09.11.1937
Neðri deild: 23. fundur, 52. löggjafarþing.
Sjá dálk 201 í C-deild Alþingistíðinda. (1951)
71. mál, aðför
*Bergur Jónsson:
Ég vil geta þess, að hv. flm. sagði, að stíft væri gengið eftir opinberum gjöldum hér í Reykjavik. Mér er ekki kunnugt um, hversu hart er gengið eftir í því að innheimta gjöld til Reykjavíkur eða þau gjöld fyrir ríkissjóð, sem hér eru lögð á. En mér er fullkunnugt um, að það er mjög erfitt fyrir okkur embættismenn úti á landi að senda innheimtur hingað til Reykjavikur á hendur fólki, vegna þess, að venjulega hefir svarið verið — ef ekki hefir verið sagt, að maðurinn fyrirfyndist ekki, þó víst væri að maðurinn væri í bænum —, að það er oft krotað á skjölin, að maðurinn sé eignalaus og lögtak hafi verið árangurslaust án þess að það hafi verið reynt lögum samkvæmt. Þetta sýnir, að ekki er gengið hart eftir gjöldum, sem krefja á inn fyrir embættismenn utan af landi. Þau hafa ekki verið innheimt hér með harðýðgi. Því það er oft ekki hægt að sjá, að fulltrúinn eða embættismaðurinn, sem í hlut á, hafi farið á staðinn til að vita, hvort hlutaðeigandi eigi nokkuð.
Ég get í þessu sambandi bent á, að það er í raun og veru góð leið fyrir þá, sem ekki vilja borga sín gjöld og ekki kæra sig um að láta ná þeim hjá sér, að eiga ekki í orði kveðnu neina muni, sem hægt er fyrir fógetann að festa hendur á, Þeir geta átt svo og svo mikið af peningum, sem enginn veit um. Þeir geta líka átt eignir, sem eru á nafni hinna og þessara. Ég sé ekki, að það sé nein sérstök ástæða fyrir Alþ. að fara að draga úr þeim möguleikum, sem ríkissjóður og bæjar- og sveitarsjóðir hafa til þess að ná sínum gjöldum, því ef þessir menn komast undan því að borga, þá verða skilamennirnir að borga hærra. Það yrði bara heimtað hærra af þeim heldur en væri, ef allir borguðu. Það gæti komið sér illa fyrir ýmsa menn, sem hv. 5. þm. Reykv. vildi gjarnan að fengju mannúðlegri meðferð.
Ég vil benda hv. þm. á, að þar sem talað er um virðingarverð allt að 500 kr. í l., þá er það ekki svo lítið eftir almennu mati við fógetagerðir. Venjulega er matið við fógetagerðir miklu hærra heldur en þegar að því kemur að selja hlutina og fá upp í gjöldin.
Ég er sem sagt þeirrar skoðunar, að ekki sé neinn hagur að því að fá þetta frv. samþ. Það kæmi í bága við þá viðleitni Alþingis, hvenær sem fyrirmæli um opinber gjöld hafa verið gefin út, að reyna að búa svo um hnútana, að ekki sé hægt að komast hjá að borga.
Hv. 5. þm. Reykv. er fylgjandi beinum sköttum, en ekki tollum. Hann mun vita, hve stranglega óbeinu skattarnir eða tollarnir eru innheimtir, — að það er ekki hægt að afhenda vöruna eigandanum, fyrr en tolli er skilað, annars verður innheimtumaður ábyrgur fyrir tollinum. Svo ómannúðlega er farið að þar, enda er ólíkt, hve miklu minna tapast af óbeinum sköttum en beinum. Hvernig getur hv. 5. þm. Reykv. varið það að vilja breyta öllum álögum í beina skatta — að vísu að nokkru leyti aðra en nú eru, svo sem stóríbúða- og háleiguskatt —, þegar hann vill fyrst kippa burt möguleikanum til þess að innheimta beinu skattana?
Hv. flm. virtist algerlega misskilja mig, þegar hann hélt, að ég vildi gera einhverjar lagfæringar á frvgr. hans. Það var ekki, heldur var það grg. frv., sem mér virtist algerlega út í hött og bersýnilegt, að hann hefði ekki beitt sinni venjulegu greind við samning hennar.