09.11.1983
Neðri deild: 12. fundur, 106. löggjafarþing.
Sjá dálk 715 í B-deild Alþingistíðinda. (551)
70. mál, tóbaksvarnir
Guðrún Agnarsdóttir:
Herra forseti. Ég ætla ekki að rífast við síðustu ræðukonu, en ég mátti til með að koma upp vegna þess að ég mundi eftir sögunni sem hv. þm. Ólafur Þórðarson hafði hér um daginn upp úr gamalli enskubók og var um frelsi einstaklingsins, en reyndar af öðru tiletni. Það var maður á gangi eftir götu og sveiflaði staf og stafurinn fór í meðhróður hans. Hann brást ókvæða við og skammaði þann með stafinn fyrir að reka hann í sig. Eigandi stafsins kvaðst vera frjáls maður í frjálsu landi og mega gera það sem hann vildi. Þá sagði hinn, sem fyrir stafnum varð: Frelsi þitt nær að nefi mínu. Þar sem nef mitt byrjar endar frelsi þitt, en það er einmitt innum nefið sem reykurinn fer hjá þeim sem ekki reykja.
Það sem mér finnst einmitt alvarlegast í þessu og hv. þm. minntist á er einmitt hvað varðar skóla og fóstrur. Það er svo með fræðslu, að hún dugar fjarskalega litið ef fordæmið er annað. Það sem við segjum dugar miklu minna til fræðslu en það sem við gerum. Ef foreldrar, kennarar og fóstrur reykja meðan maðurinn er lítill og mótanlegur finnst hinum sama það allt í lagi þegar hann vex upp, jafnvel þó honum sé sagt að hann fái kannske lungnakrabbamein af því.
Ég vil líka geta þess, þó ég hafi engar tölulegar staðreyndir til að styðja mál mitt, að það er löngu sannað að notkun tóbaks er snar meðvirkur orsakaþáttur í mörgum sjúkdómum, bæði hjarta- og æðasjúkdómum og ýmsum öndunarfærasjúkdómum, og það hefur líka t.d. verið sýnt að börn þeirra foreldra sem reykja mikið, sérstaklega ef móðirin reykir, hafa mun hærri tíðni öndunarfærasjúkdóma. Þetta er því heilsuspillir líka fyrir þá sem ekki reykja. Það er enginn vafi á því.
Mér sýnist frv. einungis vera tilraun til að takmarka tóbaksreykingar. Þess vegna finnst mér það vel þess virði að styðja það, þó að eflaust megi eitthvað að því finna.