05.12.1983
Efri deild: 24. fundur, 106. löggjafarþing.
Sjá dálk 1329 í B-deild Alþingistíðinda. (1158)
11. mál, launamál
Frsm. 1. minni hl. (Sigríður Dúna Kristmundsdóttir):
Virðulegi forseti. Mig langar til að leggja örfá orð í belg í viðbót, vegna þess að hv. þm. Tómas Árnason lýsti hér eftir tillögum stjórnarandstöðu varðandi þau mál sem eru til umr.
Hann sagðist aldrei hafa heyrt neitt slíkt ef ég man rétt. Þingkonur Kvennalistans hafa samt margsinnis fjallað um till. Kvennalistans í þessum efnum hér á Alþingi og við gerðum jafnframt ítarlega grein fyrir þeim í stjórnarmyndunarviðræðunum s.l. vor. Ég man eftir hv. þm. Tómasi Árnasyni á a.m.k. einum stjórnarmyndunarfundi, þar sem þessar tillögur voru bornar fram. En e.t.v. hefur þó eitthvað hamlað honum heyrn svo og hér í sölum Alþingis nú í haust. Ég skal því endurtaka eina ferðina enn fyrir hv. þm. till. Samtaka um kvennalista í þessum málum, þótt ég þykist vita að fleiri en mér finnist umr. nú vera orðnar líkari stagli en nokkru öðru. Ég skal reyna að verða stuttorð.
SK lögðu ríka áherslu á að brugðist væri við efnahagsvandanum með því að taka hraustlega á fjárfestingargeira efnahagslífsins. Undanfarin ár hefur gífurlegu fjármagni verið varið að hluta til óarðbærrar og óskynsamlegrar fjárfestingar, jafnt í orku- og stóriðjumálum sem og á hefðbundnum atvinnusviðum landsmanna. Hér er kominn veigamikill þáttur þess efnahagsvanda sem um er að ræða og við erum hér að fjalla um. Þetta fjármagn hefur ekki skilað arði sem skyldi aftur inn í þjóðarbúið og því virtist raunhæfast að taka á þeim vanda sem af þessu hefur hlotist með því að stemma stigu við frekari fjárfestingum af þessu tagi, reyna að tjasla upp á þær fjárfestingar sem ekki verður snúið til baka með og leita nýrra leiða í arðbærri fjárfestingu. Um þetta höfum við lagt fram ýmsar tillögur og við vorum tilbúnar til að setjast niður með hverjum sem var til að vinna að lausn vandans eftir þessum leiðum í vor.
Í annan stað vorum við tilbúnar að taka jafnframt ég endurtek: jafnframt — á launaþætti efnahagslífsins, en að höfðu samráði við þá sem þar eiga hlut að máli. Tillögur okkar í þeim efnum voru á þá leið að reiknuð skyldi út krónutala verðbóta á meðallaun: Sú krónutala skyldi greidd út á meðallaun og öll laun þar fyrir neðan, en verðbætur skertar að hluta til og tímabundið á öll laun þar fyrir ofan, þ.e. öll laun fyrir ofan meðallaun. Með þessu hefðu kjör þeirra lægst launuðu batnað þó nokkuð og þeirri neyð sem nú ríkir meðal láglaunafólks hefði þar með verið afstýrt. Kjör þeirra sem meðallaunin höfðu hefðu verið óbreytt, en byrðarnar hefðu lagst á þá sem hæstu launin höfðu og þar með sterkasta bakið í burðinn. Og ég endurtek, að við vorum tilbúnar að fara fram með þessar tillögur að höfðu samráði við þá sem í hlut eiga. Samkvæmt útreikningum Þjóðhagsstofnunar frá því í maí hefðu þessar tillögur komið eins út fyrir þjóðarbúið í heild og sú tilhögun sem ríkisstj. kaus að hafa, þannig að í því efni er engin haldbær rök að finna gegn þessum tillögum, enda hef ég engin heyrt.
Menn hafa bitist um það hér, hverjum það hafi verið að kenna að allt er komið í óefni í þjóðarbúinu í efnahagsmálum þessa lands. Í því ætla ég ekki að taka þátt. En hverju svo sem þar er um að kenna, þá veit heilög hamingjan að þetta ástand er ekki konum landsins að kenna. Þær hafa hér engan hlut átt að máli. En það veit líka heilög hamingjan að það eru konur landsins sem bera byrðarnar af þessari óstjórn allri saman, eins og ég greindi frá áðan í máli mínu. Og þess vegna segi ég: Hvers lags réttlæti er þetta? Ég hef aldrei notað orðið illvilji, hæstv. dómsmrh., en ég spyr: Hvers konar réttlæti er hér á ferðinni?
Virðulegi forseti. Ég ætla ekki að lengja mál mitt frekar en orðið er. Ég vil aðeins ítreka það sem ég sagði hér áðan og biðja hv. þm. að íhuga vandlega um hvað þeir eru að greiða atkv. í þessu máli og hvaða byrðar, hvaða neyð þeir eru að leggja á ýmsa þegna þessa lands með því að greiða þessu frv. atkv. sitt.