07.03.1932
Neðri deild: 22. fundur, 45. löggjafarþing.
Sjá dálk 63 í C-deild Alþingistíðinda. (2846)
87. mál, innflutningur á kartöflum o. fl.
Héðinn Valdimarsson:
Ekki lízt mér á þetta frv. né stefnu þá, sem að baki því stendur. Hér er lagt til, að banna megi innflutning á kartöflum, hvenær sem stj. þóknast. Þetta á að vera til þess að auka framleiðsluna. Ég skal ekkert segja um, hvort það muni takast. En með frv. er gengið út frá þeirri stefnu, sem nú er mjög uppi í heiminum, þeirri stefnu, að gera sem mestan skaða með því að hindra eðlilega verzlun og verkaskiptingu á framleiðslunni með innflutningshöftum, bönnum og tollmúrum. Mér finnst vera unnt að efla kartöfluræktina á margvíslegan hátt, án þess að grípa til slíkra örþrifaráða. Í því efni vil ég benda á frv. frá sömu n. um kartöflukjallara, sem virðist vera mjög heppilegt og líklegt til að efla framleiðslu og verzlun með kartöflur innanlands. En þetta frv. er flutt í heim tilgangi, að kartöflurækt beri sig betur, þannig, að kartöflurnar verði dýrari fyrir neytendur. Með frv. er verið að misskipta milli landsmanna innbyrðis, til hagsmuna fyrir tiltölulega fáa kartöfluræktendur til sölu og óvíða á landinu, en til tjóns fyrir neytendafjöldann allan. Framleiðendur hér ættu vissulega án þessa að standast samkeppnina erlendis frá, þegar tekið er tillit til alls þess kostnaðar, er leggst á kartöflur, sem hingað eru fluttar, flutningsgjald, tolla og skemmdaáhættu.
Ég ætla ekki að fara hér sérstaklega út í hinar einstöku gr. frv. Ég vil þó geta þess, að ákvæði 2. gr. um aflétting bannsins eru allsendis ónóg fyrir þá, sem panta vöruna. Til þess er tíminn of naumur, eins og sýna mun sig í reyndinni. Þá má líka minna á, að ríkissjóður á að bera helming flutningskostnaðar innanlands. Vitanlega er hér um gjöf til framleiðenda að ræða, því að verð kartaflna verður hærra, hrátt fyrir þennan styrk, sem eingöngu kemur því til að renna í vasa seljendanna á kostnað allra, sem skatt greiða. Það er allt á þann veginn, að gera kartöflur dýrari almenningi. Ef sá vilji stæði ekki bak við frv., þá hefði verið eðlilegt, að í því væru einhver ákvæði um hámarksverð til verndar neytendunum.