18.12.1939
Neðri deild: 86. fundur, 54. löggjafarþing.
Sjá dálk 245 í C-deild Alþingistíðinda. (3100)
51. mál, jöfnunarsjóður aflahluta
*Thor Thors:
Ég sé ástæðu til, vegna atkvgr. minnar við 2. umr., að gera grein fyrir afstöðu minni til málsins.
Ég er eindregið hlynntur þeirri hugmynd, sem er aðalefni frv., en ég tel. að það geti orðið til að spilla fyrir vinsemdum málsins, ef fyrst ætti að lögþvinga menn til að leggja fram þetta ákveðna gjald. Við sjálfstæðismenn höfum haldið áður hér á þingi þeirri afstöðu, að vera á móti lögþvinguðum tryggingum, enda þótt fjárveitingar kæmu á móti. Þannig var það t. d. með alþýðutryggingarlögin. Eins er afstaða mín til þessa máls. Ég hygg, að það mundi valda miklum óvinsældum, einkum hjá sjómönnum og smærri útgerðarmönnum, ef þeir væru skyldaðir til að inna af höndum þetta 1%. En af því að ég tel, að hugmyndin sé til hagræðis og bóta, ef hún er framkvæmd með vilja þeirra, sem gjaldið eiga að inna af höndum, greiddi ég atkv. með till. hv. þm. V.-Húnv. um það, að menn skyldu sjálfráðir um, hvort þeir inntu af hendi þetta gjald og hlytu þá um leið það framlag, sem ríkinu er gert að skyldu að leggja á móti. Ég tel, að það verði málinu fyrir beztu, að það verði vinsælt, því að ef það reynist vel í öndverðu hjá þeim, sem taka það upp, þá er ekki að efa, að framkvæmd þess breiðist út, og þá getur það orðið til mikillar nytsemdar og hagsbóta fyrir alla útvegsmenn, sem hér eiga hlut að máli.
Vegna þess að ég er mjög hlynntur þessu máli, er ég eindregið á móti þeirri till., sem hv. þm. Barð. hefir borið fram nú á síðustu stundu málsins, um að það skuli ekki koma til framkvæmda fyrr en fé er veitt til þess í fjárlögum. Ég hafði búizt við, að hv. þm. V.-Húnv. og hv. þm. Barð. fylgdu þessu máli fram af fullum heilindum, en ég dreg það í efa, þegar annar þeirra kemur nú fram með aðra eins till. og þessa, því að hún getur, ef hún nær samþykki, orðið til þess, að framkvæmd málsins dragist um ófyrirsjáanlegan tíma og málið verði að engu, — sem sagt, verði aðeins pappírslög. Ég er hissa, að jafnlögfróður og greinagóður maður eins og hv. þm. Barð. skuli ekki sjá, hverja þýðingu þetta hefir fyrir málið, því að hann veit, að sérhver ríkisstjórn er skyldug til að framkvæma lög, enda þótt ákvæði séu ekki um það í fjárlögum. Ef þetta verður að l., þá eiga þeir, sem njóta eiga þessara hlunninda, beinan rétt á hendur stj. um að fá það fjárframlag. sem frv. gerir ráð fyrir. Verði hinsvegar bráðabirgðaákvæði hv. þm. Barð. samþ., þá hlýtur það að þýða það, að þessir menn eiga engan rétt, fyrr en þá fé kann að verða veitt til þessara hluta í fjárlögum. Hér er alls ekki verið að ráðstafa fjárveitingarvaldinu, heldur er aðeins verið að bera fram ósk um það útgerðarmönnum til handa, og með því að gera l. skýr og afdráttarlaus öðlast þessir menn skýran og afdráttarlausan rétt þegar í stað, og það hélt ég, að hefði verið tilgangur n. með málinu, en ég dreg nú í efa, að því hafi fylgt heilindi hjá hv. þm. Barð. og hv. þm. V.-Húnv., fyrst þeir nú á síðustu stundu leyfa sér að bera fram till. eins og þessa, og ég skora á alla, sem vilja, að þetta mál gangi fram útveginum til hagsbóta, að fella þessa morðtilraun.