20.11.1986
Sameinað þing: 19. fundur, 109. löggjafarþing.
Sjá dálk 1017 í B-deild Alþingistíðinda. (875)
62. mál, samfélagsþjónusta
Landbúnaðarráðherra (Jón Helgason):
Hæstvirtur forseti. Ég hlýt að mótmæla þeim rakalausu ósanngjörnu fullyrðingum, er komu fram hjá hv. 7. þm. Reykv., að þeir sem sjá um framkvæmd fullnustu dóma séu haldnir einhverju ofsóknaræði eða mannvonsku. Ég man ekki hvernig hann orðaði það nákvæmlega, en meiningin var sú. Það er vissulega ekki skemmtilegt starf að þurfa að annast slíkt og ég lýsti því hvaða tilfinning kæmi upp í minn huga í hvert skipti sem einhver sem í slíku hefur lent kemur á minn fund. Það er reynt að skoða rækilega mál hvers einasta manns sem óskar eftir breytingu á sínum dómi eða náðun. Það gerir sérstök nefnd sem skipuð er mjög hæfum mönnum og samviskusömum og þar er áreiðanlega ekki refsigleði í efsta sæti.
En hitt get ég tekið undir að það er mjög slæmt hvað langur tími líður oft frá því afbrot er framið og þangað til dómi er fullnægt. Stundum er það vegna þess hve rannsókn og meðferð hjá dómstóli tekur langan tíma, en stundum er það líka einnig sök þess sem afbrot fremur. Hann óskar eftir fresti. Síðan er mjög algengt að menn óska eftir fresti á framkvæmd fullnustu og við því er reynt að verða innan skynsamlegra marka þegar menn benda á ástæður til. Þó að ég telji að í flestum tilvikum sé best fyrir menn að ljúka fullnustu sem fyrst geta aðstæður verið þannig að hitt sé heppilegra. En ekki er því að neita að stundum kemur í ljós að það hefði verið betra fyrir þann sem frestinn fékk að ljúka henni strax en draga ekki.
Aðstæður manna eru því miður misjafnar. Hv. 1. flm. þessarar till. las upp úr bréfi. Ég vil geta þess að af mörgu er að taka í þessu sambandi. Fyrir hefur komið að við mig hefur verið talað um að óska eftir fresti á framkvæmd dóms, en þegar málið hefur verið athugað hefur kannske þurft að færa viðkomandi mann í fangelsi þar sem hans gjörðir hafa þá bitnað svo mjög á fjölskyldunni. Þetta eru því mjög vandasöm mál.
En ég vil að lokum taka undir það, sem hér hefur komið fram, að þörf er á úrbótum í fangelsismálum. Það er augljóst, þegar þjóðfélagsaðstæður valda því að sífellt fleiri lenda í þeirri ógæfu að fá á sig dóma sem þarf að framkvæma á þennan hátt, að það hlýtur að þurfa að laga aðstæður. Ég hef ítrekað óskað eftir því að meira fjármagni yrði veitt til þessara mála og nú stendur yfir athugum með samstarfi dómsmrn. og Fjárlaga- og hagsýslustofnunar á hvaða verkefni eru þarna brýnust. Ég vona sannarlega að það beri þann árangur að þarna verði einhverjar úrbætur á.