21.04.1922
Efri deild: 47. fundur, 34. löggjafarþing.
Sjá dálk 914 í B-deild Alþingistíðinda. (1053)
82. mál, útflutningsgjald af síld o. fl.
Einar Árnason:
Jeg geri ekki ráð fyrir, að það hafi nein áhrif á úrslit þessa máls hjer í deildinni, hvort um það verður rætt lengur eða skemur. En það voru nokkur orð, sem fjellu hjá háttv. flm. þessa frv. við aðra umr. málsins, sem komu mjer til þess að standa upp. Hann var að bera af sjer ámæli, er hann kvaðst hafa orðið fyrir af því að hafa flutt þetta mál. En um leið og hann gerði það, kastaði hann fram ásökunum, sem jeg skildi svo, að beint væri til mín eða okkar þm. Eyfirðinga. Jeg þykist ekki hafa gefið honum neitt tilefni til þessarar ásakana. En jeg finn ástæðu til, út af þessum ummælum, að láta þess getið, að við þm. Eyfirðinga höfum þó leitað fyrir okkur um þetta mál hjer í þinginu í vetur. Það var þegar á öndverðu þingi, að við áttum tal um þetta mál og út af því skrifaði samþingismaður minn í Nd. sjávarútvegsnefnd Nd. um það, hvort hún væri fáanleg til að sinna þessu máli. En nefndin svaraði á þá leið, að hún sæi ekki þýða neitt að bera fram frv. um lækkun tollsins. Þetta svar nefndarinnar gerði það að verkum, að við lögðum eigi út í að flytja frv. um lækkun síldartollsins. Þegar nú þess er ennfremur gætt, að þessi lög eru ný, frá 1921, þá virtist eigi byrvænlegt að koma fram gagngerðum breytingum á þeim. En það er gott, að frv. kom fram. Og hv. flm. ætti síst að ásaka mig fyrir það að hafa gefið honum tækifæri til þess að „slá sjer upp“ á þessu máli. Þó jeg sje ekki að öllu leyti ánægður með sum atriði frv., þá er það svo mikil bót frá því, sem nú er, að jeg hefi ekki viljað koma með brtt. af ótta fyrir því, að það kynni að tefja málið.
Álít jeg það mikla bót að fá tollinn fastákveðinn. Eins og nú er ástatt er fyrirkomulagið bæði ranglátt og illframkvæmanlegt, auk þess sem það er mjög óviðeigandi, að tekjur landsins svífi þannig í lausu lofti. Hvorki ríkisstjórnin nje útgerðarmenn vita, að hverju þeir ganga. Mun það vera einsdæmi, að tollstofni ríkis sje svo fyrir komið. Enda hefir reynslan sýnt, þennan stutta tíma, sem lögin hafa gilt, að slíkt gengur illa. Ríkisstjórnin hefir tekið á móti miklu fje, sem hún veit eigi, hvort landið á, og í stjórnarráðinu liggja ógrynni af reikningum, sem engin botnar í og enginn veit, hvernig muni skipast um.
Álít jeg því mjög mikla bót að frv. og vil eindregið mæla með því, að háttv. deild samþykki það.