24.02.1930
Neðri deild: 35. fundur, 42. löggjafarþing.
Sjá dálk 797 í C-deild Alþingistíðinda. (1400)
137. mál, tekjuskattur og eignarskattur
Magnús Guðmundsson:
Mér þótti vænt um að heyra þessa skýrslu, sem hv. 1. þm. N.-M. las upp, því að hún fór einmitt í þá átt, sem ég átti von á. Ég beindi því til hv. þm. Ísaf., að þegar hann skiptir sköttunum í beina og óbeina, þá er flokkun hans ekki rétt. Hann telur t. d. aukatekjur, eins og stimpilgjald, lestagjald, bifreiðaskatt og skólagjöld, til óbeinna skatta, en slíkt nær vitanlega ekki nokkurri átt. Það er t. d. enginn munur á lestagjaldi og fasteignaskatti; menn greiða þar gjöld af eign sinni, og sama er að segja um bifreiðaskatt. Ef á að skipta rétt í beina og óbeina skatta, þá á vitanlega allt það, sem ég hefi talið upp, að teljast til beinu skattanna, því að hitt nær vitanlega ekki nokkurri átt.
Þá sagði hv. þm., að tekjuskatturinn væri ekki eins misjafn og ég hefði látið í veðri vaka í aths. minni, en ég vil þá benda á það, að árið 1924 var hann 800 þús. kr., en árið 1929 2½ millj. Þessar tölur sýna, að það getur munað æðimiklu frá ári til árs, hvað skattur þessi nemur, og slíkt er vitanlega mjög óhentugt, og fjarri því, að hægt sé að miða við hann eingöngu.
Hv. þm. sagði, að það kæmi ekki til mála að lækka kaupgjaldið þótt tollar yrðu lækkaðir, því að fyrirtækin myndu græða stórum á því, að tollar lækkuðu, en ég vil beina athygli hans að því, að ef bæði atvinnurekendur og verkamenn græða á lækkun tollanna, þá hlýtur það að koma niður sem tap á ríkissjóðnum, nema aðrir skattstofnar komi í staðinn. Ef nú þessir nýju skattstofnar hvíla eingöngu á framleiðslunni, þá raskast það hlutfall, sem nú er. En raskist það hlutfall, þá á kaupið að lækka, ef gengið er út frá, að það sé nógu hátt nú eftir tilhögun okkar á skattamálunum.