05.06.1918
Efri deild: 36. fundur, 29. löggjafarþing.
Sjá dálk 260 í B-deild Alþingistíðinda. (75)
4. mál, almenn dýrtíðarhjálp
Magnús Kristjánsson:
Háttv. þm. Snæf. (H. St) áleit, að till. nefndarinnar væru góðar, en væru þó óaðgengilegar, en jeg vil biðja hann að gæta að því, að það veitir ekki af að hjálpa sveitarfjelögunum, svo að þau hjálpi eftir því, er þörf krefur og þau telja sjer fært. Þegar hann athugar þetta, vænti jeg, að hann sjái sjer fært að greiða atkv. með brtt nefndarinnar.
Um ræðu háttv. þm. Ísaf. (M. T.) vil jeg undirstrika það, sem jeg sagði áðan, að þar var margt á misskilningi bygt hjá þeim háttv. þm. (M. T.). Hann (M. T.) hugði, að framfærslusveitin yrði að telja það sveitarstyrk, sem hún yrði að greiða til dvalarsveitar einhvers, er styrk hefir fengið, en ekki getað endurgoldið hann á rjettum tíma. En þetta er misskilningur einn. Það er ekkert ákvæði, er skyldi framfærslusveitina til að telja það sveitarstyrk.
Dæmi það, er háttv. þm. Ísaf. (M. T.) tók, um lántöku Ísafjarðar, var ekki heldur vel ljóst. Hugsum oss, að Ísafjarðarkaupstaður taki 30 þús. kr. dýrtíðarlán, þá fengi hann 10 þús. kr. styrk, og ef lánið væri hærra, þá fengi hann enn þá hærri styrk. Þetta er rjett dæmi, en dæmi hans var ekki rjett. En sem betur fer, þá mun Ísafjarðarkaupstaður nú vera svo á vegi staddur, að hann þurfi ekki á slíkri lántöku að halda.
Mjer þykir það harla óviðkunnanlegt, að verið sje í þessu sambandi að tala um blóðpeninga, þegar þingið er að gera hvað auðið er til hjálpar, ef neyð bæri að höndum, og jeg verð, fyrir mitt leyti og nefndarinnar, að mótmæla slíkum ummælum sem rakalausum og óviðeigandi.
Háttv. þm. Ísaf. (M. T.) skaut því fram, að hin góða afkoma almennings nú væri hvorki að þakka þingi nje stjórn, en þar verð jeg að vera á öðru máli. Jeg held jeg verði að slá því föstu, að alt að helmingur landsmanna hafi bjargast fyrir hyggilegar ráðstafanir landsstjórnarinnar og Alþingis. Það var sjeð um, að fóðurbætir væri til, og með því var bjargað skepnum mjög víða um landið. Að Ísfirðingar hafi beðið um fóðurbæti og verið neitað um hann, eins og háttv. þm. Ísaf. (M. T.) sagði, er ekki nema hálfur sannleikur, því að þótt þeim væri neitað um kornið, þá var þeim bent á annan fóðurbæti, sem stóð þeim til boða. En þeir þurftu ekki að nota hann. Kornvöru var ekki hægt að veita þeim, því að þá var lítið af henni í landi hjer, en á var aðflutningsteppa, sem ekki var hægt að sjá hve nær mundi ljetta. Það hefði því verið óforsvaranlegt að nota kornvöruna til skepnufóðurs, þar sem líka annar fóðurbætir var til.