12.08.1914
Neðri deild: 44. fundur, 25. löggjafarþing.
Sjá dálk 1198 í B-deild Alþingistíðinda. (1194)
129. mál, afleiðingar harðræðis
Sigurður Sigurðsson:
Það var nokkuð snemma á þessu þingi, að nokkrir þingmenn komu sér saman um það, að ræða um það sín á milli, hvort þingið gæti ekki að einhverju leyti bætt úr stórhnekki þeim, sem ýmsar sýslur og hreppar hafa orðið fyrir í harðindunum í vor. Þessi nefnd, eða sjálfboðaliðar, héldu nokkuð marga fundi, en stóðu þó töluvert ráðalausir og vóru í vafa um, hvaða leið skyldi fara, eða hvort nokkur leið væri fær. Nefndin talaði við bankastjóra Landsbankans og fór þess á leit við hann, að bankinn yrði eftirgefanlegur við þá menn og sveitir, sem harðast urðu úti í vor, bæði með afborganir og víxla. Get eg lýst yfir því með mestu ánægju, að hann tók því mjög vel, sem hans var von og vísa, og kvað hann bankann mundu fara svo vægilega í sakirnar, sem mögulega væri unt.
Þessi tillaga er annars árangurinn af samtali þessarra manna, og þó að hún nái skamt og þó að ekki sé með henni bætt að fullu úr hinni miklu þörf, þá ætti þó eitthvað gott að geta af henni leitt. Eg undirskrifa það algerlega, sem háttv. 1. þm. Eyf. (H. H.) sagði. Eg get felt mig við þann skilning hans á tillögunni, að hér geti ekki verið að ræða um peningalán, heldur lán á korn- og matvöru. En eg get ekki betur séð, en að það komi að sama haldi, því að þá geta menn notað það fé, sem menn fá fyrir kindur sínar í haust, til þess að borga skuldir sínar, víxla og önnur útgjöld.
Það, sem er sérstaklega einna tilfinnanlegast hjá sumum þeim, sem urðu fyrir fjármissi í vor, er það, að þeir höfðu keypt mikinn fóðurbæti handa skepnum sínum, og skulda nú fyrir hann. Það er ef til vill þetta ástand, sem er eitthvert hið versta, þar sem menn hafa annarsvegar stofnað sér í skuldir til að bjarga við fénaðinum, en hinsvegar mist fénað sinn.
En hvað sem öðru líður, þá vona eg, að tillögunni verði vel tekið og hún samþ.