29.04.1927
Neðri deild: 62. fundur, 39. löggjafarþing.
Sjá dálk 1994 í B-deild Alþingistíðinda. (1521)
112. mál, Mosfellsheiðarland
Ólafur Thors:
Jeg sje ekki ástæðu til að tala langt mál til andmæla hv. frsm. allshn. Hann las upp lýsingu á jörðinni og lagði út af hvernig hún yrði, ef frv. yrði samþ. Ekki gat hann um höfund þeirrar lýsingar, og hefði það þó verið óhætt, því að lýsingin var svo ljeleg, að hún gat ekki versnað, þótt höfundarins hefði verið getið, jafnvel þótt hann væri ekki neinn sjerstakur merkismaður. Í fyrri ræðu minni skýrði jeg frá, að jörðin misti einskis í, þó að þessi sala nái fram að ganga. Hefi jeg þar til vitnis tvo landskunna sómamenn, sem eru vel kunnugir öllum staðháttum á þessu umrædda landi.
Jeg hefi notað fundarhljeð til þess að sýna hv. þingmönnum, hvaða land er farið fram á, að selt verði, og hefi jeg haft við hendina kort yfir svæðið. Tel jeg mjer það meiri styrk en langa ræðu um málið. Jeg hefi bent á, að þó að þetta land verði selt, þá hefir Mosfell mikið beitiland eftir sem áður, og heimalandið er svo mikið, að ef það væri ræktað, gæti það framfleytt margfalt meiri búpeningi en jörðin hefir haft í seinni tíð, ekki einungis í tíð núverandi ábúanda, heldur einnig þeirra næstu á undan honum.
Það má deila um það, hve mikið hygginn búmaður geti hagnast árlega við leigu slægna, en ef hægt væri, eins og hv. frsm. heldur fram, að fá 1500–2000 kr. fyrir leigu slægnanna árlega, þá hafa það verið aumu búskussarnir, sem þarna hafa búið, því að enginn ábúandi hefir hagnast meira af þessu árlega en um 1/10 hluta þessarar upphæðar. Hv. frsm. spyr, hvernig fari um landamæri Bringna og heiðarlandsins, og hjelt hann, að það gæti valdið vandræðum. Ef til sölu kemur, ákveður atvinnumálaráðuneytið landamærin áður en salan fer fram, og þar með eru þau vandkvæði leyst.
Jeg mótmæli þeim niðrandi orðum, er frsm. ljet sjer um munn fara um núverandi ábúanda. Jeg sje það á hv. frsm., að honum finst „niðrandi“ of sterkt orð, en hann sagði, að helst liti út fyrir, að hreppsnefndin hefði skrifað brjefið fyrir ábúanda, en hann einungis skrifað undir. Þetta eru alveg óviðeigandi orð og hv. þm. ósamboðin.
Að lokum vil jeg þakka form. landbn. fyrir ræðu hans, sem var að miklu leyti alveg rjett. Jeg hygg, að það vegi þungt hjá þeim, sem ekki þættu mín rök nógu sterk, að sá deildarmanna, sem mesta hefir reynslu og þekkingu á búmálum, skuli fylgja mjer svo fast að málum.