13.08.1917
Neðri deild: 32. fundur, 28. löggjafarþing.
Sjá dálk 2125 í B-deild Alþingistíðinda. (2197)
154. mál, fóðurbætiskaup
Einar Jónssou:
Jeg verð að lýsa yfir þakklæti mínu til háttv. bjargráðanefndar fyrir það, að hún hefir tekið þetta mál að sjer, og enn fremur er jeg þakklátur stjórninni, sem mun fús til að taka það að sjer til bestu aðgerða. Hygg jeg það ekki ófyrirsynju að hjálpa bændum til að ná í fóðurbæti, eins og ástandið er nú. Í fyrra skemdust töður mjög hjá bændum, og munu þeir nú leggja alt kapp á að eiga til fóðurbæti ekki síst þar sem allar horfur eru á, að töður náist ekki óskemdar nú, fremur en í fyrra. Austur í sýslum fór svo í vetur, að þar sem ekkert var til nema ný taða, hjeldust kýr hvorki í holdum nje nyt, en alt öðru máli var að gegna þar, sem til var gömul taða, súrhey og fóðurbætir. Vegna þessa hygg jeg þetta mjög nauðsynlegt mál og væri stjórninni mjög þakklátur, ef hún gæti útvegað okkur bændunum fóðurbæti. En eins og kom fram í umr. eru vandhæfi á að fá síld, sem er óskemd. Bændur hafa oft lagt sig í líma til að fá síld, en svo hefir hún reynst svo skemd, að engin skepna hefir getað etið hana. Hygg jeg, að sú hafi verið ástæðan, að menn þeir, sem selt hafa, hafa haldið, eins og háttv. þm. Stranda. (M. P.), að ekki þyrfti annað en láta síld í tunnu með dálitlu af salti og pækla síðan með sjó, og það jafnvel síld, sem orðin hefir verið skemd áður. En þessi atriði vona jeg að hæstv. stjórn taki til athugunar og sneiði hjá að bjóða oss bændum slíka vöru, sem er gersamlega óframbærileg til skepnufóðurs.
Sem betur fer er nú farið að rætast úr tíðarfarinu; fram að þessu hefir tíð verið slæm hjer, og töður eru farnar að stórskemmast. Samt vona jeg, ef tíðin helst góð, að betur fari en á horfðist. Nú hafa margir bændur lært af skaða sínum í fyrra, farið út á engjar og látið túnin bíða og ekki slegið niður töðuna. (S. S.: Þá verður gras á túnum trjenað). Þetta er undarlegt að heyra af munni jafnkunnugs manns, þar sem þetta er eina ráðið til að ná töðunni óhrakinni, og grasið í sínu gildi ótrjenað venjulega fram í miðjan næsta mánuð eða lengur.
Jeg skal svo ekki orðlengja þetta frekar, en vona, að stjórnin geri alt, sem hún getur, til að útvega fóðursíld, og umfram alt, að það sje óskemd vara, en ekki úldin og ónýt. Mjer er kunnugt um, að skepnur líta ekki við sumu síldarmjöli og síld, sem hjer hefir fengist. Bændur verða að taka því, þótt salt sje svo og svo dýrt; þeir munu komast að raun um, að kaup á góðri fóðursíld borgar sig, þótt hún sje dýr.