það er einfalt að sanna þetta mál vegna þess að stofnunin hefur orðið að neita skólum um námsgögn.
Mér finnst einhvern veginn vera algjört grundvallaratriði í menntakerfi þjóðarinnar að grunnskólarnir fái þau námsgögn sem þeim ber. Ég sagði það líka, herra forseti og hæstv. menntmrh., að ég teldi að menntmrn. ætti við umtalsverða fjárhagsörðugleika að etja. Nú segir hæstv. menntmrh. að það eigi kannske ekki við meiri erfiðleika að etja en önnur ráðuneyti. Ég ætla ekkert að draga það í efa,en þegar fjárhagsörðugleikarnir eru af þessum toga spunnir verður auðvitað að grípa til einhverra ráða. Það er útilokað annað. Þetta dæmi, sem ég nefndi hér og hef gert að umræðuefni, um Námsgagnastofnun, er afskaplega alvarlegt dæmi. Menn geta ekki ýtt svona löguðu frá sér og sagt: Þetta er allt í lagi. — Það er erfitt, það eru erfiðleikar í landinu, en það er ekki í lagi þegar börn á grunnskólastigi fá ekki þær bækur til þess að nota sem við hér á hinu háa Alþingi þykjumst hafa tryggt þeim með lögum og lagasetningu. Slíkt getur ekki gengið.
Ég skora á hæstv. menntmrh. að gera allt sem í hans valdi stendur til að bæta úr þessu. Ég er ekkert að draga í efa að hann vilji ekki vel, en einhvers staðar verður hann að berja að dyrum, þar sem upp lokið verður, því að svona gengur þetta ekki.
Ég sagði líka í minni ræðu, herra forseti, og benti á það, að ekki væri nóg að leysa þennan tímabundna vanda Námsgagnastofnunar, heldur yrði að gera ráðstafanir til þess að stofnunin gæti starfað á eðlilegan hátt á næsta ári, en það gerir hún ekki að óbreyttum þeim fjárlagatill. sem nú liggja fyrir. Það er alveg ljóst. Vandinn bara eykst og verður ugglaust mun meiri næsta haust þegar skólar koma saman. Það er m.a. þetta sem ég vildi benda á og tel að þingheimi beri skylda til að fjalla um.