11.08.1931
Efri deild: 26. fundur, 44. löggjafarþing.
Sjá dálk 387 í B-deild Alþingistíðinda. (226)
1. mál, fjárlög 1932
Halldór Steinsson:
Ég ætla að svara hv. 2. þm. Eyf. nokkrum orðum. Hann hélt því fram, að hv. 1. landsk. hefði sagt í gær, að ef Framsókn myndaði stj., gæti það aðeins orðið bráðabirgðastjórn. Þetta er rétt, en hv. þm. gleymdi því, sem hv. 1. landsk. bætti við, nefnilega, að sú stj. gæti aldrei orðið lýðræðisstjórn. Ég býst við, að allir viðurkenni, að Framsóknarstj., sem nú situr að völdum, sé þingræðisstjórn, en það er greinilegt, að andi stjskr. gerir ráð fyrir lýðræðisstjórn. Og nú er orðin brýn nauðsyn á því að breyta stjórnarskránni, þegar sannað er, að slíkt ranglæti sem þetta getur átt sér stað, sökum þess, að ákvæði hennar eru ekki nógu ljós og greinileg. Hv. 2. þm. Eyf. sagði, að það væri hégómi að vera að karpha um þetta. En í mínum augum er þetta alvörumál, og á ekkert skylt við hégóma. Þá sagði hann einnig, að það væri oft svo í öðrum löndum, að stjórnir sætu, sem ekki hefðu meiri hl. kjósenda að baki sér. Þetta er bæði rétt og ekki rétt. Það getur verið, að stjórnarflokkurinn einn saman hafi ekki meiri hl. kjósenda með sér, en hann styðst þá við aðra flokka, og hafa þeir þá samanlagðir í flestum tilfellum meiri hl. kjósenda, og má þá segja, að stj. hefi meiri hl. þjóðarinnar að baki sér.
Hv. 5. landsk. var enn að stagast á þeirri reginvitleysu, að framsóknarstj. hefði sparað 300 þús. kr. á framkvæmd berklavarnalaganna. Hann virðist ekki enn vera farinn að skilja, að þessi „sparnaður“ kom af breyttri löggjöf um þetta framlag, og þess vegna var kostnaðurinn svo mikill á árinu 1927 sem kunnugt er. Það lítur út fyrir, að hv.5. landsk. sé alveg ókunnugt um þetta; annars héldi hann því tæplega fram. Hafi framsóknarstj. sparað nokkuð á þessu sviði, eru það örfáar þúsundir, fengnar með því móti að taka ljóslækningar af sjúkrahúsum úti um land. Þetta getur að vísu litið þannig út, að það sé gert til þess að lækka útgjöld ríkissjóðs. En ég held, að það komi bara harðara niður annarsstaðar; þetta lendir mest á fátækustu sjúklingunum. Sjúklingar hætta ekki við að reyna að fá bóta meina sinna, þó að héraðslæknir geti ekki hjálpað þeim, heldur fara þeir á spítala, hvað sem það kostar. Og séu þetta fátæklingar, sem ekki geta borgað fyrir sig sjálfir, lendir skuld þeirra á hreppnum. Mér finnst það vægast sagt blygðunarleysi, að geta hælt sér af slíkum sparnaði.
Ég þarf ekki að svara hv. 5. landsk. árásum hans á læknastéttina yfirleitt. Þessi hv. þm. er kunnur að því að beita þessa stétt svívirðingum, bæði í ræðu og riti, af því að hún hefir látið bæði hann og aðra skilja, að hún lætur ekki kúga sig. Hún mun enn sem fyrr standa sameinuð gegn hverskonar ranglæti.