07.09.1917
Neðri deild: 54. fundur, 28. löggjafarþing.
Sjá dálk 2238 í B-deild Alþingistíðinda. (2316)
184. mál, vegamál
Sigurður Sigurðsson:
Þó að fáment sje í deildinni, þá verð jeg að gera grein fyrir viðaukatill. okkar þm. Árn. og 2. þm. Rang. (E. J.). Þegar jeg sá till. á þgskj. 809, þar sem skorað er á stjórnina að athuga vegamál landsins og undirbúa þau til næsta þings, þá gladdi það mig, að till. þessi er fram komin. En undarlega þótti mjer bera þarna við, þar sem nýlega var búið að fella hjer í deildinni rökstudda dagskrá um það að skora á stjórnina að endurskoða vegalögin, með sjerstöku tilliti til flokkunar og viðhalds veganna. Mjer þótti vænt um að sjá, að margir af þeim sæmdarmönnum, sem þá greiddu atkv. á móti þeirri till., skrifa nú undir þessa, sem í mörgum atriðum fer fram á það sama. Í raun og veru er mjer vel við till. Hún grípur á töluvert aumum kýlum, sem nauðsyn er á að græða. En mjer er það torskilið, hvers vegna háttv. frsm. (Þorl. J.) eða samgöngumálanefndin leggur á móti viðaukatill. á þgskj. 824, um að athuga, hvort krafa Árnesinga og Rangæinga um það, að ljett sje af þeim viðhaldi vegarins austur yfir sýslurnar að Ytri-Rangá, sje sanngjörn.
Háttv. frsm. (Þorl. J.) sagði, að vegamálastjóri og landsstjórn mundu vera á móti, að þessari kröfu væri sint. Um vegamálastjórann veit jeg ekki. Þetta mál hefir ekki verið borið undir hann, svo að jeg viti. Hann er nýr maður í stöðunni og hefir því ekki athugað málavöxtu. Háttv. frsm. (Þorl. J.) getur því ekki átt við þann vegamálastjóra, sem nú er. Jeg hefi þvert á móti ástæðu til að ætla, að hann sje með því, að viðhaldinu sje ljett af sýslunum. Hv. þm. Barð. (H, K.) hvíslar að mjer, að nefndin hafi ekki tekið afstöðu á móti till. Jeg skil það svo, að hann sje með henni, eins og hans var von og vísa, því að hann er rjettsýnn maður. Hvort stjórnin er með henni eða móti veit jeg ekki, annað en það, sem heyrst hefir hjer í deildinni frá hæstv. atvinnumálaráðherra. En jeg veit það, að bæði fyrverandi og núverandi fjármálaráðh. eru með henni. Jeg hefi því ástæðu til að ætla, að stjórnin sje ekki á móti till., nema þá hæstv. atvinnumálaráðh., og hann segist ekki vera á móti því, að málið sje athugað.
Annars vil jeg taka það fram, gagnvart till., og gagnvart því, sem háttv. frsm. (Þorl. J.) sagði, að það er ekki aðallega þessi þungi baggi, sem á sýslunum hvílir út af viðhaldi vegarins, sem gerir það að verkum, að farið er fram á, að landssjóður taki að sjer viðhald þessarar brautar. Höfuðástæðan er rjettlætiskrafan. Það var ranglátt að leggja þetta viðhald á sýslurnar, og það er ranglátt að láta það hvíla á þeim. Þetta ranglæti verður að laga, og það verður vonandi gert fyr eða síðar. Vitanlega er þetta viðhald þung kvöð, sem hvílir á Árnessýslu, sem marga vegi aðra hefir um að hugsa, og það er vitanlega skiljanlegt, að útgjaldabagginn þyngist, eftir því sem vegum þar fjölgar. En það er þessi rjettlætiskrafa, sem jeg vona að háttv. frsm. (Þorl. J.) geti skilið.
Jeg skal taka það fram, að jeg er mjög meðmæltur þessum till. samgöngumálanefndar. Jeg skal enn fremur geta þess, að þegar við fluttum frv. um að ljetta þessu viðhaldi af sýslunum austanfjalls, þá tókum við einnig með Mýraveginn og Fagradalsbrautina, og er það þá nægt til að sýna og sanna, að jeg tel alveg rjettmætt, að landssjóður kosti viðhaldið á þeim vegaköflum.
Jeg held nú, að háttv. frsm. (Þorl. J.) sje í raun og veru samþykkur brtt., og líklega fleiri menn í nefndinni, enda væri það grátleg ósamkvæmni, ef þessi till. væri ekki samþ. um leið og hinar verða samþyktar, hvað bölvanlega sem mönnum annars kann að vera við brtt. á þgskj. 824.