19.03.1924
Neðri deild: 27. fundur, 36. löggjafarþing.
Sjá dálk 323 í C-deild Alþingistíðinda. (3473)
93. mál, botnvörpukaup í Hafnarfirði
Atvinnumálaráðherra (KlJ):
Þetta er nú í þriðja sinnið, sem hv. þm. N.-Ísf. (JAJ) spyr mig þessarar sömu spurningar, og jeg skal gjarnan gera honum það til geðs að svara honum í þriðja skiftið. Jeg hefi engar undanþágur veitt frá fiskiveiðalöggjöfinni; greinilegar er ekki hægt að svara þessu. Hinsvegar hefi jeg látið þá skoðun mína brjeflega í ljós til 2 eða 3 manna, að jeg teldi það heimilt, að innlendir menn tækju erlend skip á leigu til fiskiveiða. Hv. þm. N.-Ísf. álítur, að jeg standi einn uppi með þessa skoðun. En það er alveg rangt. Jeg gæti, ef jeg vildi, bent á 2–3 mjög vel lögfróða menn, sem mjer eru sammála í þessu. En þó svo væri, að jeg væri einn um þennan skilning á lögunum, er mjer það sama; jeg mundi halda þessari skoðun minni fyrir það. Þá spyr hann, hvort jeg hafi gefið nokkrum erlendum ræðismanni skriflega yfirlýsingu um þenna skilning minn á lögunum. Þessu svara jeg þannig, að jeg man ekki eftir því, en þó getur verið, að jeg hafi gefið ræðismanni Norðmanna þetta álit skriflega. Jeg skal athuga þetta eftir þingfund í dag, og skal jeg þá segja hv. þm. N.-Ísf., hvort svo hafi verið. En hafi jeg gert þetta, þá hefir það aðeins verið af því, að þetta er mín skoðun á málinu og er í fullu samræmi við það, sem jeg hefi áður látið uppi um þetta. Jeg hefi ekki verið við þessar umr. frá upphafi, og get því ekki tekið þátt í því, sem hjer hefir farið fram áður en jeg heyrði hv. þm. N.-Ísf. segja, að hann álíti það vera mjög óheppilegt, ef Hafnfirðingum væri leyft það í skjóli þessarar lögskýringar að hafa þar 6–10 togara á fiskiveiðum og verka aflann þar í landi. Jeg vil spyrja háttv. þm„ hvernig færi, ef Hafnfirðingar eða aðrir gætu fengið lán til þess að kaupa 5–6 togara? (JAJ: Þeir mundu ekki vilja þá.) Nei, það er alls enginn vafi á því, að þeir mundu fegnir að fá þá, ef þess væri kostur. Það er annars dálítið einkennileg hugmynd, sem liggur bak við þetta alt saman. Það er eins og ætlast sje til, að þessi útvegur nokkurra manna eigi að hafa einskonar einokun á fiskiveiðunum hjer við land.
Háttv. þm. N.-Ísf. heldur vissulega ekki mikið upp á einokunarstefnuna, en nú gægist sú skoðun upp hjá honum, að þeir, sem nú stunda þennan atvinnurekstur með ákveðnum togarafjölda, eigi að hafa einskonar einkarjett til fiskiveiðanna. Mjög svipuð skoðun kom nýlega fram í einu blaðinu hjer, að eigi mætti leyfa erlendum mönnum að veiða síld hjer við land, heldur ætti að varðveita síldveiðarnar fyrir landsmenn sjálfa, aðallega þó fyrir nokkra síldarbraskara á Norðurlandi. Þeir, sem annars eru hörðustu mótstöðumenn allrar einkaverslunar, vilja nú eindregið draga allar síldarveiðar undir sig og sína fjelaga. Þetta er alleinkennileg og eftirtektarverð skoðun, en ekki vel sjálfri sjer samkvæm.