15.08.1913
Neðri deild: 35. fundur, 24. löggjafarþing.
Sjá dálk 1238 í C-deild Alþingistíðinda. (937)
108. mál, strandferðir
Ráðherrann (H. H.):
Það eru að eins örfá orð viðvíkjandi þessu norska tilboði. Háttv. framsögum. sagði, að eg hefði talið það galla á því, að skip þess félags mundu ekki fást til að hafa viðkomustaði erlendis utan Noregs. En mér hefir aldrei komið það til hugar, að þessi skip kæmu í staðinn fyrir millilandaskip, þau er nú höfum vér.
Vér höfum enn samning við Sameinaða gufuskipafélagið um millilandaferðirnar til 6 ára. En þessar norsku ferðir eiga að koma í stað núverandi strandferða, ef til kemur, og utanferðir þeirra eru aukageta. Eg hefi litið svo á, að ef við sættum tilboði, því sem fáanlegt hefir verið frá þessu félagi, þá fengjum við meira af strandferðum eða hringferðum með viðkomum á aðalhöfnum landsins, heldur en nokkurn tíma áður. Og það kostar oss að eins helminginn af því sem strandferðatillagið er nú. Fyrir hinar 30,000 krónurnar mætti svo hafa sérstakt skip eða nýja flóabáta til að flytja vörurnar út milli smærri hafna. En hvort sem það er eitthvert félag eða landssjóðsútgerð, sem hefir þær ferðir á hendi, þá hljóta að koma á aukafragtir. Sameinaða gufuskipafélagið hefir þann góða kost, að það sparar okkur aukafragtirnar frá aðal-viðkomustöðunum. Það er því stór sparnaður fyrir landið að halda þeim samningi áfram, ef unt er. —
Eg heyrði að háttv. framsögumaður sagði, að landssjóður myndi græða á að taka að sér aukaferðirnar. Eg vil í því sambandi leyfa mér að vísa til bréfs hr. Hendriksens, sem eg hefi fengið nefndinni, og væri fróðlegt að bera það saman við skýrslu Tuliniusar, sem nefndin hefir, að mér skilst, bygt á. Eftir því bréfi er langt frá að það hafi orðið gróði á ferðum Austra og Vestra, heldur beint tap. Og við getum ekki búist við að landið slyppi með minna tap, heldur mætti búast við að það yrði fyrir enn þá meiri halla.
Það er því ekki nein gróðsvon að landið taki að sér strandferðirnar, heldur má það miklu fremur heita neyð arúrræði og yrði miklu dýrara fyrir landið heldur en að hlíta þeim kjörum, sem við höfum nú við að búa.