10.12.1987
Efri deild: 19. fundur, 110. löggjafarþing.
Sjá dálk 1832 í B-deild Alþingistíðinda. (1343)
196. mál, söluskattur
Júlíus Sólnes:
Herra forseti. Mig langar til að koma með örfáar athugasemdir varðandi svör hæstv. ráðherra við ræðu minni um frv. um söluskatt sem við höfum hér til meðferðar. Hæstv. ráðherra virtist ekkert hafa skilið í hugmyndum mínum um að taka söluskatt í tolli og hélt því nánast fram að sá virðisaukaskattur sem hann hyggst taka upp að ári liðnu sé söluskattur í tolli. Væntanlega er það bóndinn sem þarf að innheimta söluskatt af heybindivélinni sinni. Er hann þá orðinn einhvers konar tollheimtumaður eða verður hann settur á launaskrá hjá tollinum?
Það sem við áttum við með hugmyndum okkar um söluskatt í tolli var að þar yrði lagður á einn skattur og mætti gjarnan taka vörugjaldið inn í þann skatt, en við skulum koma að því betur á eftir. Það eru 2500 samkeppnisaðilar sem ég gerði mér mjög vel grein fyrir að yrðu að greiða söluskatt til þess að við gætum staðið við viðskiptasamninga okkar bæði við Fríverslunarbandalagið og Efnahagsbandalagið. En það er ákaflega einfalt að leysa vandamál þeirra. Þetta er hreint bókhaldsatriði. Þeir færa inn þann söluskatt sem þeir hafa orðið að greiða af aðföngum í bókhaldi sínu og draga hann frá þeim söluskatti sem þeir svara til ríkisins þegar þeir selja vöru sína frá verksmiðjunni. Þetta er svona einfalt. Þetta gerist í bókhaldi fyrirtækjanna. (Gripið fram í: Þetta er virðisaukaskattur.) Þetta er nokkurs konar virðisaukasakattur, ég get alveg fallist á það, en það sem ég á við er þetta, hvort er einfaldara að láta 2500 aðila, sem eru meðal stærstu fyrirtækja landsins, sem hafa mjög fullkomið tölvubókhald á sínum snærum, reikna út virðisaukaskatt eða láta stóran hluta vinnufærra manna þjóðarinnar bjástra við að reikna út virðisaukaskatt og hafa af því amstur og erfiði.
Hæstv. ráðherrann kom lítið inn á þær afleiðingar sem slíkt kerfi, sem við höfum lýst hér, mundi hafa varðandi þjónustuaðila innan lands. Það leiðir nú hugann að því, sem stendur í athugasemdum við frv., að skattskilin verði svo miklu betri í virðisaukaskattskerfinu eða í söluskattskerfi sem byggir á því að það sé lagður söluskattur á allt. Ég fæ nú ekki séð að aðstaða þeirra þjónustuaðila, sem hafa kannski í hugum almennings verið þeir aðilar sem reyna að losna við að greiða söluskatt til ríkisins, breytist nokkurn skapaðan hlut, hvorki í þessu söluskattskerfi né í komandi virðisaukaskattskerfi. Ég hygg að það verði nákvæmlega sama ástandið á þeim bæ eins og var í gamla góða söluskattskerfinu. Þess vegna höfðum við uppi hugmyndir og tilburði í þá átt að kanna söluskattskerfi sem stæli hreinlega glæpnum, losaði þessa þjónustuaðila algerlega við allan söluskatt svo þeir þyrftu þá ekki að hafa fyrir því að reyna að koma sér undan honum.
Hæstv. ráðherrann hafði lítinn áhuga á að ræða um ferðamannaþjónustu og taka undir með mér um með hvaða hætti við getum eflt hana. Ferðamannaþjónusta er mikill vaxtarbroddur í atvinnulífinu hér og vonandi vaxandi atvinnuvegur hjá okkur Íslendingum. Svo sannarlega veitir okkur ekki af að renna styrkari stoðum undir atvinnulífið og gera það fjölbreyttara. En það er allt útlit fyrir að með þeim skattaálögum sem hér eru boðaðar muni ferðamannaþjónustan væntanlega leggjast af. Ég fæ ekki séð hvernig nokkur útlendingur getur komið til Íslands hæstv. ráðherrans, til þess þjóðfélags sem hér verður á næstu árum þegar þær skattaálögur sem hér eru boðaðar hafa verið innleiddar af fullum þunga. Aumingja fólkið sem býr í landinu mun láta þetta yfir sig ganga því það á ekki í önnur hús að venda, það verður að búa hér og taka á sig þessar byrðar. (Fjmrh.: Það er ekki neyðarbrauð að búa hér.) Ja, ég mundi segja að svo gæti orðið að það yrði neyðarbrauð að búa á þessu landi eftir að skattaálögur hæstv. ráðherra ná fram að ganga. En ég er ansi hræddur um að þeir ferðamenn sem villast hingað til lands verði fljótir að forða sér þegar þeir sjá hvernig verðlag verður hér.