12.11.1941
Efri deild: 14. fundur, 58. löggjafarþing.
Sjá dálk 194 í C-deild Alþingistíðinda. (455)
6. mál, stimpilgjald
Páll Zóphóníasson:
Ég er eiginlega dálítið undrandi yfir þessu máli öllu. Í fyrsta lagi er ég undrandi yfir því, að flm. þess skuli finna ástæðu til þess, út frá sinni lífsstefnu, að koma með svona till., en eins og kunnugt er, er það stefna sjálfstæðismanna að vilja láta fjármunina safnast á fárra manna hendur. (ÞÞ: Fé er jafnan fóstra líkt.) Hins vegar skil ég vel, að frsm. n. vilji ekki láta samþ. frv., en aftur á móti er mér ómögulegt að skilja afstöðu Bernharðs Stefánssonar og Erlends Þorsteinssonar. (Rödd: Eru þeir ekki þm. lengur?). Það er öllum vitanlegt, að það er langt síðan fasteignir fóru að seljast fyrir mun hærra verð en fasteignamat, og það er líka öllum vitanlegt, að það er sjaldan gefið upp hið rétta verð til yfirvaldanna, þegar fasteignir eru seldar. (ÞÞ: Alltaf úti um sveitir.) Mér er vel kunnugt um það, að allur fjöldinn af mönnum í Reykjavík, sem selja og kaupa fasteignir, kemst í meira og minna ósamræmi um sín framtöl út úr eignahreyfingum. Og þegar þeir eru kallaðir fyrir, kemur venjulega upp annað söluverð en þinglesið var. Þetta er alvanalegt, og það veit hvert mannsbarn.
Það er talað um það af skrifstofustjóra í stjórnarráðinu, hv. 11. landsk., að þetta þurfi mikla athugun og það sé verið að athuga það. En það er liðugt ár síðan hér í landinu fóru að safnast fyrir peningar, sem ekki fengu framrás í kaupum á þeim venjulegu verðmætum, sem til voru í landinu og mest ganga kaupum og sölum, og þá fór að komast óeðlilegt líf í fasteignasöluna, sem hefur orðið til þess, að nú eru fasteignir ekki einasta komnar í tvöfalt verð, eins og flm. nefndi, heldur eru dæmi til þess, að þær séu komnar í fjórfalt verð miðað við fasteignamatsverð. Allt þetta ár hefur fjármálaráðuneytið setið hjá og hugsað. En þegar hv. flm. frv. kemur fram með þetta frv., sem ég tel ófullnægjandi, en þó spor í áttina, þá á fyrst eitthvað að fara að hugsa um málið.
Varðandi ummæli skrifstofustjórans um það, sem ég sagði um það, að ég teldi óheppilegt að miða þinglestrargjaldið við smálestatölu skipa, þá skal ég nefna dæmi um þetta af skipi, sem ég hafði með að gera í gærdag. Það var keypt á árinu sem leið fyrir 60 þúsund kr. Það var gert við það fyrir 200 þús. kr. og síðan var það selt fyrir 300 þús. kr. Ef þinglestrargjald hefði þarna verið miðað við smálestatölu, þá hefði átt að borga jafnt af því í fyrra skiptið, þegar það var keypt fyrir 60 þús., og í síðara skiptið, þegar það var selt fyrir 300 þús. Ég teldi það þess vegna mjög misráðið, ef stjórnarráðið kæmist að þeirri niðurstöðu, eftir langa umhugsun, að miða við smálestatölu skipa.
Ég er þannig gerður, að þegar ég sé tilraun til að lækna galla og til að koma í veg fyrir svik, sem eiga sér stað um stimpilgjaldið, þá vil ég vera með í þeirri tilraun, jafnvel þó hún sé sprottin af einhverjum misskilningi hjá flm. á sjálfs síns eðli og síns flokks. Ég mun þess vegna vera með í að fella rökstuddu dagskrána og greiða frv. atkv. til 3. umr.