30.08.1913
Neðri deild: 47. fundur, 24. löggjafarþing.
Sjá dálk 1895 í C-deild Alþingistíðinda. (1241)
99. mál, sala á landspildu til prestsins á Kolfreyjustað
Framsögum. minni hl. (Sigurður Sigurðsson):
Háttv. framsögum. meiri hl. (Tr. B.) og háttv. 1. þm. S.-Múl. (J.Ól.) hafa sagt, að það rýrði ekki jörðina á nokkurn hátt, þó að þessi spilda væri tekin og seld. Það er nú svo hvert mál sem það er virt. Eg þykist ekki gera neinum rangt til, þó að eg geri ráð fyrir því sem alment á sér stað, að þegar maður sækist eftir kaupum á einhverju, þá geri hann það í hagnaðarakyni. Eg ímynda mér að blessaður presturinn þarna austur frá sé ekki að biðja um þetta stykki til þess eina, að gera fagran blett úr eyðimörk. Hitt veit eg að satt er, að þetta er óræktað land.
Háttv. 1. þm. S.-Múl. segir, að þangað slæðist hestar á beit. Það sýnir, að þar er þó bithagi fyrir gripi. Um hitt, hvort þetta muni verða til þess að auka tekjur prestsina á Kolfreyjustað síðar meir, það læt eg mér í léttu rúmi liggja. Dæmi mætti nefna þarna að austan, sem orðið er þjóðkunnugt hér á landi, og er þessari málaleitun prestsins á Kolfreyjustað náskylt. Það mál hafði svipaðan undirbúning og þetta. Eg ætla mér ekki að skýra það nánara. Eg veit, að háttv. 1. þm. S.-Múl. (J. Ó.) kannast við það og líklega fleiri háttv. þingdeildar. menn. En það vildi eg segja, að mig ' langar ekki til að fá sama umtal um þetta og sömu afleiðingar og þar átti sér stað. En sleppum því.
Háttv. framsögum. meiri hl. (Tr. B.) vildi segja, út af skoðun minni á sölu þjóðjarða og kirkjujarða, að ekki væri rétt að vera á móti sölu einatakra eigna á meðan þau lög væru í gildi, sem heimiluðu slíka sölu. Það kann vel að vera. En ef maður álítur að stefnan sé röng, þá get eg ekki séð, að maður eigi að fylgja henni fram í einstökum dæmum, sem koma undir álit manns og atkvæði. Það mætti náttúrlega reyna að komast eftir því hjá deildinni, hvort hún vildi skora á stjórnina að undirbúa undir næsta þing frumv. um að nema úr gildi lögin um sölu þjóðjarða frá 1905 og lögin um sölu kirkjujarða frá 1907. Eg fyrir mitt leyti álít rétt að láta ekki lengur reka á reiðanum með þetta.
Það hefir auðvitað enga þýðingu, að þræta um þetta einstaka atriði, sem hér liggur fyrir. En eg þori að fullyrða, að um leið og presturinn að golfreyjustað æskir eftir kaupunum á þessari spildu, þá gengur honum það til, að ná í álitlegt land til ræktunar, sem getur orðið verðmætt síðar meir og jörðinni er undir öllum kringumstæðum skaði að missa.