14.05.1927
Efri deild: 74. fundur, 39. löggjafarþing.
Sjá dálk 2091 í B-deild Alþingistíðinda. (1618)
3. mál, gjald af innlendum tollvörutegundum
Jón Baldvinsson:
Skilningur minn á þessu máli er jafnmikill, hversu oft sem hv. 4. landsk. (MK) stendur upp og segir, að jeg hafi ekki skilið það, meðan hann getur ekki bent á, í hverju skilningsleysi mitt er fólgið. En allir aðrir, er seinna byrja, standa illa að vígi í samkepni við þá, sem hafa byrjað fyrir hinn ákveðna tíma. (MK: Þetta er sósíalismi). Háttv. 4. landsk. misskilur jafnaðarmenskuna, ef hann heldur, að hún gangi út á það að veita einstökum mönnum fríðindi á kostnað allra annara. Með þessum lögum er í raun rjettri aðeins verið að veita sjerleyfi, enda þótt það sje ekki bundið við nafn, því að þau veita einstökum mönnum rjett til þess að fá vörur ódýrari heldur en keppinautar þeirra, er á eftir koma. Ef hv. þm. (MK) getur ekki skilið þetta, þá er ekki heldur við því að búast, að hægt sje að koma honum í skilning um, hvað verndartollar eru.
Hv. þm. (MK) sagði, að hjer væri farið fram á reglubundið skipulag. Nei, þetta er hið argasta ranglæti og skipulagsleysi, að veita einstökum mönnum með aðstoð ríkisvaldsins skjól til þess að afla fjár á þann hátt, sem öðrum er meinað. En fyrir þennan misskilning undrar mig það ekki, þótt hv. þm. (MK) snúist illa við mótmælum gegn frv. og brtt. Mjer skildist svo á honum í gær, sem þetta ætti að verða tollvernd, en nú sje jeg og heyri, að það á að verða bitlingur handa einhverjum, sem ætlar sjer að koma upp einhverri iðn fyrir 1. júlí í sumar, konfektgerð eða einhverju þess háttar.
Sem sagt, ranglætið liggur í því, að örfáum iðnrekendum er kleift að taka hærra verð fyrir vörur sínar heldur en þeim, sem síðar koma. Auk þess er það algerlega órannsakað mál, að hve miklu leyti sumar iðngreinir hjer, svo sem ölgerð og kaffibætisgerð, eru háðar tollum á hráefnum, og hve hátt gjald þær greiða nú á móts við það, sem þær mundu greiða, ef frv. þetta yrði að lögum. Af öllum þessum ástæðum er jeg á móti frv.